Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vừa trình Chính phủ nghị định sá»a đổi vá» kinh doanh xăng dầu. Trong Ä‘ó, má»™t trong những ná»™i dung khiến dÆ° luáºn băn khoăn là chuyển quyá»n Ä‘iá»u hành giá từ Bá»™ Tài chính sang Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng.
 |
| Sắp tá»›i, doanh nghiệp xăng dầu nào có chi phí thấp, giá bán thấp... sẽ thu hút được nhiá»u đại lý - Ảnh:Thuáºn Thắng |
Trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ, ông Phan Thế Ruệ - chủ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu, nguyên thứ trưởng Bá»™ ThÆ°Æ¡ng mại - phân tích:
- Tháºt ra trÆ°á»›c Ä‘ây, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vẫn chủ trì việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu. Chỉ từ khi nghị định 84/2009 ra Ä‘á»i, Bá»™ Tài chính má»›i chủ trì. Nay trả lại quyá»n chủ trì cho Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng thì Ä‘ó không phải là nhiệm vụ hoàn toàn má»›i. Việc chuyển này, theo tôi, vào thá»i Ä‘iểm hiện nay là phù hợp. Nó không phải do lợi ích cục bá»™ hay nhóm, mà là vì cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng.
"Äiá»u hành xăng dầu thá»i gian tá»›i, theo tôi, không thể tránh được quy luáºt thị trÆ°á»ng, giá sẽ phải sát thị trÆ°á»ng. NhÆ°ng bù lại phải thá»±c thi Ä‘úng quy định vá» công khai, minh bạch" Ông Phan Thế Ruệ |
* Là ngÆ°á»i từng trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành giá xăng dầu, theo ông, việc chuyển sẽ có lợi gì? Nhiá»u ý kiến cho rằng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ang quản doanh nghiệp xăng dầu, giá» lại quyết giá, dá»… hình thành nhóm lợi ích?
- Chuyển quyá»n Ä‘iá»u hành giá sang Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, theo tôi, cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành sẽ má»m mại và nhanh hÆ¡n. Những phản ảnh trong quá trình kinh doanh sẽ được ghi nháºn nhanh hÆ¡n vì Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành việc lÆ°u thông, phân phối. Phải nói tháºt, thá»i gian qua nhiá»u văn bản Ä‘iá»u hành của Bá»™ Tài chính chÆ°a sát vá»›i thá»±c tiá»…n, doanh nghiệp rất khó khăn, ngÆ°á»i tiêu dùng rất khó hiểu. Ví dụ Ä‘iá»u hành quỹ bình ổn rồi can thiệp quá sâu nhÆ° quy định chi phí định mức, trong Ä‘ó có hoa hồng. Mức hiện nay là 860 đồng/lít, trong Ä‘ó hoa hồng cho đại lý khoảng 430 đồng/lít. Nó rất cứng nhắc nên có thá»i Ä‘iểm các cá»a hàng xăng dầu càng bán càng lá»—, há» tìm cách Ä‘óng cá»a.
Nếu nói vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi khi Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘iá»u hành giá, tôi cho rằng khó. Äá bóng là doanh nghiệp. Bá»™ thổi còi, nhÆ°ng “thổi” cÅ©ng phải căn cứ vào luáºt, nghị định.
* Tá»›i Ä‘ây, xăng dầu sẽ theo thị trÆ°á»ng, theo sát giá thế giá»›i. NhÆ°ng vấn Ä‘á» là làm sao thúc đẩy cạnh tranh giảm giá chứ không phải nhìn nhau tăng giá?
- Trong Ä‘iá»u kiện thị trÆ°á»ng hiện nay phải khuyến khích cạnh tranh. Äúng là ở VN, báo chí nói có tình trạng doanh nghiệp có thị phần lá»›n. NhÆ°ng tôi cho rằng cạnh tranh tá»›i Ä‘ây không phải bằng lá»›n hay nhá», mà bằng chi phí và chắc chắn tá»›i Ä‘ây sẽ có cạnh tranh mạnh. Xăng dầu má»›i vừa bắt đầu bÆ°á»›c vào thá»i kỳ cạnh tranh. Hiện nay VN Ä‘ã có 21 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu. Thị phần của nhiá»u doanh nghiệp nhÆ° PVOil, Thành Lá»…... Ä‘ã tăng lên, trong khi nhiá»u doanh nghiệp khác giảm Ä‘i. Hiện nay VN có khoảng 13.000 cây xăng thì chỉ 3.000 cây là của các doanh nghiệp đầu mối, còn lại là của tÆ° nhân. Vì váºy, doanh nghiệp nào chi phí thấp, giá bán thấp sẽ thu hút được đại lý, bán được nhiá»u hÆ¡n. Theo dá»± thảo nghị định thay thế nghị định 84/2009 sẽ không chỉ các doanh nghiệp đầu mối được tổ chức hệ thống của mình, mà sẽ còn có thÆ°Æ¡ng nhân phân phối. Anh này được quyá»n đứng ra mua của nhiá»u đầu mối khác nhau rồi tổ chức bán theo hệ thống của mình.
* NhÆ°ng có thá»±c tế lâu nay các doanh nghiệp xăng dầu gần nhÆ° rất ít giảm giá cho ngÆ°á»i tiêu dùng, chỉ cần tăng chiết khấu cho đại lý để tăng Ä‘iểm bán hàng là đủ. Quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng sẽ ở Ä‘âu?
- Theo tôi, nếu quy định cứng nhắc chiết khấu cho đại lý là không ổn, nhÆ°ng cÅ©ng nên quy định khung để khống chế chiết khấu, hoa hồng cho đại lý, tránh khả năng có doanh nghiệp Ä‘Æ°a lên quá cao. Hiện nay các doanh nghiệp xăng dầu chủ yếu là doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c, bá»™ pháºn doanh nghiệp tÆ° nhân còn nhá». Vì váºy, cần tăng cổ phần hóa các doanh nghiệp xăng dầu, nhÆ° Petrolimex. Phải tăng Ä‘á»™ng lá»±c để doanh nghiệp cạnh tranh từ khâu nháºp khẩu, giảm chi phí. Ngoài ra, cÅ©ng cần xem lại hệ thống phân phối xăng dầu.
* ThÆ°a ông, trÆ°á»›c Ä‘ây nhiá»u thá»i Ä‘iểm giá thế giá»›i giảm mạnh nhÆ°ng giá trong nÆ°á»›c không giảm vì Bá»™ Tài chính tăng thuế. Liệu tình trạng tăng dá»…, khó giảm còn lặp lại?
- Nhà nÆ°á»›c phải có nguồn thu, má»—i năm xăng dầu Ä‘óng góp trên 100.000 tỉ đồng. Äó là quyá»n lợi nhà nÆ°á»›c. Chúng ta hiện nay nói ổn định thuế rất chung chung, theo tình hình kinh tế - xã há»™i. Theo tôi, thuế xăng dầu cần phải ổn định ít nhất sáu tháng, không nên tháng này tăng, tháng sau lại tăng. Trong thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn nghị định tá»›i Ä‘ây cần nêu rõ Ä‘iá»u này, vì nó là quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng. Mà thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn kinh doanh xăng dầu rất quan trá»ng nên cần là thông tÆ° liên tịch, tránh Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng có thông tÆ° riêng, rồi Bá»™ Tài chính lại có thông tÆ° riêng, không thống nhất vá»›i nhau. Ngoài ra, theo tôi, quỹ bình ổn giá xăng dầu cÅ©ng nên chuyển từ Bá»™ Tài chính sang Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng quyết định việc trích, xả (để tránh các quyết định trái chiá»u nhÆ° Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng muốn giảm giá nhÆ°ng Bá»™ Tài chính lại có quyết định tăng trích quỹ - PV).
Nguồn tin: Tuoitre
