Để sử dụng Xangdau.net, Vui lòng kích hoạt javascript trong trình duyệt của bạn.

To use Xangdau.net, Please enable JavaScript in your browser for better use of the website.

Loader

Xăng dầu: Càng độc quyền càng … sống khỏe

 

Cho dù mặt hàng xăng dầu theo chỉ đạo cá»§a Bá»™ Tài chính không được tăng giá, thế nhưng lo ngại cá»§a các chuyên gia trong đầu năm má»›i không phải là vô căn cá»›, khi vẫn còn độc quyền và  lợi ích nhóm trong đầu vào cá»§a mặt hàng này.



Người tiêu dùng luôn thấp thỏm vá»›i giá xăng
Ảnh: Quốc Anh

Giấc mÆ¡ "thị trường hóa”

Vào ngày đầu tiên cá»§a năm má»›i, mặc dù giá gas giảm 40.000 đồng nhưng người dân lại nhận được thông Ä‘iệp cá»§a Bá»™ Tài chính, giá bán hiện hành cá»§a mặt hàng xăng Ron A92 Ä‘ang chênh lệch thấp hÆ¡n vá»›i giá cÆ¡ sở đến 586 đồng/lít. Nhưng vì để ổn định vÄ© mô, kiềm chế lạm phát nên không cho doanh nghiệp đầu mối tăng giá. Đồng thời tăng mức trích sá»­ dụng quỹ bình ổn lên 250 đồng/lít.
Luôn gây bức xúc về giá, luôn thiếu tin tưởng về sá»± minh bạch chính là mặt hàng xăng dầu. Năm 2013, trong khi giá xăng dầu thế giá»›i tính chung toàn năm chỉ tăng 0,9% thì tại Việt Nam mặt hàng này thường xuyên thay đổi. Vá»›i 11 lần Ä‘iều chỉnh, trong Ä‘ó 6 lần Ä‘iều chỉnh giảm vẫn ít hÆ¡n 5 lần Ä‘iều chỉnh tăng, giá xăng Ä‘ang có nhiều tác động lên đời sống cá»§a tất cả mọi người dân, đến nhiều lÄ©nh vá»±c kinh tế xã há»™i.

Theo TS Nguyá»…n Thị Hiền – chuyên gia kinh tế, tình trạng không ăn khá»›p vá»›i biến động giá thế giá»›i tại má»—i lần Ä‘iều chỉnh và tình trạng giảm ít tăng nhiều, đặc biệt là có nhiều đợt tăng giá khó hiểu để lại ấn tượng rất đậm về khiếm khuyết trong Ä‘iều hành vÄ© mô đối vá»›i thị trường bán lẻ xăng dầu năm 2013. TS Hiền dẫn chứng về sá»± liên tiếp tăng ào ạt rồi khi cần lại giảm giá nhỏ giọt, rằng:  "Có cảm giác mục tiêu thị trường hóa kinh doanh xăng dầu mà ngành này không ít lần tuyên bố ngày càng xa vời. Ná»™i dung sá»­a đổi Nghị định 84 về xăng dầu cÅ©ng chưa toát lên mong muốn giảm bá»›t sá»± can thiệp cá»§a hai Bá»™ Tài chính, bá»™ Công thương trong việc định giá xăng dầu. Có vẻ như là "định giá” dá»… hÆ¡n (và có lợi hÆ¡n) là tá»± do hóa giá”. TS Hiền cÅ©ng cho rằng xưa nay độc quyền vẫn khỏe nhưng 2013 khỏe hÆ¡n những năm trước, và nhất là lại được bá»™ chá»§ quản "chống lưng” cho độc quyền nhiều quá.

Ông VÅ© Vinh Phú, Chá»§ tịch Hiệp há»™i Siêu thị Hà Ná»™i cho rằng việc sá»­a đổi Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu Ä‘ang làm theo kiểu "ná»­a nạc ná»­a mỡ”. Đứng ở vai trò là chá»§ tịch Hiệp há»™i Siêu thị, chuyên gia này cho biết, ngay cả bản thân ông cÅ©ng như "người Ä‘eo kính râm Ä‘i trong bóng tối”, không biết rõ mình sẽ Ä‘i tiếp ra sao, mà phụ thuá»™c hoàn toàn vào chính sách. "Chúng tôi chỉ cần minh bạch, chứ không cần ưu tiên. á»”n định vÄ© mô, cải cách, minh bạch công khai, thị trường cạnh tranh, chống độc quyền là thứ mà doanh nghiệp cần”, ông Phú nhấn mạnh. 

Chưa hết mập mờ

Điều Ä‘áng bàn là vào ngày đầu tiên cá»§a năm má»›i, mặc dù giá gas giảm 40.000 đồng nhưng người dân lại nhận được  thông Ä‘iệp cá»§a Bá»™ Tài chính, giá bán hiện hành cá»§a mặt hàng xăng Ron A92 Ä‘ang chênh lệch thấp hÆ¡n vá»›i giá cÆ¡ sở đến 586 đồng/lít. Nhưng vì để ổn định vÄ© mô, kiềm chế lạm phát nên không cho doanh nghiệp đầu mối tăng giá. Đồng thời  tăng mức trích sá»­ dụng quỹ bình ổn lên 250 đồng/lít.

Nhiều ý kiến nhận xét, mặt hàng xăng và khí đốt có liên hệ mật thiết nhau. Giá gas giảm nhưng mặt hàng xăng vẫn lá»— là Ä‘iều khó hiểu. Vấn đề là phải kiểm toán giá thành cá»§a giá xăng dầu. Bởi giá xăng dầu thường là những con số do doanh nghiệp đưa ra và được các cÆ¡ quan Nhà nước chấp nhận.   

Đại diện cÆ¡ quan quản lý luôn khẳng định, nguyên tắc Ä‘iều hành giá bán xăng dầu trong nước hiện nay theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NĐ-CP ngày 15-10-2009 cá»§a Chính phá»§ về kinh doanh xăng dầu vá»›i nguyên tắc cÆ¡ bản là: "Giá bán xăng dầu được thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước”. Theo Ä‘ó, thương nhân kinh doanh xăng dầu đầu mối được quy định giá bán xăng dầu trong biên độ giá»›i hạn nhất định, theo quy trình và nguyên tắc quy định. Nhà nước thá»±c hiện giám sát, kiểm soát và Ä‘iều tiết giá xăng dầu thông qua việc quy định công thức tính giá cÆ¡ sở, thời gian tối thiểu giữa hai lần Ä‘iều chỉnh giá để các doanh nghiệp có căn cứ tính toán và đăng ký mức giá vá»›i cÆ¡ quan Nhà nước.

Thế nhưng, chưa bao giờ người tiêu dùng được hiểu rõ công tác thẩm định giá cá»§a cÆ¡ quan quản lý ra sao. Giá cÆ¡ sở, giá thành, giá nhập khẩu, giá cập cảng được doanh nghiệp đưa ra có Ä‘úng hay không. Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, thị trường xăng dầu hiện nay chưa phải là thị trường cạnh tranh hoàn hảo. Nó thể hiện ở chá»— có vài doanh nghiệp nhập khẩu đầu mối chiếm thị phần rất lá»›n, cụ thể là Petrolimex chiếm gần 50%. Khi Ä‘ã xác định thị trường xăng dầu là độc quyền thì phải có cÆ¡ chế quản lý giá phù hợp. Không thể không có cÆ¡ chế kiểm soát từ phía nhà nước đối vá»›i doanh nghiệp.

Nguồn tin: Daidoanket

ĐỌC THÊM