Cái tin nhà máy lá»c dầu Dung Quất tồn kho tá»›i 750.000 tấn sản phẩm khiến dÆ° luáºn sá»ng sốt.
Sau bao nhiêu năm dồn sức để ra nhà máy, ngÆ°á»i tiêu dùng trong nÆ°á»›c kỳ vá»ng xăng dầu Dung Quất sẽ giúp cho nguồn cung trong nÆ°á»›c chủ Ä‘á»™ng và giá cả ổn định, chí ít cÅ©ng rẻ hÆ¡n việc phải mua của các công ty nÆ°á»›c ngoài và không lo bị bắt chẹt khi giá dầu thế giá»›i tăng. Những tưởng sản phẩm nhà sẽ mau chóng được các công ty nhà chào Ä‘ón. Hóa ra không phải. Mặc dù con số 750.000 tấn chỉ má»›i là dá»± báo căn cứ sản lượng do nhà máy sản xuất ra và hợp đồng tiêu thụ ký vá»›i các đầu mối kinh doanh xăng dầu. Theo kế hoạch quý 4/ 2010, Dung Quất có thể cung ứng cho thị trÆ°á»ng 2,1 triệu tấn xăng và dầu diezen. NhÆ°ng tá»›i nay, hợp đồng tiêu thụ má»›i được các đầu mối nháºp khẩu tiêu thụ đăng ký chÆ°a tá»›i 1,4 triệu tấn. Trong Ä‘ó, tá»›i 885.000 tấn lại do PV Oil- má»™t thành viên PVN đăng ký mua. Nếu nhÆ° thế cÅ©ng chỉ là dồn từ kho của thành viên Táºp Ä‘oàn Dầu khí (PVN) này sang thành viên kia thôi. ÄÆ¡n vị chiếm tá»›i 60% thị phần xăng dầu trong nÆ°á»›c mà ngÆ°á»i ta kỳ vá»ng mua nhiá»u là Petrolimex lại chỉ đăng ký mua 150.000 tấn- má»™t con số quá khiêm tốn.
Phải chăng vì chất lượng sản phẩm của Dung Quất kém nên Petrolimex không mua? Äiá»u này chắc chắn là không phải bởi ngay khi còn thá» nghiệm đến khi chính thức Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng, sản phẩm của Dung Quất Ä‘á»u được kiểm tra, kiểm định ngặt nghèo và chất lượng kiểm tra cho thấy nó không thua gì hàng nháºp.
Phải chăng vì giá của Dung Quất cao hÆ¡n nháºp ngoại? Äiá»u này cÅ©ng bị bác bá» bởi giá xăng của Dung Quất được tính bằng giá xăng tại Singapo cá»™ng thuế, phí theo quy định. Trong phí có phí váºn chuyển mà phí váºn chuyển từ Dung Quất Ä‘i các thị trÆ°á»ng tiêu thụ trong nÆ°á»›c chắc chắn không thể cao bằng phí váºn chuyển từ Singapo vá» Việt Nam. Cho nên giá bán của Dung Quất rẻ hÆ¡n là cái chắc.
Phải chăng có những lý do khác nhÆ° Ä‘iá»u kiện giao hàng không tốt, phải thanh toán bằng tiá»n mặt hay Dung Quất tá»± đẻ ra các chi phí giao dịch mà các Ä‘Æ¡n vị nháºp khẩu xăng dầu kia không chịu nổi…Tất cả những lý do Ä‘ó Ä‘á»u không thể có.
Má»™t anh bạn tôi nghe váºy liá»n bảo, cái khó chính là ở chá»— Ä‘ó. Ông nghÄ© vì sao chÆ°a? Tôi xin kể chuyện này. Trung tâm thí nghiệm váºt liệu xây dá»±ng má»™t trÆ°á»ng Äại há»clàm ra sản phẩm gạch men có chất lượng chẳng thua gì các công ty hàng đầu trong nÆ°á»›c. NhÆ°ng ở trÆ°á»ng, có công trình xây dá»±ng gì vẫn phải mua gạch táºn Kiên Giang, Cần ThÆ¡… Vì sao thế? Vì nếu mua gạch của Trung tâm thì còn được xÆ¡ múi gì nữa.
Nghe anh kể chuyện tôi vẫn chÆ°a tin. Bởi vấn Ä‘á» xăng dầu là chuyện quốc gia đại sá»± chứ Ä‘âu phải chuyện Ä‘ùa. Nếu sản phẩm không bán được, nhà máy phải giảm công suất, hiệu quả dá»± án bị phá sản thì sẽ đổ vỡ bao nhiêu kỳ vá»ng của ngÆ°á»i dân trong nÆ°á»›c.
Năm nay là năm đầu tiên, Dung Quất ra sản phẩm lại là vào giữa năm nên có thể các đầu mối, để đảm bảo nguồn cung trong nÆ°á»›c Ä‘ã ký nháºp đủ cho tiêu thụ và không thể hủy hợp đồng nên Ä‘ành từ chối mua của Dung Quất chăng? Tôi dè dặt há»i anh bạn. Anh há»i lại: “Nếu các công ty ký nháºp dài hạn thì cá»› sao má»—i lúc dầu thế giá»›i tăng há» lại tăng giá trong nÆ°á»›c, cứ nhÆ° dân buôn chuyến váºy?”.
Câu trả lá»i làm tôi ngá»› ngÆ°á»i, chịu không biết giải thích sao nữa. Ai biết trả lá»i cho vấn Ä‘á» này xin mách dùm.
Nguồn: KTÄT