CÅ©ng giống như những lần đăng Ä‘àn trước Ä‘ây cá»§a Bá»™ trưởng Bá»™ Công thương, những câu chất vấn liên quan đến lÄ©nh vá»±c xăng dầu liên tiếp được đưa ra, mặc dù, việc Ä‘iá»u hành giá ở mặt hàng này được giao cho cả Bá»™ Tài chính cùng quyết định.
Äại biểu Lê Äắc Lâm (Bình Thuáºn) cho biết, cá» tri rất bức xúc trong việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu cá»§a Bá»™ công thương trong thá»i gian vừa qua. Theo Ä‘ó, "việc này có kiến nghị cá»§a cá» tri nhưng chưa được trả lá»i".
Äại biểu Lâm đỠnghị Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cần phải giải thích được nguyên nhân khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng thì giá xăng dầu trong nước tăng ngay vá»›i mức tăng cao, nhưng khi giá xăng dầu thế giá»›i hạ thì trái lại giá xăng dầu trong nước hạ không kịp thá»i rất cháºm, mức hạ không Ä‘áng kể.
Ý kiến này được sá»± á»§ng há»™ cá»§a đại biểu Nguyá»…n Ngá»c Phương (Quảng Bình). Dẫn phân tích cá»§a báo chí và các nhà kinh tế, đại biểu Phương đặt "dấu há»i", rằng việc Ä‘iá»u hành giá hiện này thưá»ng có lợi cho các doanh nghiệp hÆ¡n là có lợi cho ngưá»i tiêu dùng.
Biến động giá xăng dầu cá»§a thị trưá»ng bên ngoài có độ trá»….
Äáp lại, Bá»™ trưởng Hoàng tiếp tục tái khẳng định, hiện nay, việc Ä‘á»u hành xăng dầu vẫn Ä‘ang thá»±c hiện theo Nghị định 84: Giá xăng dầu váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, có sá»± quản lý cá»§a nhà nước và má»™t trong những quy định là yêu cầu các thương nhân đầu mối vá» nháºp khẩu xăng dầu khi có biến động giá trên thị trưá»ng thế giá»›i, trên cÆ¡ sở mức giá cá»§a 30 ngày trước Ä‘ó phải quyết định việc tăng giá hay giảm giá. Tần suất tăng giá tối thiểu 10 ngày, còn nếu giảm giá thì đối Ä‘a là 10 ngày so vá»›i lần Ä‘iá»u chỉnh gần nhất.
Lý giải vì sao nhất thiết phải lấy giá cÆ¡ sở cá»§a 30 ngày trước Ä‘ó, Bá»™ trưởng cho hay, theo quy định cá»§a Chính phá»§, các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu phải có dá»± trữ trong lưu thông là 30 ngày cho sản phẩm xăng dầu.
Ông cÅ©ng trần tình, biến động giá cá»§a thị trưá»ng bên ngoài có độ trá»…. Phần lá»›n xăng dầu Việt Nam cho đến nay vẫn dá»±a vào nháºp khẩu trong bối cảnh công suất nhà máy lá»c dầu Dung Quất chỉ Ä‘áp ứng được hÆ¡n 5 triệu tấn trên 16 triệu tấn nhu cầu hàng năm. Như váºy, 10 triệu tấn nháºp khẩu còn lại sẽ có độ trá»… cá»§a giá. Cụ thể, có thể lô hàng đến Việt Nam ngày hôm nay phải được nháºp khẩu từ cách Ä‘ó hàng tháng và giá lúc Ä‘ó khác.
Tuy nhiên, "tư lệnh" ngành công thương vẫn phải thừa nháºn má»™t thá»±c tế rằng, hoạt động Ä‘iá»u hành giá chưa kịp thá»i đồng thá»i có hiện tượng giá thế giá»›i giảm tương đối mạnh mà giá trong nước giảm có mức độ.
Theo cÆ¡ chế váºn hành cá»§a Nghị định 84, trước hết, sá» dụng quỹ bình ổn giá và công cụ thuế để đảm bảo khi giá xăng dầu tăng quá cao cÅ©ng không ảnh hưởng nhiá»u đến ngưá»i tiêu dùng trong nước. Khi giá thế giá»›i hạ thì trước hết các doanh nghiệp cÅ©ng phải có trách nhiệm hạ giá để đảm bảo nhu cầu cá»§a ngưá»i dân.
