Bất chấp giá xăng thành phẩm tại Singapore - mức giá tham chiếu để tính “giá cÆ¡ sở” cho việc Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ trong nÆ°á»›c - Ä‘ã giảm mạnh liên tục nhiều ngày gần Ä‘ây, giá xăng A92 bán lẻ trong nÆ°á»›c vẫn án binh bất Ä‘á»™ng.

Nông dân xã Tân Há»™i, huyện Cai Lậy (Tiền Giang) mua xăng để bÆ¡m nÆ°á»›c - Ảnh: T.TÚ

Diá»…n biến giá cÆ¡ sở xăng A92 và giá bán lẻ trong nÆ°á»›c gần má»™t tháng qua - Đồ họa: V.CƯỜNG

Má»™t số doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu vẫn than lá»—, trong khi nhiều chuyên gia lÄ©nh vá»±c này khẳng định doanh nghiệp Ä‘ã lãi khá nhiều và hoàn toàn có cÆ¡ sở để giảm giá bán lẻ xăng A92.

Giá nhập giảm 2.000 đồng/lít

Thông tin từ Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex) cho biết ngày 22-11 giá xăng A92 giao dịch tại Singapore Ä‘ang đứng ở mức thấp là 106,9 USD/thùng. Nếu so vá»›i thời Ä‘iểm giá bán lẻ mặt hàng xăng trong nÆ°á»›c được Ä‘iều chỉnh gần nhất (ngày 26-8) từ 21.300 đồng/lít xuống còn 20.800 đồng/lít, giá nhập khẩu Ä‘ã giảm được gần 15,4 USD/thùng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng hÆ¡n 2.000 đồng/lít.

ChÆ°a kể việc giá nhập khẩu giảm còn kéo theo phí bảo hiểm giảm, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng tính theo tỉ lệ phần trăm của giá nhập khẩu cÅ©ng giảm theo. Tuy nhiên, giá bán trong nÆ°á»›c vẫn giữ nguyên 20.800 đồng/lít.

Theo quy định tại nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu của Bá»™ Tài chính, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c được Ä‘iều chỉnh dá»±a theo “giá cÆ¡ sở” trung bình 30 ngày. Trong Ä‘ó, “giá cÆ¡ sở” được tính dá»±a trên mức giá nhập khẩu trung bình 30 ngày, cá»™ng vá»›i phí vận chuyển, bảo hiểm về cảng VN và cá»™ng thêm các loại thuế phí xăng dầu, mức trích quỹ bình ổn theo quy định hiện hành...

Dá»±a vào công thức tính trên và vá»›i mức giá nhập khẩu trung bình 30 ngày gần Ä‘ây là 113,11 USD/thùng nhÆ° số liệu chúng tôi tổng hợp được, thì “giá cÆ¡ sở” tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 20.600 đồng/lít, thấp hÆ¡n 200 đồng/lít so vá»›i giá bán lẻ. Do trong công thức tính của Bá»™ Tài chính Ä‘ã bao gồm khoản lợi nhuận định mức phân bổ cho doanh nghiệp là 300 đồng/lít nên so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, doanh nghiệp Ä‘ã lời 500 đồng/lít.

Ghi nhận diá»…n biến thị trường xăng dầu nhập khẩu cÅ©ng cho thấy giá nhập khẩu Ä‘ã giảm từ ná»­a cuối tháng 10 và bắt đầu giảm mạnh từ đầu tháng 11 đến nay. Theo Petrolimex, trong ná»­a đầu tháng 11, giá nhập trung bình chỉ còn 114,27 USD/thùng. Đặc biệt, khoảng má»™t tuần trở lại Ä‘ây, giá nhập khẩu Ä‘ã xuống mức rất thấp, chủ yếu giao dịch dÆ°á»›i 110 USD/thùng. Trong Ä‘ó, hai phiên giao dịch đầu tuần này Ä‘ã về mức 105,7 và 106,9 USD/thùng. Nếu tính giá trung bình má»™t tuần trở lại Ä‘ây theo chi phí thá»±c tế, mức chênh lệch Ä‘ã là 900-1.100 đồng/lít. “Giá cÆ¡ sở” tính riêng trong ngày 22-11 cÅ©ng thấp hÆ¡n giá bán lẻ tá»›i 1.600 đồng/lít. Doanh nghiệp nhập hàng về cảng trong ngày 22-11 sẽ có khoản lời 1.600 đồng/lít.

