Äến cuối tuần trước, giá dầu thô trên thị trưá»ng New York Ä‘ã tăng lên mức 109,77 USD/thùng. Äây là mức cao nhất trong mưá»i tháng qua, Ä‘ánh dấu chuá»—i thá»i gian tăng mạnh nhất kể từ tháng 1.2010. Giá xăng Ron 92 trên thị trưá»ng Singapore cÅ©ng leo lên mức 132,7 USD/thùng, tăng 9,62% so vá»›i má»™t tháng trước. Giá xăng dầu thế giá»›i nhiá»u khả năng sẽ còn tiếp tục giữ ở mức cao trong thá»i gian tá»›i, do ảnh hưởng cú sốc nguồn cung từ khu vá»±c Trung Äông. Chính vì váºy, giá xăng trong nước Ä‘ang chịu sức ép rất lá»›n vá» việc phải tăng giá bán lẻ.
Thế giá»›i: bất ổn chính trị và ná»›i lá»ng tiá»n tệ khiến giá xăng dầu tăng mạnh
![]() Yếu tố giúp cho giá xăng trong nước chưa tăng trong thá»i Ä‘iểm hiện nay chính là việc bá»™ Tài chính Ä‘ã giảm thuế nháºp khẩu xăng dầu xuống còn 0% vào ngày 21.2.2012. |
Bất ổn chính trị tại Trung Äông và xu hướng ná»›i lá»ng tiá»n tệ để há»— trợ tăng trưởng kinh tế cá»§a các ná»n kinh tế lá»›n, là những nguyên nhân chá»§ yếu khiến giá xăng dầu tăng mạnh trong thá»i gian gần Ä‘ây. Tại Trung Äông, cuá»™c ná»™i chiến tại Syria ngày càng leo thang và vẫn chưa có giải pháp khả dÄ© nào để kết thúc nhanh sá»± bất ổn. Trong khi Ä‘ó, căng thẳng giữa các nước phương Tây và Iran (má»™t trong những nước xuất khẩu dầu má» lá»›n nhất thế giá»›i) vá» việc làm giàu uranium, Ä‘ã dẫn đến các hình thức cấm váºn ngày càng khắc nghiệt áp đặt lên quốc gia này. Iran Ä‘ã ngừng cung cấp dầu cho các công ty cá»§a Pháp và Anh khiến nguồn cung dầu má» trở nên khan hiếm. Nếu chiến tranh xảy ra vá»›i Iran, nguồn cung dầu từ Iran bị gián Ä‘oạn không chỉ vá»›i Mỹ và châu Âu mà còn vá»›i cả các nước châu Á khác như Trung Quốc và Ấn Äá»™. Hiện tại, Iran Ä‘ang là nước cung cấp dầu má» lá»›n thứ ba cá»§a Trung Quốc.
Äồng thá»i, đứng trước việc các ná»n kinh tế chá»§ chốt như châu Âu, Mỹ và Trung Quốc có dấu hiệu suy giảm tăng trưởng, các ngân hàng trung ương lá»›n trên thế giá»›i Ä‘á»u Ä‘ang theo Ä‘uổi chính sách tiá»n tệ ná»›i lá»ng. FED cam kết giữ lãi suất ở mức 0 – 0,25% cho tá»›i hết năm 2014, ECB cung tiá»n không giá»›i hạn cho hệ thống ngân hàng châu Âu, còn ngân hàng Trung ương Trung Quốc (BOC) hạ tá»· lệ dá»± trữ bắt buá»™c tại nhiá»u ngân hàng thương mại lá»›n… Äây chính là cÆ¡ sở để giá nhiá»u loại hàng hoá trên thế giá»›i còn có thể tiếp tục tăng, đặc biệt là giá dầu thô.
Vì lẽ Ä‘ó, dòng tiá»n đầu cÆ¡ Ä‘ang táºp trung mạnh mẽ vào dầu má». Giá dầu Ä‘ã liên tiếp láºp đỉnh trong ngắn hạn, chỉ trong vòng hai tuần Ä‘ã tăng 11,25% từ mức 98,67 USD/thùng ngày 10.2.2012 lên mức 109,77 USD/thùng ngày 24.2.2012.
Trong nước: há»— trợ thuế để giữ giá xăng dầu
Cùng vá»›i dầu thô, giá xăng RON 92 tại thị trưá»ng Singapore tiếp tục xu hướng tăng mạnh. Mức giá vào cuối tuần trước cao hÆ¡n 11,89% so vá»›i mức giá ngày 29.3.2011 khi Petrolimex tăng giá bán xăng R92 trong nước lên 21.300 đồng/lít. Mức giá này cÅ©ng cao hÆ¡n 8,77% mức giá vào ngày 26.8.2011, khi Petrolimex giảm giá xăng xuống 20.800 đồng/lít. Theo phương pháp tính giá bình quân trong vòng 30 ngày, giá xăng RON 92 trung bình tháng 2.2012 Ä‘ang cao hÆ¡n 7,52% so vá»›i mức giá bình quân trong tháng 3.2011.
