Má»™t trong những nguyên nhân khiến cho hoạt động kinh doanh xăng dầu bị lá»— trong thá»i gian qua là do chi phí kinh doanh tăng quá nhanh.
Phát biểu tại buổi há»p báo công bố kết quả kiểm tra giá nháºp khẩu xăng dầu hôm 19-12, bà VÅ© Thị Mai, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính, cho biết theo Thông tư 234, định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở xăng, dầu là 600 đồng/lít, trong Ä‘ó Ä‘ã bao gồm hoa hồng cho đại lý. Nhưng trong thá»±c tế, chi phí kinh doanh cá»§a các doanh nghiệp Ä‘á»u vượt định mức này. Tháºm chí, phí hoa hồng cÅ©ng Ä‘ã vượt 600 đồng/lít, có lúc lên đến 1.000 đồng/lít.
Các doanh nghiệp xăng dầu cho rằng, để tồn tại má»™t cá»a hàng xăng dầu, riêng chi phí cho cá»a hàng xăng dầu Ä‘ã vượt 600 đồng/lít. Ngoài ra, các doanh nghiệp còn phải chi trả lương nhân viên, bảo hiểm, chi phí hao mòn tài sản…nên định mức kinh doanh 600 đồng/lít không còn phù hợp.
Tuy nhiên, Ä‘iá»u Ä‘áng quan tâm ở Ä‘ây là có những thá»i Ä‘iểm các công ty chỉ trích hoa hồng cho đại lý có 100 đồng/lít. Bà Mai đặt vấn Ä‘á»: "Vì sao thù lao đại lý lại có thể biến động từ thấp tá»›i cao như váºy trong khi ngưá»i tiêu dùng Ä‘ang phải chịu sá»± biến động giá xăng dầu do giá thế giá»›i tăng cao?".
Kết quả kiểm tra cá»§a Bá»™ Tài chính cho thấy, trong 6 tháng đầu năm nay, việc trích chi phí hoa hồng cho các đại lý cá»§a Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘ã vượt định mức đến 516,168 tỉ đồng. Cùng vá»›i lá»— do chênh lệch tá»· giá là 1.425,7 tỉ đồng, thì tổng lá»— cá»§a Petrolimex trong ná»a đầu năm nay lên đến 1.840,8 tỉ đồng. Bá»™ Tài chính khẳng định, nếu loại trừ yếu tố chênh lệch tá»· giá và trích hoa hồng cho đại lý không vượt quá quy định trong Thông tư 234, thì Petrolimex không lá»—, tháºm chí còn có lãi.
Trước Ä‘ó, trong thông tin được Petrolimex công bố trên trang web cá»§a mình, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp cá»§a đơn vị này Ä‘ã tăng từ 2,7% doanh thu vào năm 2008 lên 4% doanh thu vào 2010.
Má»™t chi tiết Ä‘áng chú ý khác là, Thông tư 36 cá»§a Bá»™ Công Thương lại cho phép doanh nghiệp đầu mối xăng dầu được tá»± thá»a thuáºn vá» chi phí hoa hồng vá»›i đại lý và tổng đại lý. Nhưng theo bà Mai, vấn đỠhiện nay là phải có quy định khống chế chi phí kinh doanh và thù lao đại lý, do hiện nay ngành này vẫn bị chi phối bởi các nhóm lợi ích. Nếu như không quy định khống chế chi phí này thì trong thá»±c hiện sẽ có hiện tượng tăng chi phí kinh doanh, tăng thù lao đại lý và gây lên hiện tượng cạnh tranh không bình đẳng giữa các đại lý kinh doanh để chiếm thị phần.
Ông Nguyá»…n Tiến Thá»a, Cục trưởng Cục quản lý giá khẳng định, trong quá khứ Tổ giám sát cá»§a Bá»™ Tài chính không bao giá» chấp nháºn việc doanh nghiệp tăng phí kinh doanh để yêu cầu Bá»™ cho phép tăng giá xăng dầu. Ông nói: "Tôi khẳng định là ngưá»i dân hoàn tòan không phải gánh chịu lá»— cá»§a doanh nghiệp và nhà nước không cấp bù. Doanh nghiệp phải tá»± trang trải lấy".
Tuy nhiên, ông cÅ©ng cho rằng, chi phí 600 đồng Ä‘ã lá»—i thá»i. Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công Thương và doanh nghiệp Ä‘ã thá»a thuáºn vá»›i nhau vỠđịnh mức má»›i. Nhưng trong quá trình chỠđợi quy định má»›i, Nhà nước không thể Ä‘iá»u hành bằng cách thá»a thuáºn mà không có văn bản, do Ä‘ó vẫn phải lấy mức chi phí 600 đồng làm cÆ¡ sở tính toán.
Bà VÅ© Thị mai cÅ©ng cho biết thêm, quan Ä‘iểm cá»§a Bá»™ Tài chính là định mức chi phí kinh doanh xăng dầu phải được tính theo từng vùng. Vùng xa thì phải khác khu vá»±c đồng bằng, do chi phí váºn chuyển khác nhau và thù lao cho đại lý cÅ©ng phải được khảo sát cụ thể và quy định theo từng vùng, để bảo đảm doanh nghiệp ở vùng xa cÅ©ng có lãi.
Nguồn tin: TBKTSG Online