Thời hạn thực hiện các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với Iran chỉ còn cách vài ngày nữa, và chính quyền Trump đang có những suy nghĩ thứ hai về việc tạo sức ép hà khắc thế nào lên quốc gia Cộng hòa Hồi giáo này.
Chính xác hơn, dường như có sự bất đồng từ trong chính quyền Trump, theo tờ Wall Street Journal, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin đang hướng tới một cách tiếp cận thận trọng hơn, điều này đồng nghĩa với việc kềm lại việc trừng phạt Liên minh châu Âu vì những nỗ lực của khối trong việc duy trì quan hệ kinh doanh với Tehran.
Một trong những vấn đề chính là việc sử dụng Swift, một dịch vụ nhắn tin tài chính quan trọng đối với tài chính toàn cầu. Swift giúp xử lý các khoản thanh toán tài chính quốc tế, và sự hợp tác của Swift trong đợt cấm vận lần trước từ năm 2012 và 2016 là rất quan trọng trong việc cô lập Tehran.
Nhưng lần này, châu Âu đang phản đối chiến dịch "áp lực tối đa" của Hoa Kỳ. EU đang cấm các công ty châu Âu tuân thủ các biện pháp trừng phạt của Mỹ, mặc dù biện pháp này hầu như vô hại.
Tuy nhiên, các quan chức hàng đầu từ bên trong chính quyền Trump đang bất hòa về việc đi tới chừng mức nào. "Mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo rằng các tổ chức tài chính không xử lý các giao dịch bị bị cấm vận", Mnuchin nói với WSJ tuần trước. Bộ Tài chính đang "có các cuộc thảo luận rất cụ thể với Swift", Mnuchin nói, trước khi thêm rằng "Tôi sẽ sử dụng tất cả các công cụ trong khả năng của mình để đảm bảo rằng các giao dịch bị cấm vận không xảy ra."
Tuy nhiên, Mnuchin thận trọng với việc tạo sức ép quá hà khắc, sợ rằng nó có thể dẫn đến sự giúp đỡ ít hơn từ châu Âu liên quan đến Iran. Ngoài ra, những người khác lo ngại rằng sự dứt khoát sẽ thúc đẩy châu Âu và những nước khác tìm kiếm một kiến trúc tài chính thay thế có thể làm suy yếu sự thống trị của Mỹ đối với tài chính quốc tế trong dài hạn. Điều này đã từng xảy ra, đó là việc lạm dụng các biện pháp trừng phạt dường như đang thêm động lực cho những nỗ lực sử dụng các loại tiền tệ thay thế cho đồng đô la Mỹ.
Nỗ lực của châu Âu trong việc xây dựng một "phương tiện dành cho mục đích đặc biệt" (SPV) để giúp các công ty châu Âu né lệnh trừng phạt Mỹ là bằng chứng về sự nguy hiểm này. Những bình luận gần đây từ bộ trưởng ngoại giao Pháp đã ám chỉ một chiến dịch rộng lớn hơn cho SPV nhằm làm tầm ảnh hưởng của Mỹ. SPV đang được thiết lập cho mục đích duy nhất là né lệnh trừng phạt Iran, nhưng nó có thể sử dụng rộng rãi hơn. SPV "nhằm mục đích tạo ra một công cụ chủ quyền kinh tế cho Liên minh châu Âu vượt quá trường hợp này. Do đó, nó chính là một kế hoạch dài hạn sẽ bảo vệ các công ty châu Âu trong tương lai khỏi ảnh hưởng của các biện pháp trừng phạt bất hợp pháp”, một phát ngôn viên của Bộ trưởng Ngoại giao Pháp cho biết.
Trong khi đó, cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, John Bolton, người từ lâu đã thúc đẩy sự thay đổi chế độ ở Iran, không có gì đáng ngạc nhiên khi ủng hộ một cách tiếp cận cứng rắn. Ông muốn xử phạt Swift và trừng phạt các ngân hàng làm ăn với Iran.
Cuộc chiến nội bộ đang tạo ra sự bối rối, và các thông điệp trái chiều đang gây trở ngại cho dòng vốn châu Âu. "Vẫn đang chờ đợi phản ứng của Mỹ về tất cả những vấn đề này", một nhà ngoại giao cấp cao của châu Âu nói với WSJ tuần trước. “Không rõ ràng.”
Ngày 4 tháng 11 đang đến gần, và bất chấp sự mập mờ về những gì Hoa Kỳ sẽ làm, chiến dịch gây áp lực vẫn đang có tác dụng làm hạn chế xuất khẩu dầu của Iran. Được biết chính phủ Trung Quốc đã thông báo các công ty nhà nước của mình không đặt mua dầu từ Iran, một động thái bất ngờ sau khi liên tục cam kết sẽ không tuân thủ các yêu cầu của Mỹ. Quyết định của Bắc Kinh là một đòn rất lớn đối với Tehran, và nó có thể làm cho tổn thất xuất khẩu lớn hơn. WSJ đưa tin rằng CNPC và Sinopec đã không mua bất kỳ lô hàng nào từ Iran cho tháng 11. Vào tháng 9, Trung Quốc đã nhập khẩu 600.000 thùng/ngày từ Iran.
Sự sụt giảm gần đây của giá dầu có lẽ cũng sẽ cho các quốc gia một chút thời gian chuẩn bị để cắt giảm dầu Iran, và lực đòn bẩy nhiều hơn một chút cho Washington khi nó tìm cách loại bỏ xuất khẩu dầu của Iran. "Có thể không cần nhiều sự miễn trừ vì những nước mua dầu của Tehran đang ngừng làm ăn với Iran ngay cả trước khi lệnh trừng phạt bắt đầu", một quan chức Mỹ nói với WSJ.
Tuy nhiên, xuất khẩu sẽ không giảm về 0. Ấn Độ đã đặt một số chuyến hàng từ tháng 11 và đang tích cực tìm kiếm sự miễn trừ từ Hoa Kỳ. Iran cũng sẽ có thể buôn lậu dầu và giảm giá để giữ cho lưu lượng dầu ở một mức độ nào đó.
Hơn nữa, việc cắt giảm 1,6-1,7 triệu thùng mỗi ngày trong xuất khẩu dầu từ Iran (tính đến tháng 9) hoàn toàn có thể sẽ làm thắt chặt thị trường dầu vượt quá mức mà Washington cảm thấy thoải mái. Vì thế, xuất khẩu dầu của Iran sẽ không giảm về zero.
Nguồn tin: xangdau.net