Yếu tố giúp cho giá xăng trong nước chưa tăng trong thá»i Ä‘iểm hiện nay chính là việc bá»™ Tài chính Ä‘ã giảm thuế nháºp khẩu xăng dầu xuống còn 0% vào ngày 21.2.2012 và tá»· giá USD/VND trong thá»i gian qua diá»…n biến theo xu hướng giảm. Tá»· giá USD/VND cuối tuần qua cá»§a VCB Ä‘ang là 20.870 đồng, thấp hÆ¡n tá»· giá trần khoảng 166 đồng. Thêm vào Ä‘ó, ngày 19.1.2012, liên bá»™ Công thương – Tài chính Ä‘ã cho phép các doanh nghiệp được trích quỹ bình ổn xăng là 1.400 đồng/lít. Như váºy, sau khi trừ Ä‘i mức lợi nhuáºn định mức 300 đồng/lít và mức sá» dụng quỹ bình ổn là 1.400 đồng/lít, doanh nghiệp Ä‘ang lá»— khoảng 1.000 đồng/lít xăng bán ra.
Xu hướng giảm lạm phát sẽ là cÆ¡ sở để tăng giá xăng
Mặc dù tá»· giá USD/VND trong những ngày gần Ä‘ây liên tục giảm nhưng mức giảm này dưá»ng như Ä‘ã gần đến giá»›i hạn trong ngắn hạn. Tá»· giá USD/VND niêm yết cuối tuần qua tại VCB là 20.810/20.870 đồng, Ä‘ang nằm trong vùng mua vào cá»§a ngân hàng Nhà nước là 20.850 đồng. Vá»›i nhu cầu cần mua USD vá» dá»± trữ, đồng thá»i đảm bảo đủ nguồn lá»±c để kiá»m chế tá»· giá năm nay không biến động quá 3%, thì rõ ràng ngân hàng Nhà nước Ä‘ang cần phải mua vào ngoại tệ. Nhu cầu mua này sẽ khiến tá»· giá khó có thể giảm tiếp trong khi sức ép nháºp siêu lại Ä‘ang trở lại. Trong tháng 2.2012, nháºp siêu Ä‘ã tăng trở lại lên tá»›i 800 triệu USD.
Áp lá»±c tăng giá xăng còn tiếp tục đến từ việc quỹ bình ổn sẽ sá»›m được sá» dụng hết trong thá»i gian tá»›i. Vá»›i mức sá» dụng quỹ bình ổn liên tục trong hÆ¡n má»™t tháng qua là 1.400 đồng/lít (từ ngày 19.1.2012), cao hÆ¡n 2,5 lần so vá»›i mức trích quỹ bình ổn (550 đồng/lít từ ngày 28.11.2011 và mức 300 đồng/lít trước Ä‘ó), thì nhiá»u khả năng quỹ bình ổn chỉ có thể sá» dụng thêm tối Ä‘a 1 – 2 tháng nữa là hết quỹ. Thá»±c tế trước mắt, sức ép tăng giá vẫn Ä‘ang tiếp tục đến từ chính sá»± thua lá»— cá»§a doanh nghiệp đối vá»›i má»—i lít xăng khi bán ra thị trưá»ng.
Lý do chính khiến liên bá»™ Tài chính – Công thương chưa tăng giá xăng chá»§ yếu là vì mục tiêu kiá»m chế lạm phát. CPI tính theo năm vào tháng 2.2012 vẫn ở mức 16,44%. Tuy nhiên, sẽ có sá»± sụt giảm mạnh cá»§a CPI theo năm vào tháng 4 tá»›i. Nếu tổng mức tăng CPI tính theo tháng trong hai tháng 3 và 4 dưới 1,5% thì theo tính toán cá»§a ngưá»i viết, CPI theo năm vào tháng 4 sẽ giảm xuống mức dưới 12%. Rõ ràng, Ä‘ây sẽ là thá»i Ä‘iểm thích hợp để Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu để tránh lạm phát kỳ vá»ng. Việc tăng giá vào thá»i Ä‘iểm trên sẽ giúp cho giá xăng dầu tiến sát vá»›i giá thế giá»›i, giảm thua lá»— cho doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, trong khi không ảnh hưởng đến xu hướng giảm cá»§a chỉ số giá tiêu dùng.

Nguồn tin: SGTT.VN