- Sau cú bứt phá tá»›i 7,5% cá»§a giá Ä‘iện, giá xăng dầu cÅ©ng "muốn" tăng tốc khi hai ngày nữa sẽ đến kỳ Ä‘iá»u chỉnh giá. Các chuyên gia kinh tế dá»± báo, Ä‘ây có thể là cú hích lá»›n chấm dứt 4 tháng lạm phát âm. CPI tá»›i Ä‘ây sẽ dương trở lại.
Tá»›i tấp doạ tăng giá
Hôm 9/3, đại diện cá»§a Công ty SaigonPetro lo lắng: "Tình hình giá bán vẫn Ä‘ang âm, do giá xăng dầu thành phẩm tăng cao quá. Chúng tôi không chắc chắn khả năng tá»›i Ä‘ây, giá bán lẻ có tiếp tục đứng yên như 2 kỳ trước hay không?".
Theo cáºp nháºt cá»§a doanh nghiệp này, dầu thô trên thế giá»›i có giảm chút ít trong tuần qua. Ngày 8/3, giá dầu ngá»t nhẹ WTI Ä‘ã từ đỉnh cao 51,53 USD/thùng hôm 4/3 giảm chỉ còn 50,5 USD/thùng. Mặc dù váºy, giá các mặt hàng thành phẩm vẫn tăng Ä‘á»u và Ä‘ã tiến tá»›i ngưỡng 73-74 USD/thùng, cao hÆ¡n hẳn ngưỡng 67-68 USD/thùng cá»§a 15 ngày trước Ä‘ó.
Do Ä‘ó, giá bán lẻ hiện nay Ä‘ã âm nặng so vá»›i giá cÆ¡ sở. Cụ thể, giá xăng A92 hiện nay Ä‘ã bán âm hÆ¡n 3.020 đồng/lít, dầu diezen âm 1.465 đồng/lít, dầu hoả âm 1.407 đồng/lít và madut âm 1.983 đồng/kg.
Kể từ 24/2, Bá»™ Công Thương cho phép xả Quỹ bình ổn vá»›i các mức từ 1.350 - 2.448 đồng/kg, tuỳ loại thì giá bán xăng dầu hiện nay vẫn "lá»—".
Chẳng hạn như mặt hàng xăng vẫn "lá»—" 572 đồng/lít, dầu diezen "lá»—" 115 đồng/lít. Riêng hai mặt hàng dầu hoả và madut nhá» xả Quỹ lá»›n nên Ä‘ang "lãi" lần lượt 286 đồng/lít và" 32 đồng/kg.
Äại diện SaigonPetro lo ngại, dá»± kiến 2 ngày tá»›i sẽ tá»›i kỳ Ä‘iá»u hành giá xăng dầu tiếp theo, phương án cụ thể sẽ phụ thuá»™c vào Ä‘iá»u hành cá»§a Liên Bá»™ Công Thương-Tài chính. Nếu giá thế giá»›i, chúng tôi cho rằng, hợp lý nhất là vừa xả Quỹ má»™t phần, vừa tăng giá má»™t phần để cân đối.
CÅ©ng ngay thá»i Ä‘iểm này, giá Ä‘iện Ä‘ã được chính thức công bố sẽ tăng 7,5% từ ngày 16/3. Trong Ä‘ó, dá»± kiến, giá Ä‘iện bán lẻ cho sinh hoạt có thể tăng thấp hÆ¡n 7,5 ở 2 báºc thang đầu, nhưng vá»›i các báºc thang sau Ä‘ó, mức giá cao nhất dá»± kiến sẽ lên tá»›i hÆ¡n 2.579 đồng/kWh.
Sau thông tin này, hàng loạt doanh nghiệp trong các ngành công nghiệp Ä‘ã lên tiếng than rằng, mức tăng quá cao.
Äại diện cá»§a Công ty Thép Việt Ä‘ã khẳng định, tiá»n Ä‘iện sản xuất thép trong 1 năm tại công ty ước sẽ lên tá»›i 795 tá»· đồng, tức tăng thêm 55 tá»· đồng. Các doanh nghiệp ngành xi măng, ngành nhá»±a Ä‘á»u lo lắng vá» khoản chi phí tăng thêm khổng lồ do mức tiêu thụ Ä‘iện ở các ngành này Ä‘á»u rất cao, trên dưới 100 kWh/tấn, chiếm 5% trong giá thành sản xuất. Nếu trước Ä‘ây, sản xuất 1 tấn thép mất hÆ¡n 143 nghìn đồng thì tá»›i Ä‘ây, sẽ mất khoảng 160 nghìn đồng.
Trước viá»…n cảnh giá Ä‘iện, giá xăng sẽ leo thang, nhiá»u doanh nghiệp Ä‘ã khẳng định sẽ phải tăng giá sản phẩm trong thá»i gian tá»›i.
