Đây là nhận định của PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP. Hồ Chí Minh khi trao đổi vá»›i báo chí bên hành lang Quốc há»™i sáng 6-6…

PV: Giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c, cÆ¡ quan chức năng thường Ä‘Æ°a ra các lý do phải tính toán tăng thuế, trích quỹ bình ổn, đảm bảo hài hòa lợi ích Nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Ông suy nghÄ© thế nào về lập luận này?

PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Không chỉ giá xăng dầu, giá Ä‘iện mà là tất cả các loại giá mà Nhà nÆ°á»›c quản lý, người tiêu dùng đều Ä‘òi hỏi sá»± minh bạch, rõ ràng, để mọi người hiểu rõ, từ Ä‘ó có sá»± đồng thuận. Hiện tượng giá xăng dầu thế giá»›i hiện nay giảm không Ä‘em lại niềm vui mà là cảnh báo của sá»± suy thoái kinh tế kép có thể xảy ra vá»›i thế giá»›i. Hiện nay, các nÆ°á»›c Ä‘ang chuẩn bị các gói kích thích kinh tế. Vá»›i Việt Nam, sá»± Ä‘iều hành giá theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± Ä‘iều tiết của Nhà nÆ°á»›c khi giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ang giảm thì không có lý do gì mà Bá»™ Tài chính không Ä‘iều chỉnh giảm giá theo.

 Hiện nay, ngay cả cÆ°á»›c phí vận tải cÅ©ng chÆ°a giảm vì giá xăng dầu chÆ°a giảm đủ liều lượng.

PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP. Hồ Chí Minh

PV: Vậy theo ông, giải thích việc tăng thuế và trích quỹ bình ổn nên chÆ°a thể giảm giá mạnh trong đợt vừa rồi có hợp lý không?

PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Đó là Ä‘iều hành kinh tế vÄ© mô của Nhà nÆ°á»›c. Đây là công cụ cần thiết, vì nếu giá xăng dầu tăng trở lại mà chúng ta không có công cụ nhÆ° quỹ bình ổn thì lại gây biến Ä‘á»™ng giá trong nÆ°á»›c. NhÆ°ng xu thế hiện nay Ä‘ã cho thấy việc bức thiết phải Ä‘iều chỉnh giảm giá xăng dầu.

PV: ThÆ°a ông, còn sá»± bất cập nào để có thể thật sá»± công khai, minh bạch?

PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Tôi chÆ°a thấy rõ sá»± minh bạch. Hiện nay, chúng ta chÆ°a thấy rõ giá xăng dầu được tính ra sao. Điều này đỏi hỏi cần công khai và minh bạch hÆ¡n.

Vá»›i giá Ä‘iện cÅ©ng vậy. Giá Ä‘iện thậm chí còn quan trọng hÆ¡n cả giá xăng dầu. Do vậy, chúng ta cần xây dá»±ng má»™t lá»™ trình tái cÆ¡ cấu ngành Ä‘iện. Bởi để tính được giá Ä‘iện, chúng ta phải dá»±a vào báo cáo tài chính kiểm toán của ngành Ä‘iện. NhÆ°ng báo cáo tài chính của ngành Ä‘iện lại là má»™t ngành kinh doanh tổng hợp, có kinh doanh ngoài ngành. Vì vậy, dá»±a vào Ä‘ây để tính toán giá Ä‘iện là chÆ°a hợp lý,  Ä‘òi hỏi phải tái cÆ¡ cấu ngành Ä‘iện. Tức là ngành Ä‘iện phải tập trung vào ngành Ä‘iện, thoát nhanh ra khỏi đầu tÆ° ngoài ngành. Theo tôi trong vòng 5 năm là có thể thoát ra được.

PV: Ông bình luận gì khi tăng giá thì rất nhanh nhÆ°ng khi giảm giá lại chậm, ít?

PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Điều hành giá xăng dầu là cả má»™t nghệ thuật và rất phức tạp. Phức tạp ở chá»—, giá xăng dầu thế giá»›i đảo chiều liên tục. Điều này chúng ta cần thông cảm cho người Ä‘iều hành. Nhìn ra thế giá»›i, nhiều nÆ°á»›c cÅ©ng lúng túng lắm do việc đảo chiều liên tục này. Năm 2008 giá lên 147USD/thùng sau Ä‘ó cuối năm rá»›t xuống còn 70 USD/thùng. Năm 2010 lên 120USD/thùng rồi lại rá»›t lại 90 USD/thùng. Sau Ä‘ó lên đến 112 USD/thùng rồi đến nay lại rá»›t  xuống 84 USD/thùng.

Nếu chúng ta Ä‘iều chỉnh giá xăng nhanh quá thì tác Ä‘á»™ng mạnh, khiến giá cả hàng hóa lên ngay. NhÆ°ng khi chúng ta hạ thì giá hàng hóa có giảm theo không? chắc chắn là không nhiều. NhÆ° vậy, phải nhìn xu hÆ°á»›ng của giá để Ä‘iều chỉnh, cái này đỏi hỏi nghệ thuật Ä‘iều hành giá của Chính phủ. Tất nhiên cần sá»± minh bạch để người dân đồng thuận và chia sẻ.

PV: Ông Ä‘ánh giá nhÆ° thế nào về nghệ thuật Ä‘iều hành giá xăng dầu của Chính phủ thời gian qua?

PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Tôi thấy chÆ°a linh hoạt bởi thời gian Ä‘iều chỉnh quá chậm và thiếu đối thoại má»™t cách công khai, mạnh mẽ, chi tiết cho người dân hiểu rõ. Theo tôi nên rút ngắn thời gian Ä‘iều chỉnh xuống còn từ 1 tuần đến 10 ngày.

PV: Từ trÆ°á»›c tá»›i nay má»—i khi có sá»± Ä‘iều chỉnh, doanh nghiệp lúc nào cÅ©ng nói là mua ở thời Ä‘iểm giá cao. Có phải họ không bao giờ mua được ở vùng giá thấp?

PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Chính vì chÆ°a minh bạch nên chúng ta không biết được doanh nghiệp mua vào thời Ä‘iểm nào. Ở Ä‘ây đỏi hỏi nghệ thuật Ä‘iều hành. Nếu chúng ta chọn được má»™t người quản lý giỏi, biết được xu hÆ°á»›ng giá dầu trong thời gian tá»›i lên hay xuống thì chúng ta sẽ biết hoặc có những công cụ bảo hiểm giá cả, bảo hiểm trong tÆ°Æ¡ng lai trong mua bán xăng dầu.

PV: Xin cảm Æ¡n ông!

Nguồn tin: QĐND Online