Doanh nghiệp đầu mối thu lợi

Theo má»™t chuyên gia xăng dầu, việc giá thế giá»›i Ä‘ã giảm mạnh mà giá trong nÆ°á»›c vẫn “án binh bất Ä‘á»™ng” là bất hợp lý và chỉ có giá»›i kinh doanh xăng dầu được lợi. Tuy nhiên, các đại lý và doanh nghiệp tÆ° nhân bán lẻ xăng dầu cho rằng họ gần nhÆ° không được lợi lá»™c gì từ việc giá bán lẻ trong nÆ°á»›c không được Ä‘iều chỉnh theo giá thế giá»›i.

Má»™t cán bá»™ phụ trách kinh doanh xăng dầu của má»™t công ty thÆ°Æ¡ng mại tại TP.HCM cho biết doanh nghiệp này hiện nhận được mức chiết khấu khoảng 300 đồng/lít, thậm chí sẽ còn giảm tiếp theo thông báo của doanh nghiệp đầu mối. NhÆ° vậy, khoản chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ tá»›i hÆ¡n 1.000 đồng/lít trong những ngày gần Ä‘ây chủ yếu chảy vào túi doanh nghiệp đầu mối. Do Ä‘ó, trường hợp giá xăng A92 tại Singapore xuống mức thấp nhÆ° những ngày gần Ä‘ây, cả người tiêu dùng và đại lý bán lẻ đều thiệt thòi, chỉ doanh nghiệp đầu mối có lợi.

Theo má»™t doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng trong lÄ©nh vá»±c dịch vụ cho ngành xăng dầu, mức chiết khấu mà các doanh nghiệp đầu mối dành cho các đại lý hiện dao Ä‘á»™ng 180-350 đồng/lít tùy thuá»™c vào doanh nghiệp, địa bàn và Ä‘iều kiện giao hàng, trong Ä‘ó mức chiết khấu của Petrolimex thấp hÆ¡n nhiều so vá»›i các doanh nghiệp đầu mối khác.

Má»™t số chuyên gia cho rằng do chiếm khoảng 60% thị phần trên thị trường bán lẻ xăng dầu nên Petrolimex áp dụng mức chiết khấu thấp, trong khi các doanh nghiệp đầu mối khác phải Ä‘Æ°a ra mức chiết khấu cao hÆ¡n để cạnh tranh. Do Ä‘ó, lợi nhuận của Petrolimex có thể sẽ cao hÆ¡n những doanh nghiệp đầu mối khác. Mặc dù giá thế giá»›i giảm và áp dụng mức chiết khấu thấp, các doanh nghiệp đầu mối không Ä‘iều chỉnh giảm giá xăng bán lẻ trong nÆ°á»›c mà còn kêu lá»— cả mặt hàng xăng lẫn dầu!

Phải sá»­a cÆ¡ chế Ä‘iều hành

Má»™t chuyên gia trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu cho rằng cần thay đổi cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá theo tháng bằng cách theo tuần để giá trong nÆ°á»›c kịp thời Ä‘iều chỉnh và minh bạch hÆ¡n, tránh thiệt thòi cho người tiêu dùng và hàng chục ngàn đại lý phải “sống dở chết dở” khi phụ thuá»™c hoàn toàn vào mười đầu mối nhập khẩu.

Bình luận về thông tin Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÆ°Æ¡ng Đình Huệ công bố Petrolimex có lãi trong kinh doanh xăng dầu những năm gần Ä‘ây, trong Ä‘ó năm 2009 lãi tá»›i 2.660 tỉ đồng, má»™t chuyên gia trong lÄ©nh vá»±c này cho rằng vấn đề là do cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu tạo các lá»— hổng để doanh nghiệp có thể lách, tìm kiếm lợi nhuận lá»›n bất chấp mặt hàng này thuá»™c diện bình ổn và bối cảnh giá trong nÆ°á»›c tăng liên tục. Quy định không rạch ròi chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp đầu mối và chiết khấu cho đại lý, khoản thời gian tính giá cÆ¡ sở để Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ tá»›i 30 ngày... là những Ä‘iểm bất hợp lý, tạo Ä‘iều kiện cho doanh nghiệp đầu mối lập lờ chuyện lá»— lãi. Theo chuyên gia này, doanh nghiệp đầu mối nắm đằng chuôi, quyết định chiết khấu đại lý. NhÆ° trường hợp Petrolimex do có thị phần thống lÄ©nh thị trường, không cần cạnh tranh khoản chiết khấu nên lợi nhuận vượt trá»™i hÆ¡n những doanh nghiệp khác.

BẠCH HOÀN

Nguồn tin:Tuổi Trẻ