Mặc dù có tá»›i 5 nhóm hàng hoá sẽ phải ná»™p thuế môi trường kể từ ngày 1/1/2012, nhÆ°ng theo ông VÅ© Văn Trường, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bá»™ Tài chính), sắc thuế này hầu nhÆ° không tác Ä‘á»™ng đến hoạt Ä‘á»™ng sản xuất - kinh doanh cÅ©ng nhÆ° đời sống xã há»™i.

Xăng dầu không chỉ là đầu vào của hoạt Ä‘á»™ng sản xuất - kinh doanh, mà còn là mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống xã há»™i. Theo Dá»± thảo Luật Thuế môi trường Ä‘ang được Bá»™ Tài chính xây dá»±ng (sẽ được trình Quốc há»™i cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7 tá»›i Ä‘ây), thì xăng dầu sẽ phải chịu thuế môi trường. Cụ thể, xăng các loại phải chịu thuế từ 1.000 đến 4.000 đồng/lít, nhiên liệu bay từ 1.000 đến 3.000 đồng/lít, dầu diesel từ 500 đến 2.000 đồng/lít, dầu hoả và dầu mazut từ 300 đến 2.000 đồng/lít.

Về lý thuyết, nếu Luật Thuế môi trường được áp dụng ngay thời Ä‘iểm này, thì giá bán lẻ xăng RON 95 ít nhất cÅ©ng tăng lên 18.490 đồng/lít và xăng RON 92 là 17.990 đồng/lít (sau khi tính thuế môi trường 1.000 đồng/lít), tức là gần bằng mức giá cao nhất từng được thiết lập hồi tháng 8/2008.

Tuy nhiên, ông Trường khẳng định, dù có áp thuế môi trường ngay bây giờ, giá bán lẻ xăng dầu vẫn không thay đổi, bởi xăng dầu Ä‘ang chịu thuế môi trường dÆ°á»›i tên gọi là “phí xăng dầu”. “Má»—i lít xăng bán ra hiện phải chịu thêm 1.000 đồng phí xăng dầu. Má»—i năm, ngân sách thu về khoảng 9.000 tá»· đồng phí xăng dầu trong tổng số 10.224 tá»· đồng các khoản phí bảo vệ môi trường. Đây là loại thuế Ä‘ánh vào người sá»­ dụng xăng do loại nhiên liệu này khi sá»­ dụng gây tác hại đến môi trường. Chính vì vậy, khi Luật Thuế môi trường có hiệu lá»±c, thì loại phí này được gọi là thuế. Nếu thuế môi trường vẫn là 1.000 đồng/lít, thì giá bán lẻ xăng dầu không hề thay đổi. Và nhÆ° vậy, Luật Thuế môi trường không hề làm tăng chi phí đầu vào của sản xuất, không hề làm giảm sức cạnh tranh của hàng hoá sản xuất trong nÆ°á»›c và không tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến đời sống xã há»™i”, ông Trường giải thích.

So vá»›i Dá»± thảo Luật Thuế môi trường ban đầu thì mức thuế suất trần đối vá»›i mặt hàng xăng các loại và nhiên liệu bay giảm Ä‘áng kể, từ mức 6.000 đồng/lít xuống còn 4.000 đồng/lít và 3.000 đồng/lít. TrÆ°á»›c khi Ä‘i đến quyết định này, Bá»™ Tài chính Ä‘ã nhiều lần Ä‘i khảo sát thá»±c tế tại các doanh nghiệp vá»›i nhiều loại hình kinh doanh khác nhau, đồng thời tham vấn ý kiến đại diện các hiệp há»™i, ngành hàng và thấy rằng, việc để mức thuế suất tối Ä‘a tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 25% giá bán lẻ xăng là hợp lý.

“Hiệu quả sá»­ dụng năng lượng của Việt Nam thấp hÆ¡n nhiều so vá»›i bình quân của thế giá»›i là do Việt Nam chÆ°a có các sắc thuế hạn chế sá»­ dụng năng lượng lãng phí và khuyến khích doanh nghiệp sá»­ dụng năng lượng tiết kiệm, đặc biệt là năng lượng sạch, năng lượng tái tạo”, ông Andrew Stephens, chuyên gia kinh tế của CÆ¡ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) nhận định và cho rằng, trong thời Ä‘iểm này, Việt Nam xây dá»±ng sắc thuế Ä‘ánh vào đối tượng sản xuất, nhập khẩu những loại hàng hoá gây tổn hại đến môi trường sống của cá»™ng đồng là phù hợp.

Vẫn theo ông Andrew Stephens, về lý thuyết, cần phải Ä‘ánh thuế môi trường đối vá»›i mặt hàng dầu diesel, dầu hoả và dầu mazut cao hÆ¡n mặt hàng xăng, vì mức Ä‘á»™ ô nhiá»…m nhiều hÆ¡n so vá»›i xăng các loại. Tuy nhiên, việc lá»±a chọn ngược lại của Bá»™ Tài chính là phù hợp vá»›i tình hình thá»±c tế, bởi đối tượng sá»­ dụng dầu hoả và mazut chủ yếu là người dân ở vùng khó khăn, hay doanh nghiệp khai thác thuá»· - hải sản, còn diesel là nhiên liệu đầu vào chủ yếu của hoạt Ä‘á»™ng sản xuất - kinh doanh. “Nếu Bá»™ Tài chính áp mức thuế môi trường quá cao đối vá»›i 3 loại nhiên liệu này sẽ ảnh hưởng xấu tá»›i đối tượng cần được giúp đỡ và tác Ä‘á»™ng mạnh đến tình hình sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp cÅ©ng nhÆ° cả nền kinh tế”, ông Andrew Stephens nhấn mạnh.

Trong khi Ä‘ó, vẫn theo ông Trường, việc Ä‘Æ°a nhóm thuốc bảo vệ thá»±c vật hạn chế sá»­ dụng vào đối tượng chịu thuế môi trường (khung thuế suất từ 500 đồng hoặc 1.000 đồng/kg đến 5.000 đồng/kg) sẽ không tác Ä‘á»™ng đến thu nhập của 70% dân số Ä‘ang làm nông nghiệp. “Theo tính toán của Bá»™ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thuốc bảo vệ thá»±c vật chiếm 12% tổng chi phí sản xuất nông nghiệp, trong Ä‘ó, loại thuốc bảo vệ thá»±c vật thuá»™c dạng hạn chế sá»­ dụng phải chịu thuế môi trường chỉ chiếm 1,8% tổng chi phí, nên việc Ä‘ánh thuế môi trường vá»›i sản phẩm này không làm tăng chi phí đầu vào đối vá»›i sản xuất nông nghiệp”, ông Trường nói.

Baodautu