Là má»™t trong những ngưá»i có tiêu chuẩn sá» dụng xe công, ông Nguyá»…n SÄ© Cương, Ủy viên Thưá»ng trá»±c Ủy ban Äối ngoại cá»§a Quốc há»™i, nói rằng, mua xe công, trả lương cho tài xế Ä‘ã tốn; chi phí khi sá» dụng còn lá»›n hÆ¡n nhiá»u, lượng xăng lãng phí ở mức “khá»§ng khiếp”.
Số lượng xe công vẫn tăng mạnh và chi phí rất lá»›n (ảnh minh há»a). Ảnh: Hồng VÄ©nh.
Sá» dụng tùy tiện, lãng phí lá»›n
Là má»™t ngưá»i trong cuá»™c, ông thấy thá»±c tế sá» dụng xe công hiện nay như thế nào?
Vấn đỠtiết kiệm trong sá» dụng xe công được nói đến không biết bao nhiêu lần, không chỉ ở Quốc há»™i mà cả Chính phá»§ nhưng không giải quyết được mà ngày càng nặng ná» thêm. Äối tượng được phép sá» dụng xe công ngày càng được mở rá»™ng. Việc sá» dụng xe khá tùy tiện. Ngưá»i sá» dụng xe mà có ý thức sẽ có rất nhiá»u cách tiết kiệm nhưng rất tiếc thá»±c tế không như váºy. Trong việc sá» dụng xe, ngoài việc Ä‘i làm, thá»±c tế có thể còn có việc riêng. Nếu bảo Ä‘i hết việc công, vá» nhà lấy xe máy Ä‘i việc riêng thì ít ngưá»i làm như thế cả.
Thá»±c tế, nhiá»u ngưá»i có xe công thì Ä‘i lại, vá» quê quán, thăm bạn bè là toàn bằng xe công cả. Những ngưá»i Ä‘i xe công rồi thì phần nhiá»u không có xe tư nữa. Bây giá» lệ phí trên đưá»ng cao, thế thì hÆ¡i Ä‘âu mà phải mua xe tư cho nó tốn. Mua xe, trả lương cho ngưá»i lái xe Ä‘ã tốn nhưng theo tôi, lãng phí khi sá» dụng còn lá»›n hÆ¡n nhiá»u. Lượng xăng lãng phí theo tôi là khá»§ng khiếp nhưng ai quản lý được?
Ông nghÄ© sao khi có nÆ¡i phản ánh ngưá»i ta dùng xe công đưa, Ä‘ón con cái Ä‘i há»c, Ä‘i thi và có những trưá»ng hợp như báo chí nêu, cho mượn xe công mấy năm?
Äó là những việc có tính chất rất nghiêm trá»ng rồi. Những trưá»ng hợp lạm dụng thưá»ng xuyên cÅ©ng rất nghiêm trá»ng. Bây giá» phong trào Ä‘ánh golf phát triển, ngưá»i ta “vác” xe công Ä‘i vài ngày là bình thưá»ng, tuần nào cÅ©ng thế, thứ Bảy, Chá»§ nháºt là Ä‘i. Thế rồi Ä‘i thăm viếng ngưá»i nhà, vá» quê, Ä‘i chá»— này chá»— khác, mà Ä‘i chÆ¡i vài trăm ki - lô - mét là bình thưá»ng… Chi phí mua xe, có ngưá»i phục vụ là má»™t phần, chi phí tiá»n xăng cho xe Ä‘ó má»›i lá»›n. Tôi không biết Bá»™ Tài chính có con số nào cho thấy bình quân má»™t xe công má»™t năm sá» dụng hết mấy trăm lít xăng. Nhưng tôi tin, Ä‘ó là con số cá»±c lá»›n.
Có không ít trưá»ng hợp được phản ánh là lái xe công hút xăng ra bán lẻ bên ngoài?
