Chất lượng xăng dầu bán lẻ kém và không được kiểm soát trong khi, hiệu lá»±c xá»­ phạt các cây xăng của cÆ¡ quan quản lý chỉ nhÆ° bắt cóc bỏ Ä‘Ä©a. Nếu xảy ra tai nạn nhÆ° vụ cháy xe thì người dân chỉ biết chịu thiệt.

Loạn chất lượng xăng dầu

Cú "sốc" đầu tiên cho người tiêu dùng xăng dầu là ngày 30/11/2011, Chi cục Tiêu chuẩn Ä‘o lường chất lượng, Sở Khoa học Công nghệ Tp HCM bất ngờ công bố danh tính 11 cây xăng vi phạm về chất lượng xăng dầu. Trong số này, ngoài các cây xăng tÆ° nhân, còn có cây xăng thuá»™c hệ thống phân phối của 2 doanh nghiệp đầu mối lá»›n là Petrolimex và Công ty xăng dầu Quân Ä‘á»™i.

Các cây xăng này đều có trị số octan thấp hÆ¡n so vá»›i quy định. Ví dụ, cá»­a hàng treo biển bán xăng A92 nhÆ°ng chỉ số octan chỉ hÆ¡n 83, hay nói cách khác là bán ruá»™t xăng A83. TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° vậy, cây xăng treo biển treo bán xăng A95 thì bán xăng A92.

Đáng chú ý là, tá»· lệ mẫu vi phạm chiếm tá»›i 50% số mẫu kiểm tra. Trong thời gian từ 27/9 đến 16/11, Chi cục Ä‘ã kiểm tra Ä‘á»™t xuất 55 cá»­a hàng, lấy 32 mẫu xăng Ä‘i giám định thì có tá»›i 16 mẫu của 11 cá»­a hàng có sai phạm.

Sau Ä‘ó, trên các kênh truyền thông liên tiếp Ä‘Æ°a tin về các vụ cháy nổ xe máy, ôô xuất hiện vá»›i tần suất dày đặc, bất thường và khó hiểu.

Đến ngày 29/12/2011, Cục Quản lý chất lượng, Bá»™ Khoa học và công nghệ có công văn gá»­i hỏa tốc tá»›i các cÆ¡ quan báo chí thông tin về 1 cây xăng không đạt tiêu chuẩn tại Hà Ná»™i. Đó là Cá»­a hàng Xăng dầu Mai Dịch (Công ty Cổ phần Sản xuất Dịch vụ xuất nhập khẩu Từ Liêm - Km9, Hồ Tùng Mậu, Cầu Giấy, Hà Ná»™i).

Cây xăng Mai Dịch Ä‘ã phải đổi chủ sau vụ vi phạm không đạt chuẩn (ảnh theo Người lao Ä‘á»™ng)

Kết quả kiểm nghiệm của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng I cho thấy, hàm lượng ôxy thá»±c tế tại cây xăng này chỉ chiếm 8,8% khối lượng (theo tiêu chuẩn là 2,7%), cao hÆ¡n 3 lần mức quy định. Đáng chú ý, hàm lượng methanol trong xăng lên tá»›i 15,3% thể tích (theo tiêu chuẩn là 0,5% thể tích), gấp tá»›i 30 lần tiêu chuẩn cho phép.

Theo cÆ¡ quan này, methanol là dung môi gây ăn mòn, làm phá hủy nhanh các kết cấu bằng cao su và nhá»±a. Nếu hàm lượng này vượt quá mức quy định cho phép có thể dẫn tá»›i hiện tượng rò rỉ, cháy nổ xe.

Các hãng xe ô tô, xe máy nhÆ° hãng Honda đều lên tiếng trên báo chí rằng, không tìm thấy sai sót kỹ thuật nào ở các xe bị cháy. Phía Cục Quản lý chất lượng hàng hóa, sau khi công bố sai phạm của cây xăng Mai Dịch, cÅ©ng không dám khẳng định xăng pha methanol là thủ phạm gây cháy nổ xe vừa qua.

