Trung Quốc chuẩn bị tá»± do hóa việc định giá nhiên liệu, Malaysia và Ấn Äá»™ Ä‘ã thả nổi từ ba năm nay, còn Singapore luôn cho phép các công ty tá»± ấn định giá bán.
Tại Trung Quốc, giá xăng dầu được thiết láºp bởi Ủy ban Cải cách và Phát triển Kinh tế Quốc gia (NDRC) - cÆ¡ quan hoạch định kinh tế hàng đầu nước này. NDRC kiểm soát giá trần bán buôn dầu thô và các sản phẩm dầu má». Mức giá này luôn cố định để ngăn chặn biến động. CÅ©ng chính vì váºy, nó có thể ảnh hưởng đến các nhà sản xuất nếu giá được thiết láºp không phản ánh Ä‘úng Ä‘iá»u kiện thị trưá»ng.
CÆ¡ chế định giá cÅ© được áp dụng từ cuối năm 2008 dá»±a trên hệ thống theo dõi giá trung bình trượt 22 ngày cá»§a dầu Brent, Dubai và Cinta. Theo Ä‘ó, Chính phá»§ có thể Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu trong nước khi mức giá này dao động quá 4% so vá»›i lần thay đổi trước.
Tuy nhiên, vào thứ Ba (26/3), NDRC tuyên bố há»§y bá» mốc thay đổi 4%, đồng thá»i rút ngắn thá»i gian theo dõi từ 22 xuống 10 ngày làm việc. Việc này được Ä‘ánh giá là có thể gây thiệt hại cho ngưá»i tiêu dùng và doanh nghiệp trong ngắn hạn nếu giá dầu tăng, nhưng lại có lợi cho các nhà máy lá»c dầu trong nước.
Má»™t số chuyên gia cho biết cÆ¡ chế má»›i được thiết kế để tá»± do hóa việc định giá mà vẫn đảm bảo thị trưá»ng trong nước ít chịu ảnh hưởng khi giá dầu quốc tế tăng vá»t. Theo kế hoạch cải tổ được đưa ra hồi tháng 3/2012, Chính phá»§ Trung Quốc cÅ©ng sẽ cho các công ty tá»± định giá bán xăng dầu trong thá»i gian tá»›i.
CÅ©ng trong ngày 26/3, NDRC tuyên bố giảm giá xăng thêm 310 NDT (50 USD) má»™t tấn và dầu diesel là 300 NDT má»™t tấn, áp dụng từ 27/3. Nguyên nhân là giá dầu thô trên thị trưá»ng thế giá»›i giảm mạnh kể từ lần Ä‘iá»u chỉnh gần nhất (tăng) ngày 25/2.
Hiện trần giá xăng bình quân ở Trung Quốc là 4,12 USD má»—i gallon (22.500 đồng má»™t lít). Ở nước này, giá trần bán lẻ nhiên liệu được ấn định cho từng tỉnh thành, cao nhất là tại Bắc Kinh và Thượng Hải.
Tại Indonesia, xăng và dầu diesel được Chính phá»§ trợ giá rất lá»›n. Năm 2011, số tiá»n này lên tá»›i 14 tá»· USD. Loại xăng được trợ giá là Premium - hàm lượng octane thấp, vẫn chứa chì và được bán vá»›i 4.500 rupiah má»™t lít (9.656 đồng).
Cuối tháng 3/2012, Indonesia công bố dá»± định tăng giá xăng thêm 33%, lên 6.000 rupiah (12.875 đồng) má»™t lít. Việc này Ä‘ã gây ra làn sóng biểu tình phản đối dữ dá»™i từ ngưá»i dân, khiến Chính phá»§ phải từ bá». Tuy váºy, há» cÅ©ng thông qua má»™t Ä‘iá»u luáºt khác, cho phép Chính phá»§ tăng giá xăng nếu giá dầu thế giá»›i cao hÆ¡n 15% so vá»›i ngưỡng 105 USD má»™t thùng trong sáu tháng.
Các loại xăng như Pertamax hay Pertamax Plus không được trợ giá, không chì và hàm lượng Octane lá»›n thì có giá cao gần gấp Ä‘ôi. Tháng 6 năm ngoái, giá Pertamax 92 được ấn định là 9.250 rupiah và Pertamax 95 là 9.900 rupiah, theo Jakarta Post.
Cả Premium và Pertamax Ä‘á»u là sản phẩm cá»§a Pertamina - Táºp Ä‘oàn dầu khí nhà nước tại Indonesia. Shell cÅ©ng tham gia thị trưá»ng xăng dầu nước này vá»›i giá dao động 9.800 rupiah - 10.800 rupiah (21.029 - 23.175 đồng). Những loại xăng không được há»— trợ có giá khác nhau tùy từng tỉnh thành.
