Lần thứ hai trong vòng hÆ¡n má»™t tháng, giá xăng dầu bán lẻ các loại được Ä‘iều chỉnh tăng thêm 2.000Ä‘ - 2.800Ä‘/lít hồi cuối tuần qua, nhÆ°ng dường nhÆ° vẫn chÆ°a phải là Ä‘iểm dừng, khi tình hình các nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ vẫn còn nhiều biến Ä‘á»™ng.

Tình hình xuất lậu xăng dầu tại khu vá»±c biên giá»›i tỉnh Tây Ninh vẫn diá»…n ra công khai. Trong ảnh: Vận chuyển xăng dầu trên Tỉnh lá»™ 793 để vào các đường nhỏ ra biên giá»›i

Lần tăng giá xăng dầu gần nhất là hôm 24/2, giá xăng tăng từ 16.400 đồng lên 19.300 đồng/lít, mà theo các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu là do giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã tăng quá nhanh; để nhập khẩu xăng dầu các doanh nghiệp chịu lá»— ít nhất 2.000 - 3.000Ä‘/lít.

Cục Quản lý thị trường (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng) thì nhận định do chênh lệch quá cao giữa giá xăng dầu Việt Nam và giá xăng dầu ở Campuchia (má»›i tăng lên khoảng 27.000Ä‘/lít xăng tính theo tiền đồng Việt Nam) nên tình trạng buôn lậu xăng dầu trong tuần qua lại bùng phát ở vùng biên giá»›i Tây Nam.

Trong chừng má»±c lập luận nhÆ° vậy thiếu thuyết phục vì các cÆ¡ quan chống buôn lậu xăng dầu qua biên giá»›i chÆ°a làm hết trách nhiệm của mình.

Bình luận về Ä‘á»™ng thái tăng giá xăng, các chuyên gia kinh tế đều có chung quan Ä‘iểm “Ä‘ây là việc làm cần thiết”. Ông Võ Trí Thành, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế Trung Æ°Æ¡ng (CIEM) cho rằng, lần Ä‘iều chỉnh giá xăng này thá»±c chất là Ä‘Æ°a giá cả quay lại Ä‘úng theo cÆ¡ chế thị trường, Ä‘ã được thá»±c hiện từ cuối 2009 đến giữa 2010.

Má»™t ngày sau khi giá xăng tăng, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Văn Ninh Ä‘ã giải thích trên báo chí rằng ngành xăng dầu cho đến nay Ä‘ã lá»— 16,4 nghìn tỉ đồng, nếu Ä‘iều chỉnh đủ thì giá xăng phải tăng khoảng 34 - 45%, tức là tăng 6.500 đồng/lít so vá»›i mức giá hiện nay.

Giải thích này được xem nhÆ° là má»™t lời báo Ä‘á»™ng xăng sẽ còn tiếp tục tăng giá trong thời gian tá»›i.

Điều mà thị trường lo ngại là tác Ä‘á»™ng của giá xăng má»›i lên giá cả, ngoài việc tạo thêm khó khăn trong đời sống người dân và hoạt Ä‘á»™ng của doanh nghiệp, còn có thể khiến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4 khó giữ ở mức thấp nhÆ° chúng ta mong muốn. Mục tiêu kiềm chế lạm phát cả năm dÆ°á»›i 7% ngày càng xa vời.

Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) Nguyá»…n Tiến Thỏa, cho rằng việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu trong ngày 29/3 sẽ tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp và làm tăng chỉ số giá tiêu dùng năm 2010 lên thêm khoảng 0,4%.

Thông tin này cÅ©ng được ông Thỏa cung cấp tại phiên họp báo thường kỳ của Chính phủ chiều 30/3. Theo Ä‘ó, 0,4% là mức tác Ä‘á»™ng được tính ra sau vòng quay đầu tiên đồng tiền (tức là chÆ°a tính tá»›i các tác Ä‘á»™ng tăng giá kèm theo).

NhÆ° vậy, cùng vá»›i mức tăng chỉ số tiêu dùng 6,1% trong ba tháng đầu năm, lạm phát kỳ vọng vào thời Ä‘iểm này Ä‘ã đạt khoảng 6,5% và Ä‘ang tiến rất gần tá»›i ngưỡng 7% mà Quốc há»™i phê duyệt.

Tuy nhiên, cÅ©ng theo Cục trưởng quản lý giá, việc tăng giá lần này là chuyện chẳng đặng đừng vì kể từ lần Ä‘iều chỉnh trÆ°á»›c (24/2), giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã tăng 12 - 17%, gây ra rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp.

Ông cho rằng mức Ä‘iều chỉnh lần này má»›i tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 40 - 50% so vá»›i quy định tại Nghị định 84 về quản lý kinh doanh xăng dầu.

Theo Bá»™ Tài chính thì vá»›i Ä‘iều kiện của Việt Nam hiện nay (nhập khẩu tá»›i 70% nhu cầu xăng dầu), việc tiếp tục bù lá»— trong thời gian dài là không thể duy trì được.

Tuy vậy, khi xem xét Ä‘iều chỉnh, cÆ¡ quan quản lý vẫn cố gắng giữ nguyên tắc Nhà nÆ°á»›c không thu thuế, doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và chÆ°a có lãi để hạn chế tối Ä‘a tốc Ä‘á»™ tăng giá.

