Nhiá»u nhà máy sản xuất cồn sinh há»c (ethanol - nhiên liệu để pha trá»™n vá»›i xăng) có công suất lên đến hàng trăm triệu lít/năm Ä‘ang lo sốt vó vì sản phẩm làm ra không tiêu thụ được trong nước mà phải bán sang Trung Quốc.
![]() |
Ngưá»i dân chá»n mua xăng E5 tại má»™t cây xăng trên đưá»ng Hoàng Quốc Việt, Hà Ná»™i - Ảnh: NG.KHÁNH |
Theo các doanh nghiệp trong ngành nhiên liệu sinh há»c, hoạt động phân phối xăng sinh há»c phụ thuá»™c hoàn toàn vào hệ thống phân phối xăng dầu hiện tại, nhưng má»™t số doanh nghiệp đầu mối lại dá»ng dưng, cÆ¡ quan chức năng đủng đỉnh...
Trong nước thỠơ...
"Hàng tốt, rẻ, có lợi cho môi trưá»ng mà ngưá»i dân trong nước không được sá» dụng" |
Theo ông Thái, khi xây dá»±ng nhà máy, mục tiêu cá»§a Công ty cổ phần Äồng Xanh là tiêu thụ ná»™i địa 50% và 50% xuất khẩu. Nhưng hiện nay hệ thống bán lẻ trong nước thá» Æ¡, bán nhá» giá»t nên khoảng 90% sản lượng ethanol sản xuất phải xuất khẩu. “Nhiá»u nước trên thế giá»›i Ä‘ang ồ ạt nháºp vì há» Ä‘ã nghiên cứu lợi ích vượt trá»™i cá»§a xăng sinh há»c. Äiá»u tôi trăn trở là tại sao hàng tốt, rẻ, có lợi cho môi trưá»ng mà ngưá»i dân trong nước không được sá» dụng, việc thâm nháºp hệ thống phân phối vẫn khó khăn?” - ông Thái băn khoăn. Má»™t số doanh nghiệp khác cho biết hiện nay Ä‘ang phải xuất khẩu xăng sinh há»c sang Trung Quốc.
Hiện đơn vị Ä‘i đầu và tá» ra hăng hái trong việc phân phối, bán lẻ xăng E5 từ tháng 8-2010 là Tổng công ty Dầu VN (PV Oil - thuá»™c Petro VN). Ông Lê Xuân Trình, phó tổng giám đốc PV Oil, cho biết hiện nay trên cả nước PV Oil có 106 cá»a hàng bán xăng E5. Theo kế hoạch, công ty Ä‘ang đẩy mạnh cải tạo, chuyển đổi hệ thống cá»a hàng để chuyển toàn bá»™ sang bán xăng E5 trong năm 2011.
Xăng sinh há»c là gì? Xăng dầu sinh há»c là há»—n hợp pha trá»™n giữa xăng dầu thông thưá»ng vá»›i ethanol theo tỉ lệ 5% ethanol sẽ ra sản phẩm E5, 10% ra sản phẩm E10 và 25% ra sản phẩm E25. Tại VN, động cÆ¡ xe có thể sá» dụng được đến sản phẩm E10. Vá»›i các tỉ lệ cao hÆ¡n cần có sá»± can thiệp vào động cÆ¡ xe. |
Ông Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Công ty TNHH nhiên liệu sinh há»c Phương Äông (phụ trách nhà máy ethanol Bình Phước), cho biết doanh nghiệp Ä‘ã quy hoạch vùng nguyên liệu, có hợp đồng bao tiêu cá»§ mì (sắn) - nguyên liệu sản xuất ethanol - vá»›i bà con nông dân. Nhưng vá»›i tình hình hiện nay, hàng trăm triệu lít ethanol có nguy cÆ¡ ế ở trong nước.
Ngại kiểm định lại cột đo?
Má»™t đơn vị hoạt động trong ngành bán lẻ xăng dầu ở TP.HCM cho biết hiện nay rất nhiá»u cây xăng, đại lý Ä‘ang sống bằng xăng dầu “ngoài luồng” - tức hàng không hóa đơn, chứng từ và sai số cá»™t Ä‘o. Do Ä‘ó, các doanh nghiệp ngại thay đổi vì khi kiểm tra toàn bá»™ hệ thống, cÆ¡ quan chức năng dá»… dàng phát hiện các yếu tố vá» mặt kỹ thuáºt không đảm bảo, cá»™t Ä‘o bị thiếu...
Ông Lưu Quang Thái cÅ©ng cho rằng: “Lâu nay há» mua hàng cá»§a ai, mức lá»i như thế nào, lượng hàng ra sao Ä‘ã thành thói quen nên các doanh nghiệp trong ngành xăng dầu ngại thay đổi. HÆ¡n nữa khi chuyển sang bán xăng E5, bồn chứa sẽ phải kiểm tra lại, cá»™t bÆ¡m xăng phải Ä‘o lại nên đại lý e ngại”.
