Mặc dù các lá»±c lượng chức năng ná»— lá»±c triển khai các biện pháp chống buôn láºu, nhưng vì lợi nhuáºn cao, các đối tượng buôn láºu xăng, dầu trên biển hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt.
Thay vì đưa xăng, dầu trong nước qua biên giá»›i thì gần Ä‘ây, do giá xăng, dầu trong nước cao hÆ¡n má»™t số nước trong khu vá»±c cho nên Ä‘ã xuất hiện tình trạng xăng dầu láºu tràn vào nước ta.
Lắm trò, nhiá»u chiêu... láºu
Hàng loạt vụ buôn láºu được phát hiện gần Ä‘ây Ä‘ã cho thấy tính chất phức tạp cá»§a nạn buôn láºu xăng dầu trên biển hiện nay. Phần lá»›n lượng dầu nháºp láºu đến từ các nước Ma-lai-xi-a, Cam-pu-chia, Thái-lan... Ngày 5-8, trong khi làm nhiệm vụ tuần tra trên vùng biển tỉnh Tiá»n Giang, lá»±c lượng chức năng phát hiện tàu Hàm Luông 12, biển kiểm soát SG6255 có dấu hiệu khả nghi. Qua kiểm tra, thuyá»n trưởng không xuất trình được hóa đơn, chứng từ cá»§a lô hàng gồm 258.000 lít xăng A92 và 557.000 lít dầu Ä‘i-ê-den (DO). Ngày 26-7, tại khu vá»±c Hòn Nét, Cẩm Phả, Quảng Ninh, đội kiểm soát Hải quan số 2 tiến hành kiểm tra tàu mang biển kiểm soát QN-5698 Ä‘ã phát hiện khoảng 20.000 lít dầu ma-dút (FO) không có giấy tá» chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Trước Ä‘ó, tại khu vá»±c cách Ðông Nam Côn Ðảo khoảng 45 hải lý, lá»±c lượng Vùng Cảnh sát biển 4 Ä‘ã kiểm tra, bắt giữ tàu HADUCO chở 2.125.626 lít dầu DO không có giấy tá». Ðặc biệt, Tổng cục Hải quan phối hợp Tổng cục An ninh II (Bá»™ Công an) Ä‘ã triệt phá đưá»ng dây buôn láºu xăng, dầu cá»§a Nguyá»…n Trưá»ng SÆ¡n, Phó Giám đốc Công ty TNHH Hoàng SÆ¡n, trụ sở tại số 9 Triệu Quốc Ðạt, TP Thanh Hóa vá»›i số lượng xăng, dầu buôn láºu lên đến hàng chục nghìn tấn...
Tại tỉnh Kiên Giang, tình hình buôn láºu xăng, dầu (chá»§ yếu là dầu Ä‘i-ê-den) Ä‘ang diá»…n biến hết sức phức tạp, nhất là khu vá»±c trên biển. Hoạt động cá»§a những đối tượng buôn láºu có tổ chức, kết nối thành đưá»ng dây khá chặt chẽ, theo từng mắt xích, bao gồm cả đối tượng trong và ngoài nước. Các đối tượng ở nước ngoài phụ trách nguồn cung hàng, còn các đối tượng ở Việt Nam sẽ tìm kiếm mối tiêu thụ, chá»§ yếu là các tàu, đội tàu Ä‘ánh bắt hải sản. Khi hai bên thá»a thuáºn vá» giá cả, số lượng, các đối tượng này sẽ ấn định địa Ä‘iểm giao hàng, thưá»ng ở những khu vá»±c giáp ranh giữa các nước (phao số 0) nhằm sẵn sàng đối phó vá»›i các cÆ¡ quan chức năng khi xảy ra "sá»± cố". Anh Nguyá»…n VÅ© Ngá»c T, má»™t chá»§ tàu Ä‘ánh cá ở TP Rạch Giá cho biết, trước Ä‘ây việc mua bán dầu trên biển tuy không hoạt động công khai nhưng diá»…n ra khá thưá»ng xuyên. Hầu hết các tàu Ä‘ánh bắt xa bá» Ä‘á»u mua dầu láºu bởi há» vừa tiết giảm được chi phí, lại có thể tăng được thá»i gian cá»§a chuyến Ä‘i biển. Ðại diện lãnh đạo Bá»™ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang cho biết, trong thá»i gian chưa đầy má»™t tháng, lá»±c lượng này Ä‘ã bắt giữ ba vụ váºn chuyển dầu DO không rõ nguồn gốc, thu giữ gần 600 nghìn lít, Ä‘ang tiếp tục Ä‘iá»u tra xá» lý.