Sau 2 năm váºn hành Nghị định 84 ban hành vào tháng 9/2010 vừa làm vừa rút kinh nghiệm, Thá»§ tướng Chính phá»§ Ä‘ang chỉ đạo Bá»™ tài chính và Bá»™ công thương nghiêm túc xem xét quá trình váºn hành này, nếu thấy có gì bất hợp lý thì phải báo cáo Chính phá»§ xem xét, bổ sung, sá»a đổi theo tinh thần giá xăng dầu là thị trưá»ng nhưng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước và đảm bảo quyá»n lợi cá»§a ngưá»i tiêu dùng.
Hiện nay Liên bá»™ Tài chính - Công thương Ä‘ang phối hợp và nghiên cứu vá» quỹ bình ổn giá xăng dầu,vá» tần suất Ä‘iá»u chỉnh giá và vá» trách nhiệm cá»§a các thương nhân đầu mối đối vá»›i vấn đỠbiến động giá, trách nhiệm như thế nào 2 Bá»™ Ä‘ang phối hợp để báo cáo Thá»§ tướng Chính phá»§ - Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cho hay.
Không có cÆ¡ sở vá» lợi ích nhóm trong Ä‘iá»u hành xăng dầu
Ngoài ra, Ä‘áp lại băn khoăn cá»§a đại biểu Lâm, liệu rằng ở Ä‘ây có sá»± tác động cá»§a lợi ích nhóm và liên quan đến độc quyá»n doanh nghiệp xăng dầu hay không, Bá»™ trưởng Hoàng nhắc lại nguyên tắc, việc Ä‘iá»u hành xăng, dầu là trách nhiệm chung cá»§a Chính phá»§, đầu mối giao cho liên Bá»™ công thương và Tài chính, và "khi tham mưu cho Chính phá»§ chắc chắn là các bá»™ chúng tôi sẽ cố gắng làm hết trách nhiệm và có sá»± phối hợp chặt chẽ", ông nhấn mạnh.
Ông đồng thá»i cÅ©ng bác bá» ý kiến cho rằng vừa qua có sá»± khác nhau giữa 2 Bá»™, "tôi xin được khẳng định lại là không có sá»± khác nhau giữa 2 Bá»™. Còn ý kiến chá»— này, chá»— kia là ý kiến ở các cuá»™c há»™i thảo mang tính khoa há»c. Ở há»™i thảo thì có quyá»n phát biểu ý kiến cá»§a mình, còn vá» chính thống mà nói thì không có sá»± khác biệt này" - trích lá»i Bá»™ trưởng.
Ông nhấn mạnh, vá»›i tinh thần Nghị định 84 và tinh thần động viên, khuyến khích các doanh nghiệp, hiện nay thị trưá»ng có 12 doanh nghiệp đầu mối vá» xăng, dầu và Ä‘á»u không thuá»™c má»™t bá»™ nào: có doanh nghiệp ngoài quốc doanh, có doanh nghiệp quân đội, có doanh nghiệp ở địa phương, có doanh nghiệp là táºp Ä‘oàn Petrolimex Nhà nước quản lý.
"Cho nên cÅ©ng không có cÆ¡ sở để nói lợi ích cá»§a nhóm" - Bá»™ trưởng Hoàng Ä‘inh ninh. Ông nói thêm, sắp tá»›i, theo Quyết định cá»§a Chính phá»§ sẽ triển khai dá»± án lá»c dầu ở Nghi SÆ¡n có sá»± tham gia cá»§a nhà đầu tư nước ngoài và kể cả việc phân phối trong phạm vi sản phẩm cá»§a há». "Tôi nghÄ© nếu nói vì lợi ích nhóm thì chắc chưa có đủ cÆ¡ sở khẳng định như váºy".
Khép lại phiên thảo luáºn, Chá»§ tịch Quốc há»™i Nguyá»…n Sinh Hùng đưa ra kết luáºn, "Nếu không làm rõ được vá» kinh tế thị trưá»ng thì không thể bàn tá»›i cÆ¡ cấu và tái cÆ¡ cấu được, nhất là vấn đỠgiá cả xăng dầu, Ä‘iện, than, giá váºt tư, phân bón, v.v... chúng ta phải tiến hành việc Ä‘ó."