Nhanh nhÆ° tăng giá

Không phải chờ đợi quá lâu, chỉ mấy tiếng đồng hồ sau khi phÆ°Æ¡ng án Ä‘iều hành thị trường được Bá»™ Tài chính thông qua, giá xăng dầu Ä‘ã được các doanh nghiệp (DN) đồng loạt Ä‘iều chỉnh tăng, Ä‘a số DN đều áp dụng mức tối Ä‘a có thể.

Thời gian tăng giá xăng cÅ©ng Ä‘úng quy định cho phép. Nếu tính từ ngày 20/7 tá»›i nay mặc dù xăng dầu Ä‘ã tăng tá»›i 4 lần (tính riêng trong tháng 8 là 3 lần) nhÆ°ng má»—i lần đều cách nhau đảm bảo Ä‘úng vá»›i quy định hiện hành là khoảng cách giữa những lần Ä‘iều chỉnh tối thiểu là 10 ngày.

Theo Bá»™ Tài chính, giá xăng dầu thế giá»›i gần Ä‘ây tăng khá mạnh, tính tá»›i 27/8 giá xăng thành phẩm tăng 13,24% so vá»›i 30 ngày trÆ°á»›c và giá cÆ¡ sở theo Ä‘ó cao hÆ¡n giá bán lẻ khoảng 1.450 đồng/lít. Giá các loại dầu cÅ©ng tăng nhÆ°ng ở mức thấp hÆ¡n.

Theo lý giải của Bá»™ Tài chính, mức tăng nói trên là chỉ bằng khoảng 50% so vá»›i mức chênh của giá thế giá»›i do chÆ°a tính tá»›i lợi nhuận định mức vào 1 phần bù đắp từ Quỹ bình ổn. Rõ ràng, việc Ä‘iều chỉnh giá xăng theo Nghị định 84 là: Nếu giá cÆ¡ sở tăng 7% so vá»›i giá bán lẻ, doanh được quyền định giá. Nếu mức tăng này từ trên 7-12%, doanh nghiệp được tăng 60%, 40% bù từ Quỹ. Còn nếu tăng giá cÆ¡ sở trên 12% thì Nhà nÆ°á»›c sẽ can thiệp. Tuy nhiên, Ä‘iều mà nhiều người dân còn băn khoăn là giá xăng dầu được Ä‘iều chỉnh rất nhanh nhÆ°ng khi giá thế giá»›i giảm thì DN phản ứng rất chậm.

Thá»±c tế, giá xăng được DN theo dõi sát và tính toán từng ngày, nên chỉ cần đến đủ ngưỡng thời gian và mức tăng giá là DN lập tức đề xuất tăng giá. Và theo cÆ¡ chế má»›i, thì các đề xuất này cÅ©ng lập tức được Ä‘áp ứng sau Ä‘ó không lâu.

Thậm chí, sau đợt tăng giá má»›i nhất ngày 28/8, các DN chÆ°a thỏa mãn vì vẫn còn chịu lá»— và Ä‘ang tính toán cho má»™t đợt tăng má»›i nếu giá xăng dầu thế giá»›i không xoay chiều giảm mạnh. Và cứ Ä‘úng theo cÆ¡ chế giá thị trường, nếu nhà nÆ°á»›c không áp dụng các công cụ Ä‘iều tiết khác nhÆ° thuế, quỹ bình ổn thì giá sẽ buá»™c phải tăng Ä‘úng hạn theo yêu cầu của DN.

Còn nhá»›, trong lần giảm giá xăng gần nhất (21/6), giá xăng A92 và giá dầu diezel bán lẻ Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh giảm tÆ°Æ¡ng ứng là 700 đồng và 400 đồng má»—i lít. Đây là lần giảm giá thứ 4 trong năm 2012, nhÆ°ng tổng mức giảm của cả 4 lần khá khiêm tốn ở con số 2.600 đồng/lít

Vào thời Ä‘iểm Ä‘ó, có không ít ý kiến cho rằng Ä‘ây là mức giảm chÆ°a thật sá»± thỏa Ä‘áng trong bối cảnh giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã giảm rất mạnh trong gần 1 tháng liền, xuống dÆ°á»›i 100 USD/thùng. Các doanh nghiệp, khi Ä‘ó, được cho là có lãi tá»›i hÆ¡n 1.000 đồng, thậm chí mức lãi được nhiều ý kiến xác nhận lên tá»›i 2.000 đồng/lít.

