Äây là Ä‘ánh giá của ông VÅ© Vinh Phú – Chủ tịch Há»™i siêu thị thành phố Hà Ná»™i sau khi giá xăng dầu đồng loạt tăng từ 5 – 11% từ chiá»u 7/3. Tuy nhiên, ông cÅ©ng chỉ ra rằng: Äợt tăng giá xăng dầu lần này càng cho thấy sá»± thiếu “minh bạch” trên thị trÆ°á»ng xăng dầu.
Từ nhiá»u năm nay, cứ má»—i đợt xăng dầu tăng giá thì gần nhÆ° ngay láºp tức hiệu ứng “tát nÆ°á»›c theo mÆ°a” của má»™t loạt mặt hàng lại xảy ra. Và Ä‘iá»u này Ä‘ã được nhiá»u chuyên gia kinh tế Ä‘ánh giá là “chuyện thÆ°á»ng ở huyện”, không có gì lạ bởi mặt hàng xăng dầu là nguyên liệu sản xuất đầu vào của hầu hết các lÄ©nh vá»±c sản xuất. Việc tăng giá xăng dầu sẽ đồng nghÄ©a vá»›i việc chi phí đầu vào tăng và tất nhiên, khoản chi phí tăng thêm Ä‘ó sẽ được tính vào giá thành sản phẩm.
Ông VÅ© Vinh Phú - Chủ tịch Há»™i Siêu thị thành phố Hà Ná»™i.
PV: Việc xăng tăng giá sẽ có tác Ä‘á»™ng nhÆ° thế nào đến thị trÆ°á»ng hàng hoá, thÆ°a ông?
Ông VÅ© Vinh Phú: Việc xăng dầu tăng giá là Ä‘úng nhÆ°ng chÆ°a hợp lý bởi nguồn cung xăng dầu của Việt Nam có tá»›i 70% là nháºp khẩu từ nÆ°á»›c ngoài. Vấn Ä‘á» là tăng thì tăng nhÆ° thế nào, theo lá»™ trình ra sao để tránh gây “sốc” cho ná»n kinh tế mà thôi. Äối vá»›i thị trÆ°á»ng bán lẻ thì tác Ä‘á»™ng này láºp tức có thể Ä‘iá»u chỉnh ngay và rất dá»… dàng, còn vá»›i các doanh nghiệp sản xuất thì không. Chắc chắn sau má»—i đợt tăng giá xăng dầu, nhiá»u doanh nghiệp sản xuất lâm vào cảnh “khóc dở mếu dở” vá»›i những hợp đồng Ä‘ã ký từ trÆ°á»›c.
Xăng dầu tăng giá có nghÄ©a là chi phí sản xuất đầu vào Ä‘ã tăng, trong khi Ä‘ó, giá thành sản phẩm Ä‘ã được ký trong hợp đồng lại không thể Ä‘iá»u chỉnh. Má»™t chiếc áo sÆ¡mi xuất khẩu vá»›i giá 200 ngàn đồng/chiếc không thể được Ä‘iá»u chỉnh lên mức 210 ngàn đồng/chiếc vì xăng dầu tăng giá được.
Hệ quả của đợt tăng giá xăng dầu lần này, cá»™ng vá»›i tác Ä‘á»™ng từ việc Ä‘iá»u chỉnh giá gas sẽ đẩy giá nhiá»u mặt hàng tiêu dùng tăng mạnh trong những ngày tá»›i. Và chắc chắn nghịch lý ở má»™t đất nÆ°á»›c mà thu nháºp bình quân đầu ngÆ°á»i má»›i chỉ dừng ở con số hÆ¡n 1000 USD/ngÆ°á»i nhÆ°ng giá nhiá»u loại hàng hoá lại cao gấp hai, tháºm chí là ba lần các nÆ°á»›c trong khu vá»±c sẽ lại tái diá»…n.
PV: Phải chăng Ä‘á»™c quyá»n trên thị trÆ°á»ng xăng dầu chính là nguyên nhân dẫn tá»›i việc tăng giá xăng dầu nhÆ° những năm gần Ä‘ây, thÆ°a ông?
Ông VÅ© Vinh Phú: Äúng là do yếu tố Ä‘á»™c quyá»n Ä‘ã dẫn tá»›i hiện tượng trên. Hiện nay, thị trÆ°á»ng xăng dầu Việt Nam gần nhÆ° bị thao túng bởi Petrolimex khi doanh nghiệp này chiếm tá»›i 60% thị phần xăng dầu trong nÆ°á»›c. Äã váºy, tính minh bạch trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu gần nhÆ° không có khi mà con số lá»— 1000 đồng/lít vẫn chÆ°a được kiểm chứng. Trách nhiệm của các cÆ¡ quan chức năng trong việc quản lý, Ä‘iá»u hành thị trÆ°á»ng xăng dầu cÅ©ng là má»™t vấn Ä‘á».
Äặc biệt, trong khi khoản lá»— trên vẫn chÆ°a được làm rõ mà doanh nghiệp lại chấp nháºn tăng mức chiết khấu quỹ bình ổn giá là má»™t Ä‘iá»u bất thÆ°á»ng. Tháºm chí, lý do Ä‘Æ°a ra cho nhiá»u đợt tăng giá xăng dầu là chống lại tình trạng buôn láºu tại khu vá»±c Biên giá»›i Tây nam cÅ©ng là vô lý. Nói gì thì nói, xăng dầu cÅ©ng là má»™t loại hàng hoá và nó cần phải được váºn Ä‘á»™ng theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, tức là phải có tính cạnh tranh.
PV: Theo ông, để giải quyết những bất cáºp trên, chúng ta cần phải làm gì?
Ông VÅ© Vinh Phú: Äiá»u mấu chốt là chúng ta cần phải xây dá»±ng được má»™t thị trÆ°á»ng xăng dầu cạnh tranh giống nhÆ° hoạt Ä‘á»™ng bÆ°u chính, viá»…n thông.
Chúng ta có thể mở cá»a má»™t phần cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu của nÆ°á»›c ngoài theo tỉ lệ nhất định nào Ä‘ó. Tháºm chí, nếu tôi là ngÆ°á»i có tiá»n, tôi cÅ©ng được phép tham gia hoạt Ä‘á»™ng nháºp khẩu xăng dầu. Chỉ có nhÆ° váºy, thị trÆ°á»ng má»›i có tính cạnh tranh và quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng má»›i được đảm bảo.
Ngoài ra, cÅ©ng cần phải xây dá»±ng má»™t cÆ¡ chế chiến lược, có tính chất lâu dài đối vá»›i mặt hàng xăng dầu, đặc biệt là táºp trung phát triển các Nhà máy lá»c dầu trong nÆ°á»›c. Äiá»u này sẽ giúp giảm thiểu sá»± phụ thuá»™c của thị trÆ°á»ng xăng dầu vào nháºp khẩu.
Má»™t Ä‘iá»u nữa là cần phải tăng cÆ°á»ng kiểm tra, kiểm toán, kiểm soát giá của mặt hàng xăng dầu, quy rõ trách nhiệm đối vá»›i từng Bá»™, ban, ngành và đến từng cá nhân cụ thể trÆ°á»›c má»—i biến Ä‘á»™ng của thị trÆ°á»ng xăng dầu. Ai liên Ä‘á»›i thì phải bị xá» lý, ká»· luáºt.
PV: Xin cảm Æ¡n ông!
Nguồn tin: Petrotimes