Hiệp há»™i xăng dầu Việt Nam (VINPA) vừa đưa ra những quan Ä‘iểm “phản hồi” lại ý kiến má»™t số chuyên gia kinh tế liên quan đến giá xăng tăng liên tiếp trong thá»i gian vừa qua. Äặc biệt là ý kiến cá»§a chuyên gia kinh tế TS Lê Äăng Doanh cho rằng “giá xăng tăng ngày 7-7 thá»±c sá»± là tin sốc vá»›i ngưá»i tiêu dùng”.
Chuyên gia: Sốc vì xăng tăng giá không minh bạch
Ngày 9-7, trả lá»i trên báo Ä‘iện tá» Motthegioi, chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh cho rằng, việc tăng giá xăng không minh bạch sẽ gây ra tác động dây chuyá»n tá»›i lạm phát và ảnh hưởng tiêu cá»±c tá»›i ngưá»i dân. Giá xăng tăng ngày 7-7 thá»±c sá»± là tin sốc vá»›i ngưá»i tiêu dùng.
Theo tiến sÄ©, việc tăng giá xăng này có thể hiểu được vì tỉ giá Ä‘ã tăng 1% và giá xăng thế giá»›i cÅ©ng tăng. Việc tăng giá xăng chắc chắn dẫn đến má»› rau quả trứng Ä‘á»u tăng lên và sẽ Ä‘óng góp cho lạm phát sắp tá»›i. Việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng tăng rất nhanh nhưng Ä‘iá»u chỉnh giảm lại hết sức cháºm chạp là Ä‘iá»u bất hợp lý mà Thá»§ tướng Chính phá»§ Ä‘ã yêu cầu sá»a mà vẫn chưa sá»a được.
“Tôi thấy ở Ä‘ây vai trò cá»§a Há»™i bảo vệ ngưá»i tiêu dùng và vai trò giám sát phản biện cá»§a Liên hiệp các Há»™i khoa há»c kỹ thuáºt Việt Nam cần phải được làm rõ: Giá xăng nháºp vá» ngày nào là bao nhiêu, cÆ¡ cấu vào giá thành là bao nhiêu. Äặc biệt xăng dầu là thị trưá»ng độc quyá»n chứ không có hiện tượng cạnh tranh và Ä‘iá»u này đặc biệt không phù hợp vá»›i kinh tế thị trưá»ng”- TS Lê Äăng Doanh khẳng định.
Hiệp há»™i xăng dầu “chê” chuyên gia không am hiểu thá»±c tiá»…n
Ngay sau Ä‘ó, VINPA Ä‘ã có quan Ä‘iểm phản hồi. Pháp Luáºt TP.HCM xin trích nguyên văn quan Ä‘iểm cá»§a VINPA:
"Thứ nhất, căn cứ vào tên cá»§a bài viết, việc tăng giá không minh bạch Ä‘ã khiến TS Doanh bị “sốc”. Váºy xin thưa rằng, việc tăng giá Ä‘ó là căn cứ vào các Ä‘iá»u khoản qui định tại Nghị định 84/2009/NÄ-CP vá» kinh doanh xăng dầu vẫn còn hiệu lá»±c (nếu TS chưa có văn bản này, xin tham khảo mục “Văn bản pháp luáºt” trong trang WEB cá»§a Hiệp há»™i).
Trước khi cho phép tăng giá bán lẻ xăng dầu, các cÆ¡ quan hữu quan Ä‘ã xem xét rất kỹ giá nháºp khẩu thá»±c tế cá»§a các doanh nhân đầu mối theo Ä‘úng biên độ qui định vì giá nháºp khẩu là yếu tố quan trá»ng trong việc xác định giá cÆ¡ sở. Vì thế, việc tăng giá là hoàn toàn minh bạch theo Ä‘úng luáºt định hiện hành.