Äó là vì liên quan đến chế độ khoán xăng theo cây số cho lái xe. Khi khoán như váºy, anh không thể nào khoán má»™t cách chuẩn xác. Ví dụ như xe tính khoảng 15 lít, có thể chạy trong thành phố, tắc đưá»ng thì số lượng xăng Ä‘ó vừa đủ. Nhưng chạy đưá»ng dài, đưá»ng tốt thì xe Ä‘ó có khi chỉ ăn 7-8 lít. Äó là chưa kể tình trạng mà tôi biết, lái xe tua cây số. Nhiá»u cÆ¡ quan quản lý theo cây số, ngưá»i ta cân đối số xăng sá» dụng cho hợp lý. Thưá»ng thì má»™t cÆ¡ quan có xe công sẽ ký hợp đồng mua ở cây xăng nào Ä‘ó. Nên khoán bao nhiêu lít đổ bấy nhiêu, anh em không sá» dụng hết thì rút ra bán. Tình trạng diá»…n ra liên tục như váºy thì nó cÅ©ng gây thất thoát, lãng phí vô cùng. Những ngưá»i Ä‘i xe không há» biết, quản lý được.
Ông Nguyá»…n SÄ© Cương, Ủy viên Thưá»ng trá»±c Ủy ban Äối ngoại cá»§a Quốc há»™i.
Cần nhiá»u chính sách đồng bá»™
Äã có nhiá»u đỠxuất, cách thức quản lý xe công như khoán tiá»n xăng, khoán ki - lô - mét, hay trả tiá»n hằng tháng để tá»± thuê xe. Theo ông, vì sao tất cả các cách này Ä‘á»u thất bại?
Äúng là rất nhiá»u cÆ¡ quan có nhiá»u sáng kiến khác nhau. Có cÆ¡ quan khoán xe nhưng khoán không Ä‘áng kể gì cả. Hồi trước tôi vào làm ở Quốc há»™i, má»›i khoán có 4 triệu đồng, lúc Ä‘ó tôi có xe riêng, thì vừa đủ tiá»n xăng xe… nhưng Ä‘i nhiá»u là không đủ vì còn đủ thứ chi phí khác. Nếu chi phí đầy đủ vào cái xe công, có thể phải lên đến hàng chục triệu đồng/xe. Nên vừa rồi có nâng lên mức khoán 10 triệu đồng thì cÅ©ng có vài ngưá»i trả xe nhưng Ä‘ó là những ngưá»i có khó khăn, há» Ä‘i xe máy để dành ra má»™t khoản cho gia Ä‘ình. Nhưng thá»±c tế cÅ©ng có rất nhiá»u khó khăn khác. Ví dụ như tôi có phải lúc nào cÅ©ng đến cÆ¡ quan làm việc Ä‘âu, nhiá»u khi phải Ä‘i há»p mà vào các cÆ¡ quan, xe biển xanh kiểu gì bảo vệ cÅ©ng mở cá»a cho vào và kiểu gì cÅ©ng có chá»— đỗ, lái xe muốn đỗ Ä‘âu thì đỗ. Äi xe riêng lại phải xuất trình giấy tá» mà thưá»ng ngưá»i ta không cho xe tư vào cÆ¡ quan vá»›i lý do bãi xe cháºt. Vào má»™t số cÆ¡ quan trung ương khi Ä‘i xe tư không bao giỠđược cho vào, thế mình Ä‘i xe tư thì phải bỠở Ä‘âu?
Những khó khăn ấy không có má»™t lá»i giải nào cả. Thôi thì Ä‘i xe công chẳng bao giá» phải lo, há»ng hóc cÆ¡ quan lo, xăng không phải nghÄ©. Khoán thì có thể anh dôi ra được má»™t chút nhưng không ăn thua gì vá»›i số Nhà nước thá»±c chất phải bá» ra.
CÅ©ng có đỠxuất láºp ra các công ty dịch vụ xe công chuyên phục vụ cán bá»™ nhà nước có tiêu chuẩn Ä‘i xe công, thưa ông?
Äá» xuất Ä‘ó có nhưng tôi tin không bao giá» thá»±c hiện được khi công ty Ä‘ó sẽ quản lý thế nào. Xe cá»§a tôi, tôi hẹn lúc nào cÅ©ng được để phục vụ. Xe cá»§a công ty phải có kế hoạch mà công việc luôn đột xuất, gá»i phải Ä‘i. Ví dụ tôi Ä‘i công tác, khi đưa tôi Ä‘i công tác ở tỉnh, xe há» vá» rồi, có việc đột xuất phải Ä‘i lại gá»i xuống Ä‘ón thì tốn kém gấp Ä‘ôi. Tôi cÅ©ng chưa hình dung, các đối tượng đưa Ä‘ón khắp nÆ¡i, anh phân bổ thế nào. Tôi ở Hà Äông mà xe ông ở Long Biên vào tắc đưá»ng thì há»ng hết.