Các khoản thu đối vá»›i kinh doanh xăng dầu ở Việt Nam là 22% giá bán, trong khi ở Lào là 38%, Thái Lan là 48%, Campuchia là 35%. So vá»›i các nÆ°á»›c này, giá xăng bán trên thị trường nÆ°á»›c ta hiện cÅ©ng thấp hÆ¡n từ 2.300 đến 5.000 đồng má»™t lít.

Ngoài dá»± báo của Bá»™ Tài chính cho rằng đợt tăng giá xăng dầu vừa qua chắc chắn sẽ khiến CPI năm 2011 tăng thêm khoảng 0,4%, Công ty Chứng khoán HSC cÅ©ng dá»± Ä‘oán tÆ°Æ¡ng tá»± và cho rằng CPI tháng 4 sẽ vào khoảng 1,5% do chịu tác Ä‘á»™ng của giá xăng dầu tăng.

Nhìn vấn đề bi quan hÆ¡n là Công ty Chứng khoán Ngân hàng Ngoại thÆ°Æ¡ng (VCBS) khi nhận xét giá xăng dầu thế giá»›i tăng vào lúc quỹ bình ổn xăng dầu được Chính phủ dùng để há»— trợ các doanh nghiệp nhập khẩu thời gian qua Ä‘ã được sá»­ dụng gần hết.

Các giải pháp tài chính khác nhÆ° giảm thuế nhập khẩu xuống mức 0% Ä‘ã khiến Chính phủ gần nhÆ° không còn dÆ° địa chính sách để giảm áp lá»±c Ä‘iều chỉnh giá.

Theo phân tích của giá»›i chuyên gia, việc tăng giá xăng dầu, giá Ä‘iện trong tháng 2 và tháng 3 Ä‘ã Ä‘á»™i chi phí vận chuyển cÅ©ng nhÆ° yếu tố đầu vào của nhiều mặt hàng tăng cao, nhất là cÆ°á»›c vận tải tăng 6,69% và đẩy CPI tháng 3 tăng 2,17%.

Nhân giá xăng tăng đợt này, nhiều người trong giá»›i kinh doanh Ä‘ã không bỏ lỡ cÆ¡ há»™i qua việc nâng giá bán má»™t số mặt hàng thiết yếu.

Trong ngành vận tải, vốn chịu tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp của giá xăng dầu, Ä‘ã lên phÆ°Æ¡ng án tăng giá do chi phí nhiên liệu chiếm khoảng từ 45 - 50% giá thành vận tải.

Hiện nay, cÆ°á»›c taxi Ä‘ã tăng 1.000 đồng/km, xe Ä‘ò và xe tải tăng 8 - 12%. Tất nhiên các doanh nghiệp cÅ©ng được nhắc nhở tăng giá cÆ°á»›c phải hài hòa vá»›i lợi ích người tiêu dùng.

Còn các hãng hàng không cÅ©ng Ä‘ã có văn bản đề nghị Ä‘iều chỉnh giá vé máy bay ná»™i địa, có hãng đề nghị 20%, có hãng lại Ä‘Æ°a lên đến 40 - 50%.

Thông tin má»›i nhất cho biết tại miền Trung má»™t số tàu cá Ä‘ã không thể ra khÆ¡i do giá dầu tăng đến 2.000 đồng/lít khiến cho phí tổn má»™t chuyến ra khÆ¡i tăng cao, trong khi giá mua hải sản của các công ty kinh doanh lại không tăng.

Có thể nói kinh doanh xăng dầu của chúng ta vẫn còn yếu tố Ä‘á»™c quyền (má»™t doanh nghiệp được xem là Ä‘á»™c quyền nếu chiếm trên 50% thị phần).

Hiện Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam Petrolimex là đầu mối xăng dầu lá»›n nhất trên thị trường, lại Ä‘ang chiếm trên 60% thị phần bán lẻ xăng dầu trong cả nÆ°á»›c, 30% thị phần còn lại được chia cho hÆ¡n 10 doanh nghiệp khác.

NhÆ° vậy chỉ cần Petrolimex tăng hoặc giảm giá bán lẻ, các doanh nghiệp khác không thể không theo.

Cho nên khi xăng dầu chÆ°a vận hành theo cÆ¡ chế thị trường thì các phát sinh trong kinh doanh xăng dầu nên chăng được giải quyết bằng các biện pháp công cụ quản lý hành chính.

CÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c cần có trách nhiệm truy xét và xá»­ lý đến cùng những hiện tượng đầu cÆ¡, găm hàng.

Xin đừng quên cung ứng xăng dầu còn liên quan đến an ninh năng lượng quốc gia chứ không Ä‘Æ¡n giản là má»™t hàng hóa thông thường.

CÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c cÅ©ng cần cung cấp đầy đủ thông tin diá»…n biến thị trường xăng dầu, giải tỏa ngay những ách tắc trong lÆ°u thông xăng dầu thì má»›i hy vọng có má»™t thị trường xăng dầu ổn định.

Muốn có giá thị trường theo Ä‘úng nghÄ©a người dân được hưởng lợi thì phải phá thế Ä‘á»™c quyền qua Ä‘ó người dân má»›i có thể lá»±a chọn doanh nghiệp bán xăng rẻ nhất trong Ä‘iều kiện hiện nay.

Nguồn:Doanhnhansaigon