Tại Malaysia, giá xăng được quản lý bởi Bá»™ pháºn Thương mại ná»™i địa, thuá»™c Bá»™ Thương mại và Tiêu dùng trong nước. Äây cÅ©ng là quốc gia trợ giá rất mạnh cho các sản phẩm xăng dầu. Từ năm 1983, nước này Ä‘ã áp dụng cÆ¡ chế bình ổn giá nhiên liệu. Thá»i Ä‘ó, xăng dầu được trợ giá tối Ä‘a 0,58 ringgit và 0,19 ringgit (tùy loại) để gần như không biến động trong thá»i gian dài.
Trước năm 2009, Việt Nam cÅ©ng Ä‘iá»u hành xăng dầu vá»›i sá»± trợ giá cá»§a Chính phá»§. Vá»›i sá»± ra Ä‘á»i cá»§a Nghị định 84, các nhà Ä‘iá»u hành đưa ra nguyên tắc "giá bán thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước". Theo Ä‘ó, trong trưá»ng hợp giá thế giá»›i giảm, doanh nghiệp có quyá»n chá»§ động Ä‘iá»u chỉnh giảm giá bán lẻ theo. Tương tá»± vá»›i trưá»ng hợp giá tăng dưới 12%, việc Ä‘iá»u chỉnh được thá»±c hiện theo công thức có sẵn. Nếu mức tăng vượt 12%, cÆ¡ quan quản lý sẽ quyết định và tham gia Ä‘iá»u hành thông qua các công cụ như thuế, quỹ bình ổn giá (được trích trong cÆ¡ cấu giá thành). Tuy váºy, 4 năm thá»±c hiện Nghị định 84 Ä‘ã cho thấy nhiá»u bất cáºp như giá xăng "tăng nhanh, giảm cháºm", việc sá» dụng quỹ bình ổn còn thiếu minh bạch... Äiá»u này tạo ra nhiá»u bức xúc trong dư luáºn sau những lần tăng giá sốc như ngày 28/3 vừa qua và đặt cÆ¡ quan quản lý trước bài toán phải sá»a đổi cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành trong thá»i gian tá»›i. |
Tuy nhiên, từ tháng 7/2010, Chính phá»§ nước này Ä‘ã há»§y bá» trợ giá vá»›i xăng RON 97 và để loại này biến động theo thị trưá»ng quốc tế. Việc cắt giảm sẽ còn tiếp tục trong thá»i gian 3 - 5 năm sau Ä‘ó để cải thiện ngân sách chính phá»§ và nâng cao hiệu suất kinh tế. Năm 2012, nước này Ä‘ã chi tá»›i 17 tá»· ringgit cho trợ cấp các sản phẩm xăng dầu. Giá xăng RON 97 cá»§a Malaysia tính đến đầu tháng 3/2013 là 2,9 ringgit (19.530 đồng) và xăng RON 95 được trợ giá là 1,9 ringgit (12.795 đồng).
Ấn Äá»™ cÅ©ng bắt đầu thả nổi giá xăng từ tháng 6/2010. Các hãng bán lẻ Ä‘iá»u chỉnh giá xăng hai tuần má»™t lần dá»±a trên nhiá»u yếu tố, như giá dầu quốc tế và biến động tá»· giá. Giá dầu diesel, dầu há»a, khí hóa lá»ng vẫn được Chính phá»§ kiểm soát và trợ giá. Khoản chi này chiếm khoảng 10% ngân sách Ấn Äá»™.
Giá nhiên liệu ở Ấn Äá»™ dao động tùy theo mức thuế má»—i tỉnh thành áp dụng. Các hãng bán lẻ nhà nước lá»›n tại Ấn Äá»™ là Indian Oil, Bharat Petroleum và Hindustan Petroleum. Theo thông tin trên website, giá xăng cá»§a Indian Oil tại các thành phố lá»›n hiện vào khoảng 68,34 - 75,84 rupee má»™t lít (26.229 - 29.108 đồng).
Singapore là má»™t trong 10 nước nháºp khẩu dầu lá»›n nhất thế giá»›i và giá xăng hoàn toàn do các công ty tá»± ấn định. Bốn hãng xăng dầu phổ biến tại quốc gia này là: SPC (Công ty dầu má» Singapore), Shell, ESSO (cá»§a ExxonMobil) và Caltex. Hiện tại, giá xăng LEVO cá»§a SPC là 2,14 - 2,28 Ä‘ôla Singapore má»—i lít (36.000 - 38.000 đồng). Shell niêm yết giá trong khoảng 2,3 - 2,56 Ä‘ôla Singapore má»—i lít. Giá này tại Caltex là 2 - 2,22 Ä‘ôla Singapore.
Nguồn tin: stockbiz