Không ảnh hưởng an ninh lương thá»±c Do sá» dụng nguyên liệu là cá»§ mì (sắn) nên hiện nay có má»™t số ý kiến lo ngại việc đưa vào hoạt động đồng loạt các nhà máy sản xuất ethanol sẽ ảnh hưởng đến an ninh lương thá»±c. Tuy nhiên, theo Hiệp há»™i Nhiên liệu sinh há»c VN, lượng cá»§ mì nguyên liệu dư thừa cho nhu cầu cá»§a tất cả nhà máy. Cụ thể, lượng cá»§ mì sản xuất má»—i năm hÆ¡n 8 triệu tấn, trong khi nhu cầu sá» dụng cho tám nhà máy sản xuất cồn (gồm cả cồn công nghiệp và ethanol) trong năm 2012 chỉ 1,05 triệu tấn và đến năm 2015 là 1,72 triệu tấn. Hiện các doanh nghiệp sản xuất ethanol Ä‘ã hướng đến nguồn cá»§ mì Ä‘ang xuất khẩu sang Trung Quốc. Vấn đỠcòn lại là Ä‘iá»u tiết phù hợp nguồn cá»§ mì sá» dụng cho sản xuất thức ăn chăn nuôi, sắn sản xuất tinh bá»™t, nguồn xuất khẩu và nguồn cho các nhà máy bằng chính sách thuế xuất khẩu có lợi cho cả nhà nước và bà con nông dân. |
Bên cạnh Ä‘ó, theo ông Phạm Anh Tuấn, má»™t trong những trở ngại ảnh hưởng đến sá»± phát triển cá»§a thị trưá»ng xăng sinh há»c là cÆ¡ quan quản lý chưa tháºt sá»± tạo lá»™ trình phù hợp. Theo dá»± thảo quyết định vá» việc phê duyệt bắt buá»™c tỉ lệ phối trá»™n nhiên liệu sinh há»c vá»›i nhiên liệu truyá»n thống do Bá»™ Công thương soạn thảo để trình Chính phá»§, đến ngày 1-7-2013 má»›i áp dụng đối vá»›i bảy tỉnh, TP gồm: Hà Ná»™i, Hải Phòng, Äà Nẵng, Quảng Ngãi, Bà Rịa - VÅ©ng Tàu, TP.HCM và Cần ThÆ¡. Äến năm 2015 má»›i bán xăng E5 trên toàn quốc.
Tiết kiệm hàng trăm triệu USD
Theo các chuyên gia trong ngành xăng dầu, khi thị trưá»ng xăng sinh há»c được váºn hành đồng bá»™, dù doanh nghiệp đầu mối mất thêm má»™t khoản chi phí đầu tư nhưng lại lợi ích lá»›n vá» mặt xã há»™i, ngưá»i tiêu dùng. Cụ thể hiện nay nếu sá» dụng xăng E5, giá bán rẻ hÆ¡n 200 đồng/lít so vá»›i xăng A92. Ngoài ra, theo các chuyên gia, khi Ä‘ã chá»§ động được nguồn nguyên nhiên liệu trong nước, má»—i năm ná»n kinh tế cÅ©ng tiết kiệm được hàng trăm triệu USD ngoại tệ để nháºp khẩu các sản phẩm xăng dầu.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong ngành xăng dầu, lợi ích lá»›n nhất cá»§a việc sá» dụng xăng, dầu sinh há»c là vá» môi trưá»ng. Các nước trên thế giá»›i như Brazil, Mỹ, Trung Quốc, Thái Lan, Singapore... Ä‘ã sá» dụng đồng loạt xăng vá»›i tỉ lệ trá»™n ethanol từ 5-25%. Các quốc gia này Ä‘ã nghiên cứu và chứng minh xăng dầu sinh há»c giảm được ít nhất 30% khí thải CO, đồng thá»i tăng diện tích cây xanh do xăng sinh há»c được sản xuất chá»§ yếu từ cá»§ mì, mía...
Tại VN, đỠán phát triển nhiên liệu sinh há»c đến năm 2015 và tầm nhìn đến 2025 cÅ©ng xác định việc sá» dụng nhiên liệu sinh há»c thay thế nhiên liệu hóa thạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ môi trưá»ng. Hiện nay Bá»™ Khoa há»c và công nghệ Ä‘ã ban hành tiêu chuẩn VN đối vá»›i xăng, dầu diesel pha 5% ethanol và các lô xăng E5 bán ra thị trưá»ng phải Ä‘áp ứng tiêu chuẩn quy định.
Nguồn tin: TTO