Trong khi Ä‘ó, tại tỉnh Sóc Trăng, các cá»a hàng xăng dầu trên địa bàn chỉ bán được dầu DO cho khoảng 10% tổng số hàng nghìn tàu chuyên Ä‘ánh bắt hải sản. Số còn lại Ä‘á»u được các ngư dân mua, sá» dụng trên biển. Phần lá»›n bà con ngư dân ở Ä‘ây Ä‘á»u khẳng định, do má»—i chuyến ra khÆ¡i, tàu Ä‘ánh cá cá»a ngư dân phải ở trên biển từ hai đến ba tháng má»›i vào bá». Chính vì váºy, để tiết kiệm chi phí, nhất là lúc xăng dầu lên giá, các tàu thưá»ng mua dầu nháºp láºu trên biển vì giá rẻ hÆ¡n giá dầu trong nước gần bốn nghìn đồng/lít. Ðối tượng buôn láºu thưá»ng hẹn gặp ngưá»i mua ở tá»a độ, thá»i Ä‘iểm được xác định rồi ráo riết bÆ¡m dầu cho ngư dân nhằm né tránh lá»±c lượng chức năng. Sau khi "phi vụ" thành công, các chá»§ tàu cá thưá»ng lén lút thanh toán tiá»n cho đầu náºu trong bá» khi có thông tin xác nháºn Ä‘ã tiếp nháºn xong dầu ngoài khÆ¡i, tháºm chí cÅ©ng có má»™t số trưá»ng hợp còn đứng ra bảo lãnh cho nhau trong việc mua bán dầu láºu.
Gây thất thu ngân sách nhà nước
Chá»§ tịch Hiệp há»™i xăng, dầu Việt Nam Phan Thế Ruệ cho biết, từ đầu năm 2014 đến nay, hoạt động buôn láºu xăng, dầu diá»…n ra ở nhiá»u vùng biển, nổi báºt nhất là từ vùng biển Thanh Hóa, Hải Phòng, Nghệ An, Hà TÄ©nh, Quảng Ninh, Quảng Ngãi, Bà Rịa - VÅ©ng Tàu và các tỉnh đồng bằng sông Cá»u Long. Qua cung cấp thông tin cá»§a các đơn vị kinh doanh xăng dầu thì địa bàn các tỉnh Kiên Giang, Cần ThÆ¡, Sóc Trăng... không bán được dầu DO cho Ä‘ánh bắt hải sản, tất cả Ä‘á»u mua từ nguồn dầu DO nháºp láºu trên biển. Do mức giá chênh lệch quá lá»›n Ä‘ã khiến thất thu ngân sách nhà nước. Riêng tỉnh Kiên Giang theo thông tin từ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thì lượng xăng dầu cho Ä‘ánh bắt hải sản khoảng 250 nghìn m3 dầu DO/năm, hoàn toàn tiêu thụ từ nguồn nháºp láºu trên biển, gây thất thu ngân sách nhà nước (các khoản thuế, phí) khoảng 1.200 tá»· đồng/năm.