Thứ hai, mặc dù hàng năm Nhà máy lá»c dầu Dung Quất cung ứng khoảng 30% nhu cầu xăng dầu cá»§a Việt Nam nhưng theo qui định hiện hành giá sản phẩm xăng dầu cá»§a Dung Quất được xác định tương đương vá»›i mức giá quốc tế và khu vá»±c, vì thế giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam hoàn toàn phụ thuá»™c vào sá»± tăng giảm giá xăng dầu trên thế giá»›i và khu vá»±c.
Việc TS cung cấp cho cÆ¡ quan truyá»n thông "việc tăng liên tục dồn dáºp 10 lần từ đầu năm đến nay" là không chuẩn xác, thiếu cụ thể. Thá»±c tế, từ đầu năm đến nay, giá xăng dầu có tăng, có giảm chứ không chỉ có tăng như TS nói. Việc Liên bá»™ Tài chính - Công Thương ra quyết định tăng hay giảm giá bán lẻ xăng dầu không phụ thuá»™c vào các chi phí thá»±c tế cá»§a má»—i doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Trong cÆ¡ cấu cá»§a giá cÆ¡ sở có tính đầy đủ các yếu tố: giá nháºp khẩu, các loại thuế, phí, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuáºn định mức … Ä‘ã được đăng tải trên Cổng thông tin Ä‘iện tá» cá»§a Bá»™ Tài chính và Hiệp há»™i xăng dầu Việt Nam.
Còn việc tăng giá xăng dầu hôm nay có liên quan đến việc tăng giá má»› rau hay quả trứng ngày mai hay không thì xin nhưá»ng lại câu trả lá»i này cho các nhà hoạch định chính sách cá»§a đất nước.
Thứ ba, việc Bá»™ Tài chính sá» dụng thuế nháºp khẩu xăng dầu như công cụ Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu Ä‘ã gây nghi ngá» vá» tính minh bạch trong các lần tăng giảm giá trước Ä‘ây. Khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm thì Bá»™ Tài chính lại tăng giá nháºp khẩu xăng dầu để tăng nguồn thu cho ngân sách, chính vì thế giá bán lẻ tại các thá»i Ä‘iểm này không phản ánh Ä‘úng xu thế giảm giá xăng dầu thế giá»›i.
Äể minh bạch giá bán lẻ xăng dầu phù hợp vá»›i mức giá thế giá»›i, Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam Ä‘ã nhiá»u lần kiến nghị vá»›i các cÆ¡ quan chức năng ổn định thuế nháºp khẩu xăng dầu. Chúng tôi hy vá»ng rằng kiến nghị cá»§a Hiệp há»™i sẽ được cụ thể hóa trong Nghị định má»›i vá» kinh doanh xăng dầu.
Thứ tư, TS cho rằng xăng dầu hiện nay ở Việt Nam là thị trưá»ng độc quyá»n không có hiện tượng cạnh tranh. Xin thưa rằng trong bối cảnh Liên bá»™ Tài chính - Công Thương quyết định giá bán lẻ xăng như hiện nay và việc doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu chỉ được phép tăng giá trong biên độ khung theo Ä‘úng phương thức quản lý theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± Ä‘iá»u tiết cá»§a Nhà nước như sẽ được qui định trong nghị định má»›i vá» kinh doanh xăng dầu thì không thể gán cho thị trưá»ng này cái tên độc quyá»n được.
Cuối cùng, việc tham gia Ä‘óng góp ý kiến và thể hiện quan Ä‘iểm cá»§a riêng mình vá» các vấn đỠkinh tế xã há»™i là rất Ä‘áng biểu dương; song những ý kiến Ä‘óng góp chỉ có thể mang lại hiệu quả tích cá»±c cho xã há»™i nếu Ä‘ó là kết qá»§a cá»§a việc nghiên cứu má»™t cách có hệ thống và am hiểu thá»±c tiá»…n cá»§a lÄ©nh vá»±c kinh doanh đặc thù này".
Nguồn tin: PL