Nên há»c kinh nghiệm nước ngoài
Nhưng cÅ©ng phải có giải pháp nào chứ, thưa ông, bởi nếu không, riêng khoản này Ä‘ã khiến ngốn má»™t khoản chi NSNN hàng năm rất lá»›n, chưa kể những thất thoát, lãng phí như ông nói?
Chúng ta phải há»c kinh nghiệm cá»§a nước ngoài bởi hầu hết há» sá» dụng xe cá nhân, và khi Ä‘ó mình phải có qui định để tạo thuáºn lợi. Tôi nghÄ© không khó gì. Ví như tôi có xe riêng, không Ä‘i xe chung thì phải có phù hiệu gì Ä‘ó để tôi có thể vào bất cứ chá»— nào vì Ä‘ây là yêu cầu công tác và tôi có tiêu chuẩn Ä‘ó thì phải tạo thuáºn lợi cho tôi, và cÆ¡ quan Ä‘ó phải có chá»— cho xe tôi đỗ, trừ trưá»ng hợp có ngưá»i thuê lái xe riêng. Cái Ä‘ó rất quan trá»ng khi anh Ä‘i đến các cÆ¡ quan mà anh không có qui định cụ thể thì không được. Như hiện nay xe biển xanh kiểu gì cÅ©ng vào được trong khi xe tư nhân bị chặn từ xa. Cái Ä‘ó phi lý và nó không giúp tư nhân hóa xe cá»™. Thứ hai, nếu khoán phải khoán thích Ä‘áng.
Lương ngưá»i có tiêu chuẩn Ä‘i xe được 10 triệu mà khoán Ä‘i xe 20 triệu đồng thì nghe cÅ©ng rất vô lý. Nhưng thá»±c ra nó tiết kiệm cho ngân sách hÆ¡n rất nhiá»u vì nếu để ngưá»i ta Ä‘i xe công, ngân sách có thể phải chi ra tá»›i 40-50 triệu đồng/tháng. Má»™t bài toán cá»±c kỳ nan giải là nâng cao ý thức ngưá»i sá» dụng xe.
Làm sao phải giám sát được việc sá» dụng xe công Ä‘úng qui định, chứ không chỉ dừng ở hô hào, kêu gá»i, không bao giỠđạt được hiệu quả.
Ở các nước, há» không nặng ná», phân biệt chuyện xe công, xe tư như mình. Anh vào cÆ¡ quan nào có ná»™i quy xe cÆ¡ quan Ä‘ó. Và quan trá»ng là bất cứ cÆ¡ quan nào cÅ©ng có nÆ¡i đỗ xe thoải mái, anh dá»… dàng tìm được chá»— đỗ xe, tạo thói quen rất bình thưá»ng. Bên kia cả lãnh đạo cấp cao há» lái xe tư bình thưá»ng. Mình còn là giải quyết khâu oai: thấy xe đỗ cá»a, lái xe mở, bước ra, chắc chắn là VIP. Còn nếu tá»± lái, phóng xe lá»c tá»c đến…chắc ông này kém. Äó còn là sá»± nhìn nháºn cá»§a xã há»™i. Äể giải quyết cÆ¡ bản vấn đỠlãng phí trong sá» dụng xe công, tôi nghÄ© rằng, cần nhiá»u chính sách đồng bá»™ nữa. Không chỉ vá» chế độ, chính sách mà cả những vấn đỠvá» hạ tầng, dịch vụ bảo dưỡng, sá»a chữa, chế độ tiá»n lương, thu nháºp…
Cảm Æ¡n ông.
Mặc dù yêu cầu siết chặt quản lý xe công Ä‘ã được đưa ra nhiá»u năm nay, nhưng số lượng xe công vẫn gia tăng mạnh. Theo công bố má»›i Ä‘ây cá»§a Bá»™ Tài chính, cả nước hiện có gần 40.000 xe công và chi phí từ ngân sách nhà nước hằng năm cho việc sá» dụng xe công lên tá»›i khoảng 13.000 tá»· đồng. |
Nguồn tin: Tiá»n Phong