Phó Cục trưởng Cục Ðiá»u tra chống buôn láºu (Tổng cục Hải quan) Nguyá»…n Hùng Anh cho biết thêm, lá»±c lượng hải quan Ä‘ã phát hiện, xá» lý ba trưá»ng hợp buôn bán xăng, dầu láºu. Những đối tượng này hết sức tinh vi, cố tình sá» dụng hóa đơn quay vòng (sá» dụng bá»™ hồ sÆ¡ từ năm 2013) nhằm đối phó khiến cho việc chứng minh hành vi vi phạm gặp nhiá»u khó khăn. Trước Ä‘ây, các vùng biển như: Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hóa thưá»ng diá»…n ra tình trạng buôn láºu xăng, dầu thì nay khu vá»±c vùng biển Ðà Nẵng, Bà Rịa - VÅ©ng Tàu, Kiên Giang... lại diá»…n ra nhiá»u, thưá»ng xuyên hÆ¡n. Ðể phòng, chống tình trạng buôn láºu, Cục Ðiá»u tra chống buôn láºu Ä‘ã láºp các chuyên án, có các kế hoạch tuần tra, kiểm soát cÅ©ng như xây dá»±ng các cÆ¡ sở, váºn dụng các biện pháp nghiệp vụ nhằm Ä‘iá»u tra, trinh sát để phát hiện và xá» lý đối vá»›i các hành vi buôn láºu xăng, dầu trên biển cÅ©ng như tại các khu vá»±c giáp biên.
Hoạt động nháºp láºu xăng, dầu trên biển Ä‘ang diá»…n ra ngày càng tinh vi, phức tạp. Các đối tượng buôn láºu thưá»ng sá» dụng những thá»§ Ä‘oạn như: các chá»§ đầu náºu không trá»±c tiếp thá»±c hiện hành vi buôn láºu mà chỉ gián tiếp thông qua thuyá»n trưởng, ngưá»i áp tải hàng hoặc công ty trung gian. Tiến hành mua xăng, dầu ngoài biển sau Ä‘ó neo Ä‘áºu ở vùng biển giáp ranh rồi lợi dụng thá»i tiết mưa bão, Ä‘êm tối chuyển tải lên các tàu nhá» vào bá» hay chuẩn bị các bá»™ hồ sÆ¡ để hợp thức hóa, đối phó vá»›i các cÆ¡ quan chức năng. Ngoài ra, những đối tượng này trang bị các phương tiện liên lạc hiện đại để khi bị động sẽ thông báo cho nhau lẩn trốn cÅ©ng như giả danh tàu Ä‘ánh cá để thá»±c hiện hành vi buôn láºu xăng, dầu. Do váºy, để chống buôn láºu xăng, dầu có hiệu quả, cần kịp thá»i khắc phục những bất cáºp trong công tác quản lý, kiểm soát đối vá»›i hoạt động xuất, nháºp, phân phối xăng, dầu; yêu cầu các cá»a hàng kinh doanh xăng dầu phải có hóa đơn, nhất là các loại tàu thuyá»n Ä‘ánh bắt cá. Mặt khác, cần chá»§ động có các phương án chống buôn láºu trên biển từ xa như nguồn xăng, dầu láºu, đối tượng, cách thức, thá»§ Ä‘oạn tổ chức; tháºm chí dá»± kiến cả số lượng xăng, dầu láºu sẽ đưa vào vùng biển Việt Nam. Tăng cưá»ng sá»± phối hợp giữa các lá»±c lượng chức năng nhằm nắm chắc các đầu náºu, mạng lưới phân phối xăng dầu láºu, kể cả hệ thống kinh doanh xăng, dầu ná»™i địa, các phương tiện thá»§y để phát hiện kẻ cầm đầu cÅ©ng như kiên quyết xá» lý những hành vi vi phạm, tiếp tay cho vi phạm... Hoạt động buôn láºu xăng dầu nêu trên nếu không ngăn chặn kịp thá»i, có hiệu quả, sẽ tác động tiêu cá»±c đến ná»n kinh tế, gây thất thu ngân sách nhà nước, làm rối loạn thị trưá»ng xăng, dầu trong nước, ảnh hưởng tá»›i những doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu làm ăn chân chính. Bên cạnh Ä‘ó, cÅ©ng cần tuyên truyá»n váºn động ngư dân chấp hành các quy định cá»§a pháp luáºt trong cung ứng, sá» dụng xăng, dầu trên biển.
Nguồn tin: Nhandan