Từ cuối năm 2010 đến nay, trước má»—i lần tăng giá xăng dầu, thị trưá»ng lại “nóng” lên vì tình trạng má»™t số cá»a hàng xăng dầu ngừng, tiết giảm giá» hoặc lượng xăng dầu bán ra. Äể hiểu rõ hÆ¡n vá» việc xá» lý sai phạm, láºp lại tráºt tá»± thị trưá»ng xăng dầu, Báo Công Thương Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i ông Võ Văn Quyá»n- Phó Cục trưởng Cục Quản lý Thị trưá»ng (Bá»™ Công Thương).
Từ tháng 10/2010 đến nay, trước má»—i đợt tăng giá xăng dầu lại xuất hiện tình trạng nhiá»u đại lý xăng dầu Ä‘óng cá»a, ngừng bán hàng hoặc bán nhá» giá»t, lá»±c lượng quản lý thị trưá»ng Ä‘ã xá» lý đối vá»›i các trưá»ng hợp này như thế nào, thưa ông?
- Ngay từ cuối năm 2010, Cục Quản lý thị trưá»ng (QLTT) Ä‘ã đặt việc kiểm tra, kiểm soát hoạt động kinh doanh xăng dầu ná»™i địa và chống buôn láºu là má»™t trong những nhiệm vụ trá»ng tâm. Thá»±c tế, từ tháng 10/2010 đến nay, mặc dù còn phải kiểm soát thị trưá»ng phân bón, ngoại tệ, thuốc trừ sâu, hàng giả… nhưng Cục Quản lý thị trưá»ng và các chi cục Ä‘ã phải dốc lá»±c tiến hành kiểm tra, kiểm soát thị trưá»ng xăng dầu, nhất là thá»i Ä‘iểm trước má»—i lần tăng giá, các đội QLTT gần như túc trá»±c 24/24 giá» tại các Ä‘iểm bán xăng dầu.
![]() |
Ông Võ Văn Quyá»n- Phó Cục trưởng Cục Quản lý Thị trưá»ng |
Trước thá»i Ä‘iểm tăng giá xăng dầu ngày 24/2/2011, các lá»±c lượng QLTT Ä‘ã kiểm tra 1.921 Ä‘iểm bán xăng dầu, xá» lý 281 vụ, vá»›i tổng số tiá»n phạt gần 530 triệu đồng. Các trưá»ng hợp bị phạt do vi phạm vá» Ä‘iá»u kiện kinh doanh, thá»§ tục pháp lý, vi phạm vá» giá, cắt giảm thá»i gian bán hàng và kinh doanh xăng dầu không Ä‘úng hàm lượng chá»§ng loại…
- Tuy nhiên, dư luáºn cho rằng, tình trạng các cây xăng Ä‘óng cá»a trước má»—i đợt tăng là do QLTT xá» lý chưa nghiêm, chỉ “giÆ¡ cao Ä‘ánh khẽ”, ông nháºn xét thế nào vá» ý kiến này?
- Có quan Ä‘iểm cho rằng, phải kiên quyết xá» lý những cá»a hàng Ä‘óng cá»a dừng bán, nhưng quan Ä‘iểm cá»§a QLTT là vừa xá» lý vừa thiết láºp tráºt tá»± ổn định thị trưá»ng bán lẻ.
Vì thế vừa qua, chúng tôi Ä‘ã thiết láºp đưá»ng dây nóng ở cả Cục Quản lý thị trưá»ng và chi cục. Khi có thông tin cá»a hàng nào ngừng bán xăng dầu là lá»±c lượng QLTT láºp tức có mặt để xác định nguyên nhân dừng bán. Thưá»ng là đội QLTT đến ngay cá»a hàng có dấu hiệu vi phạm yêu cầu dừng bán, tránh trưá»ng hợp dùng chíp, hoặc làm sai lệch thiết bị để gian láºn…, sau Ä‘ó qua chứng từ kiểm tra lượng xuất, nháºp, tồn để phát hiện nguyên nhân.
Trong khi tâm lý cá»§a ngưá»i tiêu dùng là há»… thấy cá»a hàng dừng bán là nghi ngá» găm hàng, nhưng để xá» lý Ä‘úng luáºt, lá»±c lượng QLTT phải xác định rõ nguyên nhân. Nếu có hàng không bán thì là găm hàng, vi phạm Nghị định 107/2008/NÄ-CP ngày 22/09/2008 cá»§a Chính phá»§ vá» xá» phạt vi phạm hành chính các hành vi đầu cÆ¡, găm hàng, tăng giá quá mức, đưa tin thất thiệt, buôn láºu và gian láºn thương mại. Trưá»ng hợp cá»a hàng được cung ứng bình thưá»ng, có hàng nhưng bán cầm chừng, hoặc tăng giá, tiết giảm thá»i gian bán… cÅ©ng là vi phạm. Nhưng nếu cá»a hàng dừng bán do hết hàng thì phải tìm hiểu rõ nguyên nhân vì sao không có hàng để khắc phục.
Má»™t ngày QLTT có thể tiếp thu hàng trăm thông tin cá»a hàng xăng dầu găm hàng nhưng khi kiểm tra phải xét cụ thể, nếu có hàng mà không bán là vi phạm, nhưng nếu không có hàng thì không thể xá» lý, vì thế không thể nói là xá» lý nhẹ tay hay mạnh tay. Tinh thần cá»§a các chi cục QLTT là kiên quyết xá» lý các trưá»ng hợp găm hàng, đặc biệt là găm hàng đầu cÆ¡ trong thá»i Ä‘iểm thị trưá»ng căng thẳng, tháºm chí áp dụng cả biện pháp thu hồi giấy phép kinh doanh ngay. Thá»±c tế, trên hÆ¡n 1.000 trưá»ng hợp kiểm tra vừa qua hầu hết là do hết hàng. Sau khi kiểm tra các chá»§ cá»a hàng Ä‘á»u cam kết khi có hàng lại bán bình thưá»ng. Sá»± đứt Ä‘oạn ấy không mang tính chất thưá»ng xuyên, chỉ mang tính thá»i Ä‘iểm. Vì thế, khi xá» lý vi phạm cÅ©ng phải đảm bảo quyá»n và nghÄ©a vụ, lợi ích cá»§a thương nhân, phải xá» lý Ä‘úng ngưá»i Ä‘úng tá»™i để đảm bảo pháp luáºt nghiêm minh. Không thể cứ thấy Ä‘óng cá»a thì quy là găm hàng. Bên cạnh chuyện xá» lý, QLTT còn phải động viên khuyến khích các đại lý xăng dầu bán hàng trở lại, có khi còn gá»i ngược lên cho các tổng đại lý, doanh nghiệp đầu mối yêu cầu cung cấp hàng.
Từ tháng 10/2010 đến trước ngày 24/2/2011, chúng tôi Ä‘ã xá» lý nghiêm hàng trăm Ä‘iểm bán xăng dầu, trong Ä‘ó có các vụ Ä‘iển hình:
Ở Äồng Tháp có 2 cá»a hàng bán cao hÆ¡n giá quy định (Ä‘ang hoàn thiện hồ sÆ¡ để xá» lý). Tại Tiá»n Giang có 1 đại lý có dấu hiệu găm hàng Ä‘ang xác minh. tại Ninh Thuáºn có 2 trưá»ng hợp vi phạm vá» Ä‘o lưá»ng phạt 16,5 triệu đồng, 1 trưá»ng hợp tác động làm thay đổi tình trạng kỹ thuáºt và đặc tính Ä‘o lưá»ng cá»§a phương tiện Ä‘o, Ä‘ã xá» phạt 22,5 triệu đồng và thu hồi gần 8 triệu đồng do thu lợi bất chính, tịch thu 2 bá»™ mạch Ä‘iện tá» cá»§a cá»™t bÆ¡m nhiên liệu. Tại Lâm Äồng có 1 cá»a hàng vi phạm vá» giá và bán hàng không có hóa đơn chứng tá» (Ä‘ang xá» lý). Tại Kiên Giang bắt 1 trưá»ng hợp xuất luáºt xăng dầu qua biên giá»›i.
Äặc biệt, Tại Tây Ninh Ä‘ã xá» lý 36 vụ váºn chuyển xăng dầu qua biên giá»›i (tuy nhiên khi kiểm tra chá»§ hàng Ä‘ã bá» chạy); xá» lý nghiêm rút giấy phép kinh doanh 2 cưa hàng, thu hồi 12.545 lít xăng dầu.
Tại An Giang phạt 2 vụ gian láºn vá» chất lượng, láºp biên bản phạt 8 triệu và truy thu chênh lệch 573.000 đồng. Tại Gia Lai, Chi cục QLTT Ä‘ã bắt giữ 1 đối tượng cung cấp xăng cho các cá»™t bÆ¡m mini không đủ định lượng và kém chất lượng, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã bàn giao cho công an xác minh làm rõ. Hiện còn nhiá»u vụ việc Ä‘ang hoàn thiện hồ sÆ¡ để xá» lý theo quy định.
- Từ cuối tháng 4 đến tuần đầu tháng 5/2011, liên tục xảy ra tin đồn tăng giá xăng dầu gây mất ổn định thị trưá»ng, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã có biện pháp nào để dẹp yên tình trạng trên?
- Vừa qua thỉnh thoảng ở má»™t vài địa phương rá»™ lên tin đồn thất thiệt tăng giá xăng dầu, má»™t số cá»a hàng đại lý xăng dầu tại các huyện, thị, thành phố Ä‘ã Ä‘óng cá»a ngưng bán hàng hoặc bán cầm chừng khiến tình hình rất phức tạp, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh cá»§a ngưá»i dân. Theo tôi, có thể thông qua má»™t số báo, ngưá»i dân hiểu lầm rằng cứ 30 ngày thì doanh nghiệp được phép Ä‘iá»u chỉnh giá. Trong khi thông tin giá thế giá»›i tăng, doanh nghiệp thì lá»— thì há» suy Ä‘oán có thể sắp tá»›i tăng giá xăng dầu. Trước sá»± việc này, Cục QLTT cÅ©ng Ä‘ã chỉ đạo các chi cục địa phương tăng cưá»ng kiểm tra, kiểm soát hệ thống kinh doanh xăng dầu trên các địa bàn, hoạt động cả ngày nghỉ, ngày lá»…. Tháºm chí tại Nghệ An, lá»±c lượng QLTT phải bắc loa giải thích để giải tán Ä‘ám Ä‘ông. Bá»™ Tài Chính, Bá»™ Công Thương đồng thá»i đưa tin bác bá» tin đồn thất thiệt.
Từ ngày 29/4 đến 4/5, tại Tiá»n Giang, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã kiểm tra 638 lượt, phát hiện 1 đại lý bán xăng A92 cao hÆ¡n giá niêm yết (giá niêm yết là 21.300 đồng/lít nhưng cá»a hàng bán giá 21.800 đồng/lít), 1 đại lý bán hạn chế vá» số lượng xăng dầu không quá 30.000 đồng/lần/xe máy; 35 cá»a hàng, đại lý bán lẻ Ä‘óng cá»a (đến nay Ä‘ã hoạt động bình thưá»ng). Tại TP.HCM, trong thá»i gian nghỉ lá»… 30/4 và 1/5 có má»™t số cá»a hàng ngừng bán xăng dầu, sau ngày lá»… lại bán bình thưá»ng. Tại Äồng Nai Ä‘ã kiểm tra, láºp biên bản 9 cá»a hàng Ä‘óng cá»a. Tại An Giang, má»™t số cá»a hàng xăng dầu tại Tri Tôn, Tịnh Biên, Thoại SÆ¡n, Phú Tân Ä‘óng cá»a ngưng bán, giảm thá»i gian và lượng bán vá»›i lý do báºn việc gia Ä‘ình, sau Ä‘ó Ä‘ã mở bán bình thưá»ng. Xác minh bước đầu cho thấy, các cá»a hàng Ä‘óng cá»a có thể do tin đồn tăng giá và hệ thống PetroMekong có hiện tượng cung cấp nhá» giá»t. Tại Bắc Cạn xá» lý 1 vụ lợi dùng tình hình khan hiếm hàng trên thị trưá»ng để mua vét, mua gom dầu diezen nhằm kinh doanh trái phép, QLTT Ä‘ã phạt tiá»n 45 triệu đồng, tịch thu 3.600 lít dầu diezen 0,05S và 19 phuy loại 200 lít.
Từ ngày 7 đến 13/5, các chi cục QLTT tiếp tục kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh xăng dầu, Chi cục QLTT Äồng Nai Ä‘ã kiểm tra 11 doanh nghiệp, công ty tạm ngừng kinh doanh xăng dầu vá»›i lý do hết hàng, ngày nghỉ lá»… kéo dài nên các doanh nghiệp không lấy được hàng.
Tuy nhiên, qua kiểm tra cho thấy, hoạt động xuất láºu xăng dầu Ä‘ã giảm rõ rệt do mức chênh lệch giá bán giữa Việt Nam và các nước láng giá»ng chỉ còn 100- 200 đồng/lít.
- Vừa qua, Bá»™ Công Thương tuyên bố sẽ làm rõ sai phạm trong kinh doanh xăng dầu trong thá»i gian từ tháng 10/2010 đến 24/2/2011, khi xảy ra hiện tượng má»™t số cá»a hàng Ä‘óng cá»a, giảm thá»i gian bán hàng thá»i gia…, tháºm chí truy ngược trách nhiệm đến tổng đại lý, thương nhân đầu mối, đến nay kết quả thá»±c hiện như thế nào, thưa ông?
- Sau khi sÆ¡ kết tình hình kiểm tra, kiểm soát các cá»a hàng xăng dầu, từ tháng 3/2011, Cục Quản lý thị trưá»ng Ä‘ã yêu cầu các chi cục QLTT dá»±a vào kết quả kiểm tra để tiếp tục truy ngược hệ thống trên cÆ¡ sở đối chứng chứng từ xuất- nháºp- tồn. Bởi vì trên 1.000 trưá»ng hợp kiểm tra vừa qua thì hiện tượng Ä‘óng cá»a hàng hoặc giảm thá»i gian, lượng bán hầu hết Ä‘á»u do hết hàng.
Bá»™ Công Thương Ä‘ã yêu cầu phân loại các sai phạm để tiếp tục truy ngược lên các tổng đại lý, các doanh nghiệp đầu mối, qua Ä‘ó kết luáºn xem có chuyện găm hàng bắt nguồn từ Ä‘âu. Hiện nay, Bá»™ Ä‘ã thành láºp các Ä‘oàn kiểm tra và Ä‘ang tiếp tục tiến hành. Tuy nhiên, do phải kiểm tra khối lượng xuất- nháºp- tồn rất lá»›n từ hệ thống đại lý, tổng đại lý đến các đầu mối nháºp khẩu nên cần nhiá»u thá»i gian, không thể ngày má»™t ngày hai là có câu trả lá»i ngay.
- Xin cảm Æ¡n ông!
Nguồn tin: Baocongthuong