Theo tính toán của các chuyên gia khi Ä‘ó, doanh nghiệp lãi từ 1.400-1.900 đồng/lít và các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu và các tổng đại lý Ä‘ã tăng chiết khấu bán hàng cho đại lý vá»›i mức 550-600 đồng/lít xăng và 650-700 đồng/lít dầu.

Nghịch lý tăng nhanh, giảm chậm và nhỏ giọt Ä‘ã khiến hàng loạt các hàng hóa và dịch vụ khác "ăn theo" và cÅ©ng... không chịu giảm khi thị trường ổn định trở lại.

Bó tay vá»›i găm hàng và xăng bẩn?

Trong khi việc tăng giá thá»±c hiện má»™t cách nhuần nhuyá»…n và nhanh chóng thì vấn đề quản lý chất lượng xăng dầu và ngăn chặn tình trạng đại lý găm hàng, Ä‘óng cá»­a không bán hàng... được xá»­ lý rất chậm, không Ä‘áp ứng được sá»± mong đợi của người dân. Thậm chí, những vấn đề này cứ nóng lên vì sá»± bức xúc của dÆ° luận rồi lại lặng xuống mà không có cách nào để xá»­ lý triệt để từ cÆ¡ quan chức năng.

Tình trạng găm hàng khi giá xăng dầu sắp tăng vá»›i lý do nhÆ° "thiếu xăng", "mất Ä‘iện"... cÅ©ng gây ra bức xúc rất lá»›n vốn Ä‘ã tồn tại từ lâu Ä‘ã bùng phát mạnh trong hai lần tăng giá gần Ä‘ây.

Mặc dù lý do Ä‘óng cá»­a thì ai cÅ©ng Ä‘oán rằng là do các DN, đại lý, cá»­a hàng găm hàng chờ giá lên nhÆ°ng việc xá»­ phạt xem ra rất ít, thậm chí những hình thức nhắc nhở, cảnh cáo, Ä‘e dạo rút giấy phép... không khiến cho các nhà kinh doanh lo sợ. Thậm chí, tình trạng găm hàng cứ lặp Ä‘i, lặp lại nhÆ° má»™t thách thức, các đại lý bán lẻ, DN đầu má»›i tìm đủ lý do biện minh... còn cÆ¡ quan quản lý thì dường nhÆ° bất lá»±c dù Ä‘ã tăng hết quân Ä‘i kiểm tra, cảnh báo hết mức nhÆ°ng không giải quyết được tình hình.

Xăng bẩn chÆ°a được ngăn chặn và nguyên nhân cháy xe chÆ°a được lý giải rõ ràng.

Không chỉ chịu cảnh "khát xăng" người tiêu dùng trên cả nÆ°á»›c còn Ä‘ang phải đối mặt vá»›i tình trạng xăng dầu dởm, có khả năng gây ra cháy nổ xe.

Phản ánh của người tiêu dùng và báo chí gần Ä‘ây cho thấy, hiện tượng xăng dầu dởm Ä‘ang là 1 vấn nạn Ä‘e dọa tá»›i sá»± an toàn của người dân. Thời gian vừa qua, có rất nhiều phÆ°Æ¡ng tiện giao thông nhÆ° xe máy, ô tô cháy nổ và nó khiến cho nhiều người nghi ngờ về chất lượng xăng dầu.

Hiện tượng này Ä‘ã xảy ra dồn dập hÆ¡n 1 năm qua nhÆ°ng việc phanh phui các cÆ¡ sở sản xuất, kinh doanh xăng dầu dởm xem ra rất chậm chạp và nếu có được phát hiện thì cÅ©ng không được xá»­ lý mạnh tay.

Rõ ràng, tránh nhiệm bán xăng dởm trÆ°á»›c tiên thuá»™c về các cây xăng và từ Ä‘ó việc truy cứu tiếp các Ä‘Æ¡n vị cung cấp cÅ©ng rất dá»… dàng nhÆ°ng cho tá»›i nay tình trạng xăng dầu dỏm vẫn được được phát hiện ngày càng nhiều. Nó cho thấy 1 Ä‘iều là việc Ä‘iều hành quản lý thị trường xăng dầu hiện vẫn vẫn còn nhiều hạn chế. Những vấn nạn trên Ä‘ây tồn tại trong thị trường mà người tiêu dùng phải chấp nhận vì cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c xá»­ lý quá chậm.

Nguồn tin: VEF.VN