Äây là Ä‘ánh giá cá»§a ông VÅ© Vinh Phú – Chá»§ tịch Há»™i siêu thị thành phố Hà Ná»™i sau khi giá xăng dầu đồng loạt tăng từ 5 – 11% từ chiá»u 7/3. Tuy nhiên, ông cÅ©ng chỉ ra rằng: Äợt tăng giá xăng dầu lần này càng cho thấy sá»± thiếu “minh bạch” trên thị trưá»ng xăng dầu.
Từ nhiá»u năm nay, cứ má»—i đợt xăng dầu tăng giá thì gần như ngay láºp tức hiệu ứng “tát nước theo mưa” cá»§a má»™t loạt mặt hàng lại xảy ra. Và Ä‘iá»u này Ä‘ã được nhiá»u chuyên gia kinh tế Ä‘ánh giá là “chuyện thưá»ng ở huyện”, không có gì lạ bởi mặt hàng xăng dầu là nguyên liệu sản xuất đầu vào cá»§a hầu hết các lÄ©nh vá»±c sản xuất. Việc tăng giá xăng dầu sẽ đồng nghÄ©a vá»›i việc chi phí đầu vào tăng và tất nhiên, khoản chi phí tăng thêm Ä‘ó sẽ được tính vào giá thành sản phẩm.
Ông VÅ© Vinh Phú - Chá»§ tịch Há»™i Siêu thị thành phố Hà Ná»™i.
PV: Việc xăng tăng giá sẽ có tác động như thế nào đến thị trưá»ng hàng hoá, thưa ông?
Ông VÅ© Vinh Phú: Việc xăng dầu tăng giá là Ä‘úng nhưng chưa hợp lý bởi nguồn cung xăng dầu cá»§a Việt Nam có tá»›i 70% là nháºp khẩu từ nước ngoài. Vấn đỠlà tăng thì tăng như thế nào, theo lá»™ trình ra sao để tránh gây “sốc” cho ná»n kinh tế mà thôi. Äối vá»›i thị trưá»ng bán lẻ thì tác động này láºp tức có thể Ä‘iá»u chỉnh ngay và rất dá»… dàng, còn vá»›i các doanh nghiệp sản xuất thì không. Chắc chắn sau má»—i đợt tăng giá xăng dầu, nhiá»u doanh nghiệp sản xuất lâm vào cảnh “khóc dở mếu dở” vá»›i những hợp đồng Ä‘ã ký từ trước.
Xăng dầu tăng giá có nghÄ©a là chi phí sản xuất đầu vào Ä‘ã tăng, trong khi Ä‘ó, giá thành sản phẩm Ä‘ã được ký trong hợp đồng lại không thể Ä‘iá»u chỉnh. Má»™t chiếc áo sÆ¡mi xuất khẩu vá»›i giá 200 ngàn đồng/chiếc không thể được Ä‘iá»u chỉnh lên mức 210 ngàn đồng/chiếc vì xăng dầu tăng giá được.
Hệ quả cá»§a đợt tăng giá xăng dầu lần này, cá»™ng vá»›i tác động từ việc Ä‘iá»u chỉnh giá gas sẽ đẩy giá nhiá»u mặt hàng tiêu dùng tăng mạnh trong những ngày tá»›i. Và chắc chắn nghịch lý ở má»™t đất nước mà thu nháºp bình quân đầu ngưá»i má»›i chỉ dừng ở con số hÆ¡n 1000 USD/ngưá»i nhưng giá nhiá»u loại hàng hoá lại cao gấp hai, tháºm chí là ba lần các nước trong khu vá»±c sẽ lại tái diá»…n.
PV: Phải chăng độc quyá»n trên thị trưá»ng xăng dầu chính là nguyên nhân dẫn tá»›i việc tăng giá xăng dầu như những năm gần Ä‘ây, thưa ông?
Ông VÅ© Vinh Phú: Äúng là do yếu tố độc quyá»n Ä‘ã dẫn tá»›i hiện tượng trên. Hiện nay, thị trưá»ng xăng dầu Việt Nam gần như bị thao túng bởi Petrolimex khi doanh nghiệp này chiếm tá»›i 60% thị phần xăng dầu trong nước. Äã váºy, tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh xăng dầu gần như không có khi mà con số lá»— 1000 đồng/lít vẫn chưa được kiểm chứng. Trách nhiệm cá»§a các cÆ¡ quan chức năng trong việc quản lý, Ä‘iá»u hành thị trưá»ng xăng dầu cÅ©ng là má»™t vấn Ä‘á».
Äặc biệt, trong khi khoản lá»— trên vẫn chưa được làm rõ mà doanh nghiệp lại chấp nháºn tăng mức chiết khấu quỹ bình ổn giá là má»™t Ä‘iá»u bất thưá»ng. Tháºm chí, lý do đưa ra cho nhiá»u đợt tăng giá xăng dầu là chống lại tình trạng buôn láºu tại khu vá»±c Biên giá»›i Tây nam cÅ©ng là vô lý. Nói gì thì nói, xăng dầu cÅ©ng là má»™t loại hàng hoá và nó cần phải được váºn động theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, tức là phải có tính cạnh tranh.
PV: Theo ông, để giải quyết những bất cáºp trên, chúng ta cần phải làm gì?
Ông VÅ© Vinh Phú: Äiá»u mấu chốt là chúng ta cần phải xây dá»±ng được má»™t thị trưá»ng xăng dầu cạnh tranh giống như hoạt động bưu chính, viá»…n thông.
Chúng ta có thể mở cá»a má»™t phần cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cá»§a nước ngoài theo tỉ lệ nhất định nào Ä‘ó. Tháºm chí, nếu tôi là ngưá»i có tiá»n, tôi cÅ©ng được phép tham gia hoạt động nháºp khẩu xăng dầu. Chỉ có như váºy, thị trưá»ng má»›i có tính cạnh tranh và quyá»n lợi cá»§a ngưá»i tiêu dùng má»›i được đảm bảo.
Ngoài ra, cÅ©ng cần phải xây dá»±ng má»™t cÆ¡ chế chiến lược, có tính chất lâu dài đối vá»›i mặt hàng xăng dầu, đặc biệt là táºp trung phát triển các Nhà máy lá»c dầu trong nước. Äiá»u này sẽ giúp giảm thiểu sá»± phụ thuá»™c cá»§a thị trưá»ng xăng dầu vào nháºp khẩu.
Má»™t Ä‘iá»u nữa là cần phải tăng cưá»ng kiểm tra, kiểm toán, kiểm soát giá cá»§a mặt hàng xăng dầu, quy rõ trách nhiệm đối vá»›i từng Bá»™, ban, ngành và đến từng cá nhân cụ thể trước má»—i biến động cá»§a thị trưá»ng xăng dầu. Ai liên đới thì phải bị xá» lý, ká»· luáºt.
PV: Xin cảm Æ¡n ông!
Nguồn tin: Petrotimes