Tác động mạnh tá»›i lạm phát
Liên quan câu chuyện này, TS Lê Äăng Doanh bày tá», việc tăng giá như váºy sẽ là má»™t Ä‘òn rất mạnh cho các doanh nghiệp. Năm nay là năm há»™i nháºp, nếu doanh nghiệp bất thình lình bị má»™t khoản chi phí to lá»›n phát sinh so vá»›i kế hoạch kinh doanh ban đầu thì há» sẽ khó chống đỡ.
TS Doanh băn khoăn: "Tôi Ä‘ã có đỠnghị chỉ nên tăng giá Ä‘iện khoảng 3% má»—i lần tăng. Việc tăng giá cần có lá»™ trình tăng dần dần, có khung và có tính dá»± báo để các doanh nghiệp còn chuẩn bị chá»§ động".
CÅ©ng theo TS Doanh, lần tăng giá Ä‘iện này vẫn trong bối cảnh chưa có cÆ¡ chế thị trưá»ng hoàn chỉnh, vẫn là độc quyá»n. Thá»§ tướng Ä‘ã có chỉ thị phải giảm chi phí đưá»ng dây, hao hụt đưá»ng dây, nâng cao năng suất lao động, giảm biên chế cồng ká»nh cá»§a nhân viên thu tiá»n Ä‘iện. Do váºy, các báo cáo đỠxuất tăng giá Ä‘iện cần phải làm rõ việc này Ä‘ã được thá»±c hiện ra sao, không thể lá» Ä‘i được.
Vá»›i TS Nguyá»…n Äình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương, giá Ä‘iện và giá xăng dầu hiện nay Ä‘á»u có vấn đỠở tráºt tá»± thị trưá»ng. Thị trưá»ng Ä‘iện hiện nay chưa được kiểm soát độc quyá»n và vẫn còn cạnh trạnh không lành mạnh. Các đợt thanh tra, kiểm tra giá cước váºn tải dưới tác động giá xăng dầu, để từ Ä‘ó yêu cầu doanh nghiệp phải giảm cước vẫn chỉ là can thiệp hành chính. CÆ¡ quan xá» lý những việc này phải là Cục Quản lý cạnh tranh, vá»›i vị trí cần độc láºp chứ không phải trá»±c thuá»™c Bá»™ Công Thương như hiện nay.
Ông Nguyá»…n Bích Lâm, Cục trưởng Tổng Cục Thống kê, Bá»™ KHÄT cho hay, khi giá Ä‘iện tăng 7,5%, CPI vòng sẽ tăng 0,26%. Nhưng Ä‘ó là vòng chịu tác động trá»±c tiếp, giá Ä‘iện tăng sẽ còn tác động mạnh hÆ¡n tá»›i vòng 2, là vòng gián tiếp ảnh hưởng tá»›i giá cả hàng hoá sản phẩm dịch vụ. Mức tác động này sẽ lá»›n hÆ¡n 0,26%.
"Chúng tôi Ä‘ã dá»± kiến, tổng mức ảnh hưởng cả năm cá»§a giá Ä‘iện vào CPI sẽ là khoảng 0,46%. Äây là mức tác động khá mạnh", ông Lâm nói.
Ông Lâm cho biết, giá Ä‘iện có độ trá»… tác động trong 1 tháng, vì tính trên sản lượng tiêu dùng Ä‘iện tháng tá»›i. Vá»›i giá xăng, hiện Ä‘ã ngừng tăng, giá váºn tải không giảm nữa. CPI Ä‘ã âm trong suốt 4 tháng qua có lý do chá»§ yếu từ giá xăng. Do váºy, chúng tôi dá»± kiến tháng tá»›i, CPI sẽ con số dương.
Nói thêm vá» giá xăng dầu, ông Nguyá»…n Bích Lâm nhìn nháºn, hiện chưa rõ khả năng giá xăng dầu sẽ được Ä‘iá»u chỉnh như thế nào trong thá»i gian tá»›i. Nhưng để Ä‘ánh giá mức tác động thế nào tá»›i lạm phát, còn phải so mức tăng nếu có tá»›i Ä‘ây vá»›i giá gốc tuyệt đối là thấp hay cao.
Theo cách phân tích cá»§a ông Lâm, giả dụ giá xăng tăng 1.000 đồng/lít thì phải so vá»›i giá gốc hiện nay là chỉ hÆ¡n 15.670 đồng/lít, tá»· lệ phần trăm sẽ cao hÆ¡n so vá»›i lúc giá xăng hÆ¡n 23.000 đồng/lít, tá»· lệ phần trăm tăng thấp hÆ¡n.
Tuy nhiên, ông Lâm lưu ý: "Chính phá»§ sẽ có chính sách hợp lý để kiểm soát lạm phát 5%. Do Ä‘ó, sẽ tuỳ kịch bản để có các quyết định vá» giá hợp lý".
Nguồn tin: Vietnamnet