Nguyên tắc “ứng xá»­” trong Ä‘iều hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c còn thiếu minh bạch khiến người tiêu dùng băn khoăn

Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) dá»± báo trong 6 tháng cuối năm, các mặt hàng quan trọng, có tác Ä‘á»™ng lá»›n đến lạm phát, trong Ä‘ó có xăng dầu khó có thể giảm nhanh chóng.

Giá dầu thế giá»›i diá»…n biến phức tạp

Trong bối cảnh Bá»™ Tài chính vừa Ä‘Æ°a ra quyết định giữ nguyên giá xăng dầu trong nÆ°á»›c thì thị trường dầu thế giá»›i Ä‘ang có những thay đổi Ä‘áng quan ngại. Cuối tuần trÆ°á»›c, giá dầu thô WTI Ä‘ã tiến sát mức 99 USD/thùng, các mặt hàng xăng, dầu thành phẩm cÅ©ng tăng tÆ°Æ¡ng ứng. Theo dá»± báo của nhiều nhà phân tích, trong thời gian tá»›i giá xăng, dầu sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao và có nhiều khả năng tăng do những tín hiệu khả quan của nền kinh tế Mỹ cÅ©ng nhÆ° má»™t số nÆ°á»›c Châu Âu.

Bên cạnh Ä‘ó, áp lá»±c tăng giá vẫn còn. Đó là sá»± phục hồi của các nền kinh tế má»›i nổi và Ä‘ang phát triển, đặc biệt là Liên minh Châu Âu (EU) khiến cho nhu cầu hàng hóa dịch vụ tiếp tục tăng. Trong khi Ä‘ó, tình hình thiên tai diá»…n ra ở nhiều nÆ°á»›c trên thế giá»›i và tình hình bất ổn chính trị kéo dài tại Trung Đông và Bắc Phi... là những nguyên nhân chính tiếp tục gây áp lá»±c tăng giá nhiều loại hàng hoá, nhất là giá dầu, giá lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm trên thị trường thế giá»›i.

Trong khi Ä‘ó, kết quả Ä‘iều tra do hãng tin Reuters tiến hành ở 31 nhà phân tích và thÆ°Æ¡ng gia có uy tín trên thế giá»›i cho thấy, giá dầu WTI trong 6 tháng cuối năm 2011 sẽ dao Ä‘á»™ng quanh ngưỡng cao - 100 USD/thùng.

Theo Cục Quản lý giá, để bảo đảm giá xăng dầu trong nÆ°á»›c bám sát giá xăng dầu thế giá»›i, nguyên tắc ứng xá»­ là trường hợp xăng, dầu giá thế giá»›i tăng thì cho phép Ä‘iều chỉnh tăng giá trong nÆ°á»›c. Và ngược lại, nếu giá thế giá»›i giảm, để bình ổn giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c trong khi giá xăng dầu thế giá»›i còn có những diá»…n biến phức tạp, khó lường sẽ Æ°u tiên khôi phục mức thuế nhập khẩu hoặc tăng mức trích Quỹ bình ổn giá sau Ä‘ó má»›i thá»±c hiện giảm giá bán nếu có Ä‘iều kiện.

Giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn... thấp ?

Má»›i Ä‘ây, bản tin của Petrolimex khẳng định, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ang thấp hÆ¡n má»™t số nÆ°á»›c trong khu vá»±c. Cụ thể, tại Lào: Lao State Fuel Co. Ä‘ang bán ra 10.610 Kip/lít, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 26.525 đồng/lít; Tại Campuchia: Cty SOKIMEX Ä‘ang bán 5.100 Riels/lít, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 25.395 đồng/lít; Tại Singapore: SPC Ä‘ang bán 1,990 S$/lít, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 33.461 đồng/lít; Tại Trung Quốc Ä‘ang bán 7,990 NDT, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 25.348 đồng/lít. Tại VN Ä‘ang bán 21.300 đồng/lít; thấp hÆ¡n Lào 5.225 đồng/lít, thấp hÆ¡n Campuchia 4.095 đồng/lít, thấp hÆ¡n Singapore 12.161 đồng/lít và thấp hÆ¡n Trung Quốc 4.048 đồng/lít.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia khẳng định, việc so sánh nhÆ° trên là khập khiá»…ng và chÆ°a phân tích cụ thể, chi tiết. Bởi lẽ, các nÆ°á»›c láng giềng kể trên họ Ä‘ang Ä‘ánh thuế nhập khẩu xăng dầu cao... ngất ngưởng. Chẳng hạn: Lào Ä‘ánh thuế 31,29 % (8.300 đồng/lít), Campuchia 27,07% (6.875 đồng/lít)...

Cần lÆ°u ý rằng, thuế suất thuế nhập khẩu dầu hỏa và diesel Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh từ 0% lên mức 5% từ đầu tháng 6, trong khi thuế suất thuế nhập khẩu xăng vẫn giữ nguyên mức 0%. Và nhÆ° vậy, nếu phân tích kỹ  thì ai cÅ©ng có thể nhận ra rằng, giá bán tại VN thấp hÆ¡n má»™t số nÆ°á»›c trong khu vá»±c chủ yếu do mức thuế suất áp dụng. Nếu Ä‘Æ°a ra kịch bản VN cÅ©ng áp dụng mức thuế nhập khẩu cao nhÆ° ở các nÆ°á»›c trên thì chắc chắn giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ cao hÆ¡n hiện nay gần chục ngàn đồng và chắc chắn lúc Ä‘ó giá xăng dầu ở VN cÅ©ng sẽ cao hÆ¡n so vá»›i các nÆ°á»›c trong khu vá»±c.

Bài toán tăng thuế hay giảm giá bán cần được các cÆ¡ quan chức năng giải sá»›m, sá»± Ä‘iều tiết linh hoạt của cÆ¡ quan quản lý là Ä‘iều mà người dân và DN Ä‘ang mong chờ. Bên cạnh Ä‘ó, để minh bạch hoá thị trường xăng dầu, cần thiết phải có má»™t cÆ¡ quan kiểm toán Ä‘á»™c lập vá»›i mục tiêu rõ ràng. Đây cÅ©ng là yêu cầu chính Ä‘áng và cấp thiết trong bối cảnh hiện nay.

Nguồn tin: DDDN