Câu chuyện tăng giá xăng dầu đầu năm Ä‘ang là sá»± kiện gây chú ý của dÆ° luận. Vẫn cứ Ä‘iệp khúc má»—i khi giá xăng tăng là do “giá xăng dầu thế giá»›i tăng”. Người tiêu dùng vẫn cứ biết nhÆ° thế - nhÆ° bao lần khác - cho đến trÆ°á»›c khi báo Tuổi Trẻ đăng bài viết cho biết thá»±c tế giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ã tăng nhanh hÆ¡n giá xăng thế giá»›i.

Đợt tăng giá xăng này Sài Gòn Petro và PV Oil niêm yết mức giá 16.950 đồng/lít vá»›i xăng A92, thấp hÆ¡n Petrolimex 40 đồng. Hi vọng tín hiệu cạnh tranh sẽ tiếp tục trong tÆ°Æ¡ng lai - Ảnh: H.T.VÂN

Rõ ràng có nhiều nghịch lý về xăng dầu. Không biết khi xăng Dung Quất cung cấp ra thị trường có góp phần tích cá»±c trong việc làm bình ổn giá xăng dầu trong nÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° thế giá»›i hay không và giữ được bao lâu, nhÆ°ng cứ nói đến xăng dầu, nhiều người lại thốt lên rằng: không minh bạch, không khách quan, không hợp lý (?!). Phải chăng Ä‘ây là nghịch lý thứ nhất?

TS Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế cao cấp, vẫn mãi băn khoăn: “Điều vô lý là lâu nay vẫn tồn tại việc các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối chÆ°a được thanh tra, kiểm toán việc thá»±c tế họ lá»—, lãi ra sao. Đề nghị cần kiểm toán mức phí mà doanh nghiệp kê khai, căn cứ vào giá thế giá»›i nhập khẩu bình quân trong 30 ngày để xây dá»±ng khung giá đối chiếu trong nÆ°á»›c và thế giá»›i, từ Ä‘ó có sá»± Ä‘iều chỉnh tÆ°Æ¡ng ứng”. Nếu không làm rõ việc này, sẽ là má»™t nghịch lý rất lá»›n. Nghịch lý thứ hai.

Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lá»— triền miên Æ°? Hiểu theo góc Ä‘á»™ kinh tế, chẳng bao giờ ai bỏ vốn để kinh doanh má»™t mặt hàng mà thường xuyên phải chịu lá»— nhÆ° thế! Người tiếp nhận thông tin này cứ nghÄ© nó nhÆ° má»™t “Ä‘iệp khúc lá»—”, bất kỳ lúc nào, ở Ä‘âu và nhÆ° thế nào, kể cả lúc giá dầu thế giá»›i còn ở mức thấp (?). Phải chăng Ä‘ó là nghịch lý thứ ba?

Nghịch lý thứ tÆ°, theo tôi, thuá»™c về cách khuyến cáo. Tuyên bố để trấn an dÆ° luận rằng giá xăng dầu tăng nhÆ°ng sẽ không ảnh hưởng đến giá các mặt hàng khác là Ä‘iều hết sức phi lý. Người có kiến thức tối thiểu về kinh tế cÅ©ng thừa hiểu rằng xăng là mặt hàng thiết yếu và nó “nhạy cảm” vá»›i giá các mặt hàng khác nhÆ° thế nào. Má»™t sá»± thay đổi nhỏ của giá xăng dầu sẽ làm thay đổi lá»›n, có khi rất lá»›n, đối vá»›i nhóm mặt hàng khác. Việc cải thiện nghịch lý này không có gì là khó.

Bao nhiêu cán bá»™, công chức, trí thức trẻ, giỏi... xin nghỉ việc chỉ vì sá»± mất giá của đồng tiền, trong Ä‘ó có sá»± tăng lên của giá xăng. Chính sách lÆ°Æ¡ng, chế Ä‘á»™ Æ°u Ä‘ãi, Ä‘iều kiện làm việc và cả tình cảm đồng nghiệp dù có thắm đượm đến Ä‘âu cÅ©ng không đủ để giữ chân họ ở lại vá»›i khu vá»±c nhà nÆ°á»›c. TÆ°Æ¡ng lai của khu vá»±c này sẽ nhÆ° thế nào? Xin kết thúc nghịch lý thứ năm.

Cần nhìn lại má»™t cách nghiêm túc, thẳng thắn năm nghịch lý không nhỏ về chuyện giá xăng dầu, để từ Ä‘ó hi vọng Ä‘ón nhận ý nghÄ©a Ä‘ích thá»±c từ các câu chuyện tÆ°Æ¡ng tá»± về những mặt hàng thiết yếu khác!

tuoitre