Tuy nhiên, Uá»· ban Tài chính - Ngân sách của Quốc há»™i chỉ chấp thuận bỏ mặt hàng sắt thép và ximăng ra khỏi Danh mục bình ổn giá. “Doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c hiện chỉ nắm giữ khoảng 30% thị phần sắt thép, ximăng và thị phần của doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c ngày càng giảm. HÆ¡n nữa, 2 mặt hàng này Ä‘ang có xu hÆ°á»›ng cung vượt cầu vì thế không cần thiết phải bình ổn giá”, Chủ nhiệm Uá»· ban Tài chính - Ngân sách (cÆ¡ quan thẩm định Luật giá), ông Phùng Quốc Hiển giải thích.

Tuy nhiên, đại diện cho cÆ¡ quan soạn thảo Luật giá, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính, ông Trần Văn Hiếu cho rằng, ximăng, sắt thép là đầu vào chủ yếu của nền kinh tế, ảnh hưởng rất lá»›n đến sá»± phát triển kinh tế cÅ©ng nhÆ° đời sống người dân, vì vậy cần phải cân nhắc việc Ä‘Æ°a 2 mặt hàng này ra khỏi Danh mục bình ổn giá.

 “Ximăng, sắt thép có xu hÆ°á»›ng cung vượt quá cầu, nếu Ä‘Æ°a 2 mặt hàng này vào Danh mục bình ổn giá thì Nhà nÆ°á»›c có thể bình ổn giá ngay cả khi giá cả thị trường xuống quá mức, ảnh hưởng đến hoạt Ä‘á»™ng của doanh nghiệp. NhÆ° vậy, việc bình ổn giá không chỉ có tác dụng bảo vệ người tiêu dùng, mà còn có tác dụng bảo vệ cả doanh nghiệp”, ông Hiếu nói.

Nếu Quốc há»™i thông qua Dá»± thảo Luật giá má»›i nhất vừa được Uá»· ban Thường vụ Quốc há»™i cho ý kiến thì hàng hoá, dịch vụ bình ổn giá bao gồm phân urê; sữa bá»™t cho trẻ em; đường ăn; thức ăn chăn nuôi; xăng, dầu thành phẩm; Ä‘iện; khí hóa lỏng; thóc, gạo tẻ thường; thuốc phòng, chữa bệnh cho người; cÆ°á»›c vận chuyển hành khách bằng ghế ngồi cứng…

 “Các loại hàng hoá, dịch vụ thuá»™c diện bình ổn giá đều là nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu và dịch vụ chính cho sản xuất và lÆ°u thông; và hàng hóa, dịch vụ Ä‘áp ứng nhu cầu tiêu dùng cÆ¡ bản của con người”, ông Hiển giải thích.

CÅ©ng theo ông Hiển, không phải tất cả các loại hàng hoá, dịch vụ có trong Danh mục đều thá»±c hiện bình ổn mà tuỳ vào tình hình thá»±c tế, cÆ¡ quan có thẩm quyền chỉ lá»±a chọn má»™t số loại hàng hoá, dịch vụ nào Ä‘ó có trong Danh mục để thá»±c hiện bình ổn khi thị trường có biến Ä‘á»™ng bất thường về giá. Và khi thị trường trở lại bình thường thì chấm dứt việc bình ổn. Trong Ä‘iều kiện bình thường không cần phải bình ổn vá»›i bất cứ loại hàng hoá nào. “Vì vậy, để bảo đảm sá»± ổn định của Luật giá cần phải Ä‘Æ°a nhiều loại hàng hoá vào Danh mục bình ổn giá”, ông Hiển nói.

Không đồng tình vá»›i nhiều loại hàng hoá được Ä‘Æ°a vào diện bình ổn, Chủ tịch Quốc há»™i Nguyá»…n Sinh Hùng cho rằng, nếu bình ổn giá quá nhiều loại hàng hoá sẽ Ä‘i ngược lại vá»›i cÆ¡ chế thị trường và không khuyến khích doanh nghiệp bỏ vốn ra đầu tÆ°.

Mặt hàng xăng dầu Ä‘ang được Ä‘iều hành theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c; mặt hàng Ä‘iện cÅ©ng Ä‘ang hình thành cÆ¡ chế thị trường nhÆ°ng trên thá»±c tế, Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng không chỉ bình ổn giá vá»›i 2 mặt hàng này, mà còn định giá bán lẻ cụ thể cho doanh nghiệp. Giá  xăng dầu, Ä‘iện do Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng ấn định nhiều khi thấp hÆ¡n giá thành Ä‘ã khiến doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng trong lÄ©nh vá»±c sản xuất, phân phối, truyền tài Ä‘iện và lÄ©nh vá»±c sản xuất, kinh doanh xăng dầu lá»— hàng chục ngàn tá»· đồng nhÆ°ng vẫn chÆ°a được ngân sách nhà nÆ°á»›c bù lá»—. “Nếu kinh doanh thua lá»— thì không doanh nghiệp nào dám bỏ vốn ra đầu tÆ° vào lÄ©nh vá»±c xăng dầu và Ä‘iện”, Chủ tịch Nguyá»…n Sinh Hùng trăn trở.

Xăng dầu, Ä‘iện không chỉ nằm trong Danh mục hàng hoá, dịch vụ ổn định giá mà còn nằm trong Danh mục hàng hoá, dịch vụ do Nhà nÆ°á»›c định giá. Quy định này, theo nhiều thành viên Uá»· ban Thường vụ Quốc há»™i là không phù hợp vá»›i cÆ¡ chế thị trường.

Theo Nghị định 84/2009/NĐ-CP, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu được phép tăng giá bán lẻ xăng dầu đến 7% mà không cần ý kiến chấp thuận của cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c nếu các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở tăng trong phạm vi 7%. “CÆ¡ chế này khá tiến bá»™ vì Ä‘iều hành giá xăng dầu theo Ä‘úng cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c. Chúng ta định giá xăng dầu là Ä‘i ngược vá»›i cÆ¡ chế thị trường và là bÆ°á»›c lùi so vá»›i cÆ¡ chế Ä‘iều hành hiện nay”, Chủ tịch Quốc há»™i nhấn mạnh.

 “Đưa mặt hàng nào vào Danh mục định giá phải cân nhắc hết sức thận trọng. Ngay nhÆ° 2  mặt hàng thiết yếu, ảnh hưởng rất mạnh tá»›i quốc kế dân sinh là xăng dầu và Ä‘iện, mặc dù chúng ta vẫn chÆ°a thá»±c sá»± Ä‘iều hành theo cÆ¡ chế thị trường, nhÆ°ng việc định giá hay bình ổn giá khi thị trường có biến Ä‘á»™ng bất thường phải có cÆ¡ chế phù hợp chứ không thể Ä‘i ngược vá»›i cÆ¡ chế thị trường”, Chủ tịch Nguyá»…n Sinh Hùng lÆ°u ý.

Đồng tình vá»›i quan Ä‘iểm này, Thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, bà Hồ Thị Kim Thoa cho rằng, Ä‘iều hành giá xăng dầu theo Nghị định 84/2009 Ä‘ã góp phần tạo lập nên thị trường xăng dầu tiệm cận vá»›i quy luật thị trường. Vì vậy, bà Thoa đề nghị, 2 mặt hàng thiết yếu này chỉ nên Ä‘Æ°a vào Danh mục bình ổn giá chứ không nên Ä‘Æ°a vào Danh mục định giá cho dù Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Trần Văn Hiếu vẫn hết sức quan ngại: “Nếu không Ä‘Æ°a 2 mặt hàng này vào Danh mục định giá thì giá Ä‘iện, xăng dầu sẽ tăng Ä‘á»™t ngá»™t má»—i khi thị trường có biến Ä‘á»™ng, tác Ä‘á»™ng mạnh đến hoạt Ä‘á»™ng sản xuất - kinh doanh và đời sống người dân”.