Về vụ vi phạm tại cá»­a hàng xăng dầu Mai Dịch, ông Trần Quốc Tuấn, Cục trưởng Cục quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa chia sẻ, Ä‘ây là trường hợp cây xăng duy nhất bị phát hiện có hàm lượng methanol rất cao, loại dung môi Ä‘ang bị nghi ngờ gây cháy nổ ở các xe. NhÆ°ng chúng tôi không đủ cÆ¡ sở, chứng cứ để khẳng định các xe máy, ôtô bị cháy có mua xăng ở Ä‘ây nay không và chất lượng xăng ở cá»­a hàng này thì có liên quan các xe bị cháy không.

Nói thêm về vấn đề này, ông Tuấn cÅ©ng băn khoăn, khi có chuyện cháy ô tô xe máy, chúng tôi Ä‘ã phân tích các mẫu xăng dầu thá»­ xem có gì liên quan giữa các vụ cháy xe và chất lượng xăng hay không? Rất may, chúng tôi Ä‘ã lấy được vài mẫu xăng ở xe bị cháy, ví dụ nhÆ° xe Atila bị cháy ở phố Thái Hà, Hà Ná»™i, hoặc xe bị cháy ở Đà Nẵng. Tuy nhiên, mẫu thá»­ nghiệm xăng vẫn đạt yêu cầu, không thấy có hàm lượng methanol và aceton vượt chuẩn.

Ông Tuấn khuyến cáo người tiêu dùng đừng bao giờ mua cây xăng dọc đường. Bởi thông thường, các Ä‘iểm bán xăng dong này thường không đạt tiêu chuẩn, khi kiểm tra, thường có trị số ôtan thấp.

Bắt cóc bỏ Ä‘Ä©a

Có thể nói, các vụ vi phạm trên về chất lượng xăng dầu Ä‘ang làm dấy lên mối lo ngại cho người tiêu dùng. Vấn đề nằm ở chá»—, thị trường xăng dầu ở trạng thái dường nhÆ° cứ khi nào cÆ¡ quan thanh kiểm tra chất lượng tiêu chuẩn Ä‘o lường vào cuá»™c, khắc có trường hợp vi phạm. Trong khi Ä‘ó, công cụ kiểm soát cÅ©ng nhÆ° chế tài xá»­ phạt Ä‘ang quá nhẹ.

11 cây xăng bán lẻ tại tp HCM Ä‘ã bị phạt 30 triệu đồng và bị tÆ°á»›c giấy phép chỉ trong 1 năm. Cây xăng không đạt chuẩn tại Mai Dịch, Hà Ná»™i chỉ bị Công ty xăng dầu Quân Ä‘á»™i cắt hợp đồng. Trong khi, thiệt hại của hàng trăm, hàng nghìn người tiêu dùng Ä‘ã bị móc túi ở các cây xăng này bị bỏ qua.

Bà Nguyá»…n Thị Yến, đại diện Công ty CP Xăng dầu thÆ°Æ¡ng mại Thành Công, Ä‘Æ¡n vị vừa tiếp quản cây xăng không đạt chuẩn tại Hà Ná»™i cho biết, chỉ còn cách các cÆ¡ quan quản lý liên ngành phải tăng cường kiểm tra gắt gao thường xuyên thì may chăng, má»›i bá»›t Ä‘i các trường hợp vi phạm.

Làm phân phối bán lẻ xăng dầu tá»›i 25 năm, bà Yến khẳng định, trên thá»±c tế, việc pha trá»™n xăng A83 vào xăng A92 là có. Các cá»­a hàng nhỏ, làm ăn chá»™p giật sẽ vì lợi nhuận mà dùng thủ thuật này. Lý do là bởi giá xăng A83 rất rẻ so vá»›i xăng A92, khi pha chế vào, bán theo giá xăng A92 hưởng lãi lá»›n.

"Chỉ có thiết bị kỹ thuật má»›i phát hiện được các vi phạm về chất lượng xăng. Ngay cả vá»›i người trong nghề nhÆ° chúng tôi, nhìn bề ngoài cảm quan cÅ©ng không thể phát hiện được xăng có pha trá»™n nhÆ° vậy không. Huống chi người tiêu dùng bình thường", bà Yến cho hay.

Riêng về vụ vượt chuẩn dung môi methanol, bà Yến cÅ©ng băn khoăn: "Chúng tôi cÅ©ng không hiểu là người ta có thể pha chế nhÆ° thế nào vào xăng. Không Ä‘Æ¡n giản nhÆ° việc dùng má»™t xô nÆ°á»›c đổ vào bồn xăng, nếu lẫn tạp chất, người tiêu dùng mua xăng cÅ©ng có thể nhìn ra".

CÅ©ng theo tổng đại lý này cho hay, hiện quy trình đảm bảo an toàn chất lượng sản phẩm xăng dầu từ đầu mối đến cây bán lẻ rất chặt chẽ. Khi bÆ¡m xăng từ kho chứa lên xe téc, đều có niêm phong kẹp chì ở phiếu xuất hàng, bồn xe, miệng téc... Quy trình này nhằm ngăn ngừa khả năng can thiệp vào chất lượng xăng trong quá trình vận chuyển.

Việc kiểm soát và xá»­ phát các vị phạm về chất lượng xăng dầu Ä‘ang gần nhÆ° bi bỏ ngỏ. Theo nhÆ° bà Yến, chỉ khi nào các cây xăng bị bêu tên rầm rá»™ trên báo chí, má»›i có việc doanh nghiệp đầu mối hủy hợp đồng, hoặc cÆ¡ quan quản lý rút phép, xá»­ nặng. Còn lại, các vụ vi phạm bị phạt hiện nhÆ°ng không ai biết đến thì không rõ, có xá»­ phạt nặng hay không?

Ông Trần Quốc Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng hàng hóa cÅ©ng thừa nhận, việc kiểm tra chất lượng xăng dầu vẫn liên tục được thá»±c hiện trong năm và các vi phạm phát hiện rải rác tại các tỉnh nhÆ°ng tập trung ở Hà Ná»™i, Đà Nẵng,tp Hồ Chí Minh. Trong Ä‘ó, tại tp Hồ Chí Minh là địa bàn có nhiều vi phạm bị phát hiện nhất, đặc biệt là các cây xăng tÆ° nhân, gần cảng.

Tuy nhiên, nhìn lại những năm gần Ä‘ây, liên tiếp các vụ từ xăng phá aceton, xăng a83, dầu có nồng Ä‘á»™ lÆ°u huỳnh cao hÆ¡n múc cho phép, má»›i Ä‘ây là nghi ngờ xăng pha methanol... cho thấy, chất lượng xăng liên quan đến máy móc của ngành công nghiệp, xe cá»™ và ô nhiá»…m môi trường... Ä‘ã xảy ra liên tục và gây ra nhiều thiệt hại. Tuy nhiên, việc quản lý chất lượng xem ra không giải quyết được gốc của vấn đề mà chỉ được quan tâm khi có sá»± cố xảy ra.

Bên cạnh Ä‘ó, má»™t thị trường xăng dầu trôi nổi, nhỏ lẻ kiểu can xách từ nhập lậu, tÆ° nhân phá chế... hoàn toàn không đảm bảo chất lượng vẫn Ä‘ang ngang nhiên tồn tại và hoạt Ä‘á»™ng nhÆ°ng nếu không được dá»± luận Ä‘ánh Ä‘á»™ng và gây sức ép thì chắc nó cÅ©ng tồn tại nhÆ° má»™t chuyện Ä‘ã rồi.

Má»›i Ä‘ây nhất, khi các vụ cháy xe xảy ra liên tiếp, nghi ngờ về xăng Ä‘ã đặt ra nhÆ°ng sá»± vào cuá»™c từ phía các Ä‘Æ¡n vị quản lý chất lượng và thị trường xăng dầu còn rất chậm chạp. Trong mọi hoàn cảnh, chỉ người tiêu dùng là bị thiệt và gắng chịu má»™t mình.

Nguồn tin : (VEF.VN)