TrÆ°á»›c sá»± việc cây xăng Äồi Nên (Bắc Giang) có trị số octan thấp nhất từ xÆ°a đến nay, Kienthuc.net.vn Ä‘ã có cuá»™c trò chuyện cùng PGS.TS Hoa Hữu Thu, bá»™ môn hóa há»c dầu má», Khoa Hóa, Äại há»c KHTN Hà Ná»™i vá» vấn Ä‘á» này.
PGS. TS Hoa Hữu Thu |
Tác Ä‘á»™ng từ xăng pha dầu há»a
ThÆ°a ông, vá»›i xăng A92 nhÆ°ng có trị số octan chỉ đạt 75,5, tháºm chí có mẫu chỉ đạt 56,4. Váºy nguyên nhân có thể do Ä‘âu?
Hiện tượng này do sá» dụng các thành phần pha xăng không Ä‘úng quy chuẩn có trị số octan thấp hoặc pha dầu há»a pha vào xăng má»™t cách bữa bãi. Các thành phần không Ä‘úng quy chuẩn có thể là paraffin thẳng có trị số octan thấp. Còn dầu há»a thành phần hóa há»c gồm có hydro carbon từ C8 đến C15, nhiệt Ä‘á»™ sôi cao. Dầu há»a lại có khả năng tá»a nhiệt và cháy sáng mạnh chỉ phù hợp vá»›i Ä‘á»™ng cÆ¡ phản lá»±c. Khi pha dầu há»a vào xăng có thể làm chỉ số octan của xăng thấp xuống.
Váºy khả năng cây xăng trên pha chất gì là cao?
Táºn dụng dầu há»a là phần lá»›n, vì dầu há»a rẻ hÆ¡n xăng.
Khi pha dầu há»a vào xăng ngÆ°á»i dân có thể phát hiện bằng cảm quan không, thÆ°a ông?
Xăng sẽ chuyển màu vàng nhạt vì dầu há»a màu khác xăng, nhÆ°ng mắt thÆ°á»ng khó nhìn thấy. NgÆ°á»i dân có thể dá»±a vào cảm giác Ä‘á»™ bay hÆ¡i. Ví dụ, khi cho xăng lên tay thành phần nhẹ sẽ bay hÆ¡i để lại thành phần nặng chính là chất nhá»n. Vì thành phần dầu há»a nặng hÆ¡n xăng.
Phá hủy Ä‘á»™ng cÆ¡
Äá»™ng cÆ¡ sẽ bị tổn hại sá»›m hÆ¡n mức đặt ra khi chế tạo. Tôi có thể phân tích nhÆ° sau: Vá»›i trị số octan 92, khi xăng được nén vào xi lanh Ä‘úng mức, bugi sẽ báºt tia lá»a Ä‘iện, xăng cháy giúp Ä‘á»™ng cÆ¡ chuyển Ä‘á»™ng. Còn xăng có chỉ số octan thấp thì khi chÆ°a đến ngưỡng cháy xăng Ä‘ã bị đốt dẫn đến váºn hành không chuẩn. Sau Ä‘ó, Ä‘á»™ng cÆ¡ sẽ có hiện tượng khó chạy, khó nổ, chạy má»™t lúc chết máy, Ä‘i Ä‘Æ°á»ng xa bị trục trặc máy và lâu dài sẽ phá Ä‘á»™ng cÆ¡.
Lá»—i thuá»™c vá» khâu phân phối
Theo ông, xăng dầu bị pha lẫn nhÆ° trên thÆ°á»ng diá»…n ra khâu nào trong quy trình Ä‘Æ°a xăng đến ngÆ°á»i tiêu dùng?
Liệu cá»a hàng tÆ° nhân có thể pha những chất nhÆ° ông Ä‘ã phân tích? Và có hay không khả năng có đối tượng am hiểu khoa há»c đứng sau hÆ°á»›ng dẫn cách pha?
ÄÆ¡n vị tÆ° nhân có thể làm. Tuy nhiên Ä‘ây là cách làm không có kiến thức khoa há»c. Bởi nếu có kiến thức khoa há»c không ai làm cho trị số octan thấp xuống. Làm thế cá»a hàng sẽ bị Ä‘óng cá»a, thua lá»—.
PGS. TS Hoa Hữu Thu phân tích các chỉ số của xăng |
Chưa thể minh oan cho xăng
Tôi ví dụ thế này, Ä‘á»™ng cÆ¡ được xem là bá»™ pháºn nóng nhất xe khi chạy. Tôi cam Ä‘oan, nếu xăng bình thÆ°á»ng, bạn để rÆ¡i xăng vào Ä‘ó cÅ©ng không thể cháy xe. Äể cháy, xăng trong bình chứa phải có chất dẫn cháy. Chất này được tích lÅ©y đến ngưỡng nào Ä‘ó sẽ cháy. Vì thế, việc cháy xe đặt nghi ngá» hay minh oan cho xăng Ä‘á»u chÆ°a thuyết phