Từ cuối năm 2010 đến nay, trÆ°á»›c má»—i lần tăng giá xăng dầu, thị trÆ°á»ng lại “nóng” lên vì tình trạng má»™t số cá»a hàng xăng dầu ngừng, tiết giảm giá» hoặc lượng xăng dầu bán ra. Äể hiểu rõ hÆ¡n vá» việc xá» lý sai phạm, láºp lại tráºt tá»± thị trÆ°á»ng xăng dầu, Báo Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i ông Võ Văn Quyá»n- Phó Cục trưởng Cục Quản lý Thị trÆ°á»ng (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng).
Từ tháng 10/2010 đến nay, trÆ°á»›c má»—i đợt tăng giá xăng dầu lại xuất hiện tình trạng nhiá»u đại lý xăng dầu Ä‘óng cá»a, ngừng bán hàng hoặc bán nhá» giá»t, lá»±c lượng quản lý thị trÆ°á»ng Ä‘ã xá» lý đối vá»›i các trÆ°á»ng hợp này nhÆ° thế nào, thÆ°a ông?
- Ngay từ cuối năm 2010, Cục Quản lý thị trÆ°á»ng (QLTT) Ä‘ã đặt việc kiểm tra, kiểm soát hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu ná»™i địa và chống buôn láºu là má»™t trong những nhiệm vụ trá»ng tâm. Thá»±c tế, từ tháng 10/2010 đến nay, mặc dù còn phải kiểm soát thị trÆ°á»ng phân bón, ngoại tệ, thuốc trừ sâu, hàng giả… nhÆ°ng Cục Quản lý thị trÆ°á»ng và các chi cục Ä‘ã phải dốc lá»±c tiến hành kiểm tra, kiểm soát thị trÆ°á»ng xăng dầu, nhất là thá»i Ä‘iểm trÆ°á»›c má»—i lần tăng giá, các Ä‘á»™i QLTT gần nhÆ° túc trá»±c 24/24 giá» tại các Ä‘iểm bán xăng dầu.
Ông Võ Văn Quyá»n- Phó Cục trưởng Cục Quản lý Thị trÆ°á»ng |
TrÆ°á»›c thá»i Ä‘iểm tăng giá xăng dầu ngày 24/2/2011, các lá»±c lượng QLTT Ä‘ã kiểm tra 1.921 Ä‘iểm bán xăng dầu, xá» lý 281 vụ, vá»›i tổng số tiá»n phạt gần 530 triệu đồng. Các trÆ°á»ng hợp bị phạt do vi phạm vá» Ä‘iá»u kiện kinh doanh, thủ tục pháp lý, vi phạm vá» giá, cắt giảm thá»i gian bán hàng và kinh doanh xăng dầu không Ä‘úng hàm lượng chủng loại…
- Tuy nhiên, dÆ° luáºn cho rằng, tình trạng các cây xăng Ä‘óng cá»a trÆ°á»›c má»—i đợt tăng là do QLTT xá» lý chÆ°a nghiêm, chỉ “giÆ¡ cao Ä‘ánh khẽ”, ông nháºn xét thế nào vá» ý kiến này?
- Có quan Ä‘iểm cho rằng, phải kiên quyết xá» lý những cá»a hàng Ä‘óng cá»a dừng bán, nhÆ°ng quan Ä‘iểm của QLTT là vừa xá» lý vừa thiết láºp tráºt tá»± ổn định thị trÆ°á»ng bán lẻ.
Vì thế vừa qua, chúng tôi Ä‘ã thiết láºp Ä‘Æ°á»ng dây nóng ở cả Cục Quản lý thị trÆ°á»ng và chi cục. Khi có thông tin cá»a hàng nào ngừng bán xăng dầu là lá»±c lượng QLTT láºp tức có mặt để xác định nguyên nhân dừng bán. ThÆ°á»ng là Ä‘á»™i QLTT đến ngay cá»a hàng có dấu hiệu vi phạm yêu cầu dừng bán, tránh trÆ°á»ng hợp dùng chíp, hoặc làm sai lệch thiết bị để gian láºn…, sau Ä‘ó qua chứng từ kiểm tra lượng xuất, nháºp, tồn để phát hiện nguyên nhân.
Trong khi tâm lý của ngÆ°á»i tiêu dùng là há»… thấy cá»a hàng dừng bán là nghi ngá» găm hàng, nhÆ°ng để xá» lý Ä‘úng luáºt, lá»±c lượng QLTT phải xác định rõ nguyên nhân. Nếu có hàng không bán thì là găm hàng, vi phạm Nghị định 107/2008/NÄ-CP ngày 22/09/2008 của Chính phủ vá» xá» phạt vi phạm hành chính các hành vi đầu cÆ¡, găm hàng, tăng giá quá mức, Ä‘Æ°a tin thất thiệt, buôn láºu và gian láºn thÆ°Æ¡ng mại. TrÆ°á»ng hợp cá»a hàng được cung ứng bình thÆ°á»ng, có hàng nhÆ°ng bán cầm chừng, hoặc tăng giá, tiết giảm thá»i gian bán… cÅ©ng là vi phạm. NhÆ°ng nếu cá»a hàng dừng bán do hết hàng thì phải tìm hiểu rõ nguyên nhân vì sao không có hàng để khắc phục.
Má»™t ngày QLTT có thể tiếp thu hàng trăm thông tin cá»a hàng xăng dầu găm hàng nhÆ°ng khi kiểm tra phải xét cụ thể, nếu có hàng mà không bán là vi phạm, nhÆ°ng nếu không có hàng thì không thể xá» lý, vì thế không thể nói là xá» lý nhẹ tay hay mạnh tay. Tinh thần của các chi cục QLTT là kiên quyết xá» lý các trÆ°á»ng hợp găm hàng, đặc biệt là găm hàng đầu cÆ¡ trong thá»i Ä‘iểm thị trÆ°á»ng căng thẳng, tháºm chí áp dụng cả biện pháp thu hồi giấy phép kinh doanh ngay. Thá»±c tế, trên hÆ¡n 1.000 trÆ°á»ng hợp kiểm tra vừa qua hầu hết là do hết hàng. Sau khi kiểm tra các chủ cá»a hàng Ä‘á»u cam kết khi có hàng lại bán bình thÆ°á»ng. Sá»± đứt Ä‘oạn ấy không mang tính chất thÆ°á»ng xuyên, chỉ mang tính thá»i Ä‘iểm. Vì thế, khi xá» lý vi phạm cÅ©ng phải đảm bảo quyá»n và nghÄ©a vụ, lợi ích của thÆ°Æ¡ng nhân, phải xá» lý Ä‘úng ngÆ°á»i Ä‘úng tá»™i để đảm bảo pháp luáºt nghiêm minh. Không thể cứ thấy Ä‘óng cá»a thì quy là găm hàng. Bên cạnh chuyện xá» lý, QLTT còn phải Ä‘á»™ng viên khuyến khích các đại lý xăng dầu bán hàng trở lại, có khi còn gá»i ngược lên cho các tổng đại lý, doanh nghiệp đầu mối yêu cầu cung cấp hàng.
Từ tháng 10/2010 đến trÆ°á»›c ngày 24/2/2011, chúng tôi Ä‘ã xá» lý nghiêm hàng trăm Ä‘iểm bán xăng dầu, trong Ä‘ó có các vụ Ä‘iển hình:
Ở Äồng Tháp có 2 cá»a hàng bán cao hÆ¡n giá quy định (Ä‘ang hoàn thiện hồ sÆ¡ để xá» lý). Tại Tiá»n Giang có 1 đại lý có dấu hiệu găm hàng Ä‘ang xác minh. tại Ninh Thuáºn có 2 trÆ°á»ng hợp vi phạm vá» Ä‘o lÆ°á»ng phạt 16,5 triệu đồng, 1 trÆ°á»ng hợp tác Ä‘á»™ng làm thay đổi tình trạng kỹ thuáºt và đặc tính Ä‘o lÆ°á»ng của phÆ°Æ¡ng tiện Ä‘o, Ä‘ã xá» phạt 22,5 triệu đồng và thu hồi gần 8 triệu đồng do thu lợi bất chính, tịch thu 2 bá»™ mạch Ä‘iện tá» của cá»™t bÆ¡m nhiên liệu. Tại Lâm Äồng có 1 cá»a hàng vi phạm vá» giá và bán hàng không có hóa Ä‘Æ¡n chứng tá» (Ä‘ang xá» lý). Tại Kiên Giang bắt 1 trÆ°á»ng hợp xuất luáºt xăng dầu qua biên giá»›i.
Äặc biệt, Tại Tây Ninh Ä‘ã xá» lý 36 vụ váºn chuyển xăng dầu qua biên giá»›i (tuy nhiên khi kiểm tra chủ hàng Ä‘ã bá» chạy); xá» lý nghiêm rút giấy phép kinh doanh 2 cÆ°a hàng, thu hồi 12.545 lít xăng dầu.
Tại An Giang phạt 2 vụ gian láºn vá» chất lượng, láºp biên bản phạt 8 triệu và truy thu chênh lệch 573.000 đồng. Tại Gia Lai, Chi cục QLTT Ä‘ã bắt giữ 1 đối tượng cung cấp xăng cho các cá»™t bÆ¡m mini không đủ định lượng và kém chất lượng, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã bàn giao cho công an xác minh làm rõ. Hiện còn nhiá»u vụ việc Ä‘ang hoàn thiện hồ sÆ¡ để xá» lý theo quy định.
- Từ cuối tháng 4 đến tuần đầu tháng 5/2011, liên tục xảy ra tin đồn tăng giá xăng dầu gây mất ổn định thị trÆ°á»ng, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã có biện pháp nào để dẹp yên tình trạng trên?
- Vừa qua thỉnh thoảng ở má»™t vài địa phÆ°Æ¡ng rá»™ lên tin đồn thất thiệt tăng giá xăng dầu, má»™t số cá»a hàng đại lý xăng dầu tại các huyện, thị, thành phố Ä‘ã Ä‘óng cá»a ngÆ°ng bán hàng hoặc bán cầm chừng khiến tình hình rất phức tạp, ảnh hưởng đến hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, kinh doanh của ngÆ°á»i dân. Theo tôi, có thể thông qua má»™t số báo, ngÆ°á»i dân hiểu lầm rằng cứ 30 ngày thì doanh nghiệp được phép Ä‘iá»u chỉnh giá. Trong khi thông tin giá thế giá»›i tăng, doanh nghiệp thì lá»— thì há» suy Ä‘oán có thể sắp tá»›i tăng giá xăng dầu. TrÆ°á»›c sá»± việc này, Cục QLTT cÅ©ng Ä‘ã chỉ đạo các chi cục địa phÆ°Æ¡ng tăng cÆ°á»ng kiểm tra, kiểm soát hệ thống kinh doanh xăng dầu trên các địa bàn, hoạt Ä‘á»™ng cả ngày nghỉ, ngày lá»…. Tháºm chí tại Nghệ An, lá»±c lượng QLTT phải bắc loa giải thích để giải tán Ä‘ám Ä‘ông. Bá»™ Tài Chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đồng thá»i Ä‘Æ°a tin bác bá» tin đồn thất thiệt.
Từ ngày 29/4 đến 4/5, tại Tiá»n Giang, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã kiểm tra 638 lượt, phát hiện 1 đại lý bán xăng A92 cao hÆ¡n giá niêm yết (giá niêm yết là 21.300 đồng/lít nhÆ°ng cá»a hàng bán giá 21.800 đồng/lít), 1 đại lý bán hạn chế vá» số lượng xăng dầu không quá 30.000 đồng/lần/xe máy; 35 cá»a hàng, đại lý bán lẻ Ä‘óng cá»a (đến nay Ä‘ã hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng). Tại TP.HCM, trong thá»i gian nghỉ lá»… 30/4 và 1/5 có má»™t số cá»a hàng ngừng bán xăng dầu, sau ngày lá»… lại bán bình thÆ°á»ng. Tại Äồng Nai Ä‘ã kiểm tra, láºp biên bản 9 cá»a hàng Ä‘óng cá»a. Tại An Giang, má»™t số cá»a hàng xăng dầu tại Tri Tôn, Tịnh Biên, Thoại SÆ¡n, Phú Tân Ä‘óng cá»a ngÆ°ng bán, giảm thá»i gian và lượng bán vá»›i lý do báºn việc gia Ä‘ình, sau Ä‘ó Ä‘ã mở bán bình thÆ°á»ng. Xác minh bÆ°á»›c đầu cho thấy, các cá»a hàng Ä‘óng cá»a có thể do tin đồn tăng giá và hệ thống PetroMekong có hiện tượng cung cấp nhá» giá»t. Tại Bắc Cạn xá» lý 1 vụ lợi dùng tình hình khan hiếm hàng trên thị trÆ°á»ng để mua vét, mua gom dầu diezen nhằm kinh doanh trái phép, QLTT Ä‘ã phạt tiá»n 45 triệu đồng, tịch thu 3.600 lít dầu diezen 0,05S và 19 phuy loại 200 lít.
Từ ngày 7 đến 13/5, các chi cục QLTT tiếp tục kiểm tra, giám sát hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, Chi cục QLTT Äồng Nai Ä‘ã kiểm tra 11 doanh nghiệp, công ty tạm ngừng kinh doanh xăng dầu vá»›i lý do hết hàng, ngày nghỉ lá»… kéo dài nên các doanh nghiệp không lấy được hàng.
Tuy nhiên, qua kiểm tra cho thấy, hoạt Ä‘á»™ng xuất láºu xăng dầu Ä‘ã giảm rõ rệt do mức chênh lệch giá bán giữa Việt Nam và các nÆ°á»›c láng giá»ng chỉ còn 100- 200 đồng/lít.
- Vừa qua, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng tuyên bố sẽ làm rõ sai phạm trong kinh doanh xăng dầu trong thá»i gian từ tháng 10/2010 đến 24/2/2011, khi xảy ra hiện tượng má»™t số cá»a hàng Ä‘óng cá»a, giảm thá»i gian bán hàng thá»i gia…, tháºm chí truy ngược trách nhiệm đến tổng đại lý, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, đến nay kết quả thá»±c hiện nhÆ° thế nào, thÆ°a ông?
- Sau khi sÆ¡ kết tình hình kiểm tra, kiểm soát các cá»a hàng xăng dầu, từ tháng 3/2011, Cục Quản lý thị trÆ°á»ng Ä‘ã yêu cầu các chi cục QLTT dá»±a vào kết quả kiểm tra để tiếp tục truy ngược hệ thống trên cÆ¡ sở đối chứng chứng từ xuất- nháºp- tồn. Bởi vì trên 1.000 trÆ°á»ng hợp kiểm tra vừa qua thì hiện tượng Ä‘óng cá»a hàng hoặc giảm thá»i gian, lượng bán hầu hết Ä‘á»u do hết hàng.
Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã yêu cầu phân loại các sai phạm để tiếp tục truy ngược lên các tổng đại lý, các doanh nghiệp đầu mối, qua Ä‘ó kết luáºn xem có chuyện găm hàng bắt nguồn từ Ä‘âu. Hiện nay, Bá»™ Ä‘ã thành láºp các Ä‘oàn kiểm tra và Ä‘ang tiếp tục tiến hành. Tuy nhiên, do phải kiểm tra khối lượng xuất- nháºp- tồn rất lá»›n từ hệ thống đại lý, tổng đại lý đến các đầu mối nháºp khẩu nên cần nhiá»u thá»i gian, không thể ngày má»™t ngày hai là có câu trả lá»i ngay.
- Xin cảm Æ¡n ông!
Nguồn tin: Baocongthuong