Thị trường xăng dầu tá»›i Ä‘ây sẽ có nhiều mức giá bán khác nhau, người dân có quyền lá»±a chọn mua xăng của doanh nghiệp nào có mức giá bán hợp lý nhất. Cảnh “nhìn nhau” tăng giá cùng Ä‘ó sẽ không còn.
Ông Phan Thế Ruệ - Chủ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam (Vinpa) chia sẻ bên lề há»™i thảo về Nghị định 83/CP-TTg về kinh doanh xăng dầu, thay thế Nghị định 84, sẽ có hiệu lá»±c từ ngày 1/11/2014.

ThÆ°a ông, chỉ còn hÆ¡n má»™t tháng nữa là Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu thay thế Nghị định 84 cÅ© sẽ có hiệu lá»±c. Ông Ä‘ánh giá nhÆ° thế nào về những Ä‘iểm má»›i của Nghị định này?

Tôi cho rằng Nghị định 83 có rất nhiều Ä‘iểm má»›i căn bản, tạo Ä‘iều kiện để thị trường xăng dầu Việt Nam vận hành theo cÆ¡ chế thị trường. Đồng thời, những Ä‘iểm má»›i này sẽ giúp thị trường xăng dầu Việt Namà vận hành theo Ä‘úng tinh thần chỉ đạo xuyên suốt của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, là phải Ä‘Æ°a thị trường xăng dầu Việt Nam tiệm cận vá»›i thị trường xăng dầu khu vá»±c và thế giá»›i.

Ông Phan Thế Ruệ - Chủ tịch Hiệp há»™p Xăng dầu Việt Nam: Thị trường xăng dầu sẽ có nhiều mức giá bán khác nhau

Điểm má»›i thứ nhất, ngoài 3 đối tượng tham gia thị trường chính trÆ°á»›c Ä‘ây là đại lý, tổng đại lý và cá»­a hàng bán lẻ; thì Nghị định 83 Ä‘ã bổ sung thêm 2 đối tượng nữa tham gia là thÆ°Æ¡ng nhân phân phối và thÆ°Æ¡ng nhân nhận quyền. Đối vá»›i thÆ°Æ¡ng nhân phân phối, quyền và nghÄ©a vụ sẽ ngang vá»›i đầu mối kinh doanh xăng dầu, được mua xăng dầu từ nhiều đầu mối và quyết định giá, nhÆ°ng không được quyền nhập khẩu xăng dầu. ThÆ°Æ¡ng nhân nhận quyền là thÆ°Æ¡ng nhân kinh doanh bán lẻ xăng dầu theo phÆ°Æ¡ng thức nhượng quyền thÆ°Æ¡ng mại từ thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối và thÆ°Æ¡ng nhân phân phối. Đây là những Ä‘iểm má»›i tiến bá»™ sẽ tạo ra sá»± cạnh tranh trên thị trường bán lẻ xăng dầu.

TrÆ°á»›c Ä‘ây theo Nghị định 84 giá do doanh nghiệp quyết định nhÆ°ng thá»±c tế là do cÆ¡ quan quản lý, Nhà nÆ°á»›c quyết định. Còn theo quy định tại Nghị định 84 thì doanh nghiệp là đầu mối kinh doanh xăng dầu và thÆ°Æ¡ng nhân phân phối được tá»± quyết định về giá nếu biên Ä‘á»™ dao Ä‘á»™ng giá dÆ°á»›i 3%. Điều này sẽ tạo ra sá»± linh hoạt trong giá bán xăng dầu, nghÄ©a là thị trường sẽ có nhiều giá bán lẻ khác nhau.

NhÆ° vậy nghÄ©a là Nghị định 83 Ä‘ã … hoàn hảo và không có những Ä‘iểm bất cập nào, thÆ°a ông?

Không hẳn vậy, dù Nghị định 83 có nhiều Ä‘iểm má»›i, nhÆ°ng khi nghiên cứu kỹ thì chúng tôi thấy có má»™t số quy định trong Nghị định này nếu không có hÆ°á»›ng dẫn cụ thể thì không thể thá»±c hiện được.

Đơn cá»­, Nghị định 83 quy định “ổn định thuế nhập khẩu”. á»”n định ở Ä‘ây là nhÆ° thế nào, thời gian ổn định kéo dài bao lâu, rồi mức thuế suất ổn định cụ thể ra sao….thì Nghị định 83 lại không nêu được. Do Ä‘ó, trong Thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn thá»±c hiện Nghị định 83 phải quy định rất rõ các mức “ổn định” của thuế nhập khẩu xăng dầu.

Má»™t Ä‘iểm nữa là DN sẽ được tá»± Ä‘iều chỉnh giá bán nếu biên Ä‘á»™ dao Ä‘á»™ng giá xăng dầu dÆ°á»›i 3%, nhÆ°ng giữa 2 lần Ä‘iều chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 15 ngày đối vá»›i trường hợp tăng giá và tối Ä‘a 15 ngày đối vá»›i giảm giá. Đáng lý khi DN có thể giảm được giá xăng dầu thì lại không thể giảm ngay nếu khoảng cách giữa 2 lần Ä‘iều chỉnh chÆ°a đủ 15 ngày…

NhÆ° ông nói thì sẽ không còn cảnh lâu nay các DN kinh doanh xăng dầu nhỏ thường “nhìn” theo “ông lá»›n” Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) má»—i khi Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ trên thị trường?

Hiện tượng này sẽ được hạn chế dần khi có nhiều đối tượng tham gia vào kinh doanh xăng dầu, nhất là sá»± xuất hiện của thÆ°Æ¡ng nhân phân phối. Lúc này cạnh tranh nhau dữ dá»™i hÆ¡n, thị trường linh hoạt và minh bạch hÆ¡n thì DN họ sẽ chẳng có thời gian mà nhìn nhau rồi chờ anh lá»›n hÆ¡n tăng giá rồi tăng theo nữa.

Thị trường xăng dầu tá»›i Ä‘ây sẽ không còn cảnh nhìn nhau tăng/giảm giá?

Rút kinh nghiệm Thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn Nghị định 84 giữa 2 Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính có nhiều Ä‘iểm “vênh” nhau, dẫn tá»›i sá»± chồng chéo trong quản lý thị trường xăng dầu. Theo ông, Thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn Nghị định 83 sẽ phải theo hÆ°á»›ng nào để tránh lặp lại “vết xe đổ” trên?

Tôi kỳ vọng 2 bá»™ hợp tác vá»›i nhau để làm Thông tÆ° liên bá»™ nếu không muốn lại “dẫm” vào con đường nhÆ° con đường soạn thảo Thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn Nghị định 84. Nếu không có Thông tÆ° liên bá»™ và anh nào anh ấy hÆ°á»›ng dẫn thì lại chồng chéo và DN lại rÆ¡i vào thế “ngoảnh đằng nào cÅ©ng thấy vÆ°á»›ng”.

Chỉ còn 1 tháng nữa, nếu Thông tÆ° liên bá»™ về hÆ°á»›ng dẫn thá»±c hiện Nghị định 83 không được soạn thảo và ban hành nhanh chóng thì tôi e Nghị định 83 sẽ lại ách tắc ngay khi có hiệu lá»±c. Bởi, tháng 12 tá»›i các DN đầu mối sẽ phải nhập khẩu xăng dầu, họ cần biết cụ thể quy định “ổn định thuế” cụ thể ở Ä‘ây sẽ nhÆ° thế nào, hay chỉ nói chung chung nhÆ° thế rồi DN lại “nháo nhào” không biết tuân theo quy định ra sao?

Rồi quy định “Quỹ bình ổn giá xăng dầu được trích lập và sá»­ dụng liên tục, thường xuyên”, tôi cho rằng không hợp lý. Bởi, nếu trích quỹ liên tục thì người tiêu dùng sẽ thiệt mà xả quỹ liên tục thì DN sẽ chết. Những quy định này phải có hÆ°á»›ng dẫn, mà theo tôi là hÆ°á»›ng dẫn cá»±c khó chứ không phải dá»….

Có 3 đối tượng được kinh doanh xăng dầu theo Nghị định 84 Ä‘ôi khi Ä‘ã khó quản chất lượng mặt hàng này. Khi có thêm 2 đối tượng tham gia kinh doanh xăng dầu, bài toán “quản” chất lượng xăng dầu sẽ được tính toán ra sao, thÆ°a ông?

Đúng là khi nhiều thành phần, đối tượng cùng tham gia kinh doanh mặt hàng xăng dầu thì việc quản lý chất lượng mặt hàng này sẽ là bài toán khó. Nếu trÆ°á»›c Ä‘ây, tổng đại lý chỉ được mua của má»™t đầu mối và đầu mối phải đảm bảo chất lượng thì tá»›i Ä‘ây tổng đại lý được phép được mua của nhiều đầu mối khác nhau, rồi đầu mối lại bán cho thÆ°Æ¡ng nhân nhận quyền…. chất lượng hàng từ Ä‘iểm đầu tá»›i Ä‘iểm cuối sẽ là câu hỏi lá»›n. Tôi cho rằng, lúc này cả 4 Bá»™ là Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính, Bá»™ Khoa học & Công nghệ, Bá»™ Tài nguyên & môi trường phải ngồi vá»›i nhau trên cÆ¡ sở luật pháp Ä‘Æ°a ra hÆ°á»›ng dẫn cụ thể về chất lượng xăng dầu má»›i mong quản và siết được.

Nhiều ý kiến cho rằng, trong Nghị định 83 là vẫn không có Ä‘iều, mục nào nói rõ chế tài xá»­ lý vi phạm trong kinh doanh xăng dầu. Đây phải chăng là Ä‘iểm khuyết nữa của Nghị định 83, thÆ°a ông?

Đúng vậy, tiếc là tá»›i khi ban hành rồi thì Nghị định 83 vẫn “khuyết” các Ä‘iều khoản về chế tài xá»­ lý vi phạm trong kinh doanh xăng dầu, mà tôi cho là nó Ä‘áng phải Ä‘Æ°a hẳn vào ná»™i dung của má»™t chÆ°Æ¡ng trong Nghị định.

Nếu chế tài xá»­ phạt vi phạm chỉ được nêu trong Thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn thôi thì e không đủ tính pháp lý, tôi đề xuất cần có hẳn má»™t Nghị định về chế tài xá»­ lý vi phạm. Chế tài xá»­ phạt phải ở mức cao để đủ tính răn Ä‘e.

Nguồn tin: Infonet