HÆ¡n má»™t tháng, giá xăng dầu tăng tá»›i hai lần. Theo các chuyên gia kinh tế, việc tăng giá xăng dầu sẽ khiến doanh nghiệp càng “chết thảm” ở thị trường ná»™i địa và mất sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Theo má»™t số cá»­u vạn tại chợ đầu mối nông sản thá»±c phẩm Thủ Đức, TP.HCM, mấy ngày nay xăng tăng giá nên xe vận chuyển hàng hóa về ít chuyến hÆ¡n. Trong ảnh: cá»­u vạn nằm nghỉ, chờ thuê bốc vác hàng từ các xe vận tải (ảnh chụp chiều tối 22-4) - Ảnh: TIẾN THÀNH

Diá»…n biến giá xăng A92 nhập khẩu tại thị trường Singapore từ đầu tháng 4 đến nay Nguồn: Tập Ä‘oàn Xăng dầu VN - Đồ họa: NHƯ KHANH - Ảnh: Thuận Thắng

Mặc dù Bá»™ Tài chính tính toán việc tăng giá xăng dầu ngày 20-4 sẽ tác Ä‘á»™ng lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) khoảng 0,305% nhÆ°ng các doanh nghiệp lại cho rằng trong bối cảnh hiện nay, việc tăng giá xăng nhÆ° má»™t “cú nốc ao” đối vá»›i hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, kinh doanh của rất nhiều ngành nghề.

Thế giới giảm, trong nước tăng!

Ghi nhận diá»…n biến giá xăng dầu thế giá»›i, đặc biệt là giá các mặt hàng xăng dầu thành phẩm tại Singapore - thị trường nhập khẩu chủ yếu của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu VN, cho thấy khi giá bán lẻ trong nÆ°á»›c được Ä‘iều chỉnh tăng thì giá thế giá»›i lại Ä‘ang có xu hÆ°á»›ng giảm. Cụ thể ngày 19-4, giá nhập khẩu là 129,48 USD/thùng, giảm tá»›i 5-7 USD/thùng so vá»›i các phiên giao dịch cuối tháng 3, đầu tháng 4.

Nếu theo cách tính của Bá»™ Tài chính mà các chuyên gia cho rằng Ä‘ã quá lạc hậu thì tá»›i thời Ä‘iểm 1-2 ngày trÆ°á»›c khi tăng giá bán lẻ, giá cÆ¡ sở bình quân 30 ngày cao hÆ¡n giá bán lẻ khoảng 500 đồng/lít (sau khi Ä‘ã trừ khoản lợi nhuận định mức và 300 đồng sá»­ dụng quỹ bình ổn). Vì vậy, trÆ°á»›c khi Bá»™ Tài chính có quyết định tăng giá xăng thêm 900 đồng/lít, đại diện má»™t doanh nghiệp đầu mối xăng dầu cho rằng chỉ cần tăng giá xăng thêm 500-600 đồng/lít là hợp lý.

Trong khi Ä‘ó, thay vì tính trung bình 30 ngày, các chuyên gia tính toán giá trung bình bảy phiên giao dịch từ ngày 11-4 đến 19-4 cho thấy doanh nghiệp Ä‘ã không còn phải chịu lá»—. Cụ thể, nếu trừ Ä‘i khoản lợi nhuận định mức 300 đồng/lít nằm trong giá cÆ¡ sở và 300 đồng/lít doanh nghiệp được sá»­ dụng từ quỹ bình ổn giá, giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán lẻ khoảng 300-400 đồng/lít.

Còn giả sá»­ doanh nghiệp nhập hàng về cảng và thanh toán trong ngày 19-4, giá cÆ¡ sở cÅ©ng thấp hÆ¡n giá bán lẻ khoảng 500 đồng/lít. Nếu doanh nghiệp lấy hàng ra khỏi cảng ngày 19-4, bán ra cho các đại lý sau ngày 21-4 thì giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n so vá»›i giá bán lẻ má»›i (23.800 đồng/lít) tá»›i 1.400 đồng/lít. Ngay cả trường hợp tính theo giá vốn cao hÆ¡n giá cÆ¡ sở 250-300 đồng/lít do chi phí kinh doanh cao hÆ¡n định mức của Bá»™ Tài chính thì doanh nghiệp vẫn có thể lời khoảng 1.000 đồng/lít cho các lô hàng nhập có giá tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giá nhập ngày 19-4.

Ná»™i địa tồn hàng, xuất khẩu mất cạnh tranh

Theo TS Nguyá»…n Minh Phong - Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế xã há»™i Hà Ná»™i, sở dÄ© có tình trạng giá trong nÆ°á»›c phải tăng trong thời Ä‘iểm giá thế giá»›i Ä‘ang giảm là do cÆ¡ chế bất hợp lý trong việc tính và Ä‘iều hành giá xăng dầu. Nghị định 84 về Ä‘iều hành giá xăng dầu viết rất rối, đặc biệt trong cách tính giá cÆ¡ sở.

Ông Phong cho rằng cần thay đổi cÆ¡ chế tính giá, trong Ä‘ó quy định giá sàn là phần cứng gồm những chi phí tối thiểu, phần mềm linh Ä‘á»™ng hÆ¡n gồm các khoản thuế, phí thu về ngân sách và lợi nhuận doanh nghiệp. Người tiêu dùng nhìn vào phần cứng để theo dõi mức Ä‘á»™ hợp lý hay không hợp lý của giá xăng dầu. Khi Ä‘ó, việc tăng giá sẽ tạo tâm lý thoải mái hÆ¡n. Ngoài ra, cần thay đổi khoảng thời gian tính giá cÆ¡ sở từ trung bình 30 ngày xuống còn bảy ngày thì giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ không còn diá»…n biến ngược so vá»›i giá thế giá»›i.

Về tác Ä‘á»™ng của việc tăng giá xăng dầu, ông Phong cho rằng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến CPI. Tâm lý của bất kỳ người bán hàng hay doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nào cÅ©ng vậy, khi giá đầu vào tăng thêm sẽ phải cá»™ng vào giá thành sản xuất và tăng giá bán ra. Trong bối cảnh doanh nghiệp Ä‘ang Ä‘ình đốn nhÆ° hiện nay, Ä‘ây thật sá»± là vấn đề rất lá»›n và ảnh hưởng không hề nhỏ chút nào.

Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, vá»›i hai lần Ä‘iều chỉnh, từ đầu năm đến nay giá xăng tăng đến 3.000 đồng/lít. Điều này khiến doanh nghiệp chịu gánh nặng quá lá»›n từ các chi phí nguyên vật liệu tăng giá, lãi suất ngân hàng cao ngất ngưởng. Đến má»™t lúc nào Ä‘ó, doanh nghiệp sẽ không thể nào chịu Ä‘á»±ng nổi. Hàng trong nÆ°á»›c Ä‘ã tồn kho sẽ càng ùn ứ hÆ¡n.

Doanh nghiệp bị sốc

Theo tính toán của ông Nguyễn Phúc Tiến - phó tổng giám Ä‘ốc Công ty TNHH nêÌ£m VaÌ£n ThaÌ€nh, hiêÌ£n xăng dâÌ€u chiếm 3-5% chi phí giá thaÌ€nh sản xuất. Riêng việc vận chuyển, má»—i tháng công ty phải chi khoảng 1 tỉ Ä‘ôÌ€ng để mua xăng dâÌ€u. Với mức giá xăng dâÌ€u ngày 20-4, công ty phải chi thêm má»™t khoản không hề nhỏ. Tuy nhiên, trở ngaÌ£i lớn nhất là Ä‘âÌ€u ra hiêÌ£n rất khó khăn, sức mua eÌ€o uôÌ£t khiến doanh nghiêÌ£p không thể tăng giá bán để cân đối chi phí.

TÆ°Æ¡ng tá»±, ông Vĩnh NhÆ°, giám Ä‘ốc Công ty cổ phâÌ€n Than miêÌ€n Nam, cho biết khi dâÌ€u DO tăng thêm 500 Ä‘ôÌ€ng/lít, chi phí vâÌ£n chuyển than tÆ°Ì€ Bắc vaÌ€o Nam (hiêÌ£n chiếm 16-20% trong chi phí giá thaÌ€nh sản phẩm) sẽ tăng lên 0,5% so với trước. Vá»›i lượng vận chuyển khoảng 100.000 tấn/tháng, chi phí Ä‘ôÌ£i lên thêm 160 triêÌ£u Ä‘ôÌ€ng/tháng.

“Việc tăng giá xăng dâÌ€u laÌ€ môÌ£t cú sốc rất lớn Ä‘ối với doanh nghiêÌ£p, bởi xăng dâÌ€u vaÌ€ than hiêÌ£n laÌ€ hai chi phí chiếm tỉ troÌ£ng lớn nhất trong chi phí sản xuất ximăng” - ông Nguyễn Quang Trung, tổng giám Ä‘ốc Công ty cổ phâÌ€n ximăng Fico Tây Ninh, lo lắng.

Theo tính toán chÆ°a Ä‘âÌ€y Ä‘ủ của ông Trung, việc chuyên chở nguyên liệu và ximăng thành phẩm Ä‘ã ngốn hết khoảng 20 tỉ đồng má»—i tháng. Do đặc thuÌ€ ký hÆ¡Ì£p Ä‘ôÌ€ng vâÌ£n chuyển bỏ lửng giá xăng dâÌ€u nên cÆ°á»›c vâÌ£n chuyển sẽ tăng lên ít nhất 5%, công ty sẽ phải tiêu tốn thêm hàng trăm triệu đồng.

“Doanh nghiêÌ£p khó có thể giữ giá trong bối cảnh tất cả chi phí Ä‘âÌ€u vaÌ€o Ä‘êÌ€u tăng. Cho nên ngÆ°Æ¡Ì€i tiêu duÌ€ng sẽ laÌ€ “naÌ£n nhân” buôÌ£c phải gánh chi phí tăng lên naÌ€y” - ông Trung nói.

Theo ông HuyÌ€nh Siêu Huê - phó tổng giám Ä‘ốc taÌ€i chính Công TNHH sản xuất thÆ°Æ¡ng maÌ£i BiÌ€nh Tiên (Biti’s), các đối tác cung ứng nguyên liêÌ£u, chuyên chở vâÌ£n tải Ä‘êÌ€u Ä‘ã “Ä‘ánh tiếng” sẽ có giá mới trong vaÌ€i ngaÌ€y tới. DuÌ€ Ä‘ã có dÆ°Ì£ phoÌ€ng nhÆ°ng rất khó Ä‘ể doanh nghiêÌ£p cân Ä‘ối chi phí sản xuất bởi chi phí xăng dâÌ€u chiếm không nhỏ trong giá thaÌ€nh sản xuất.

Nguồn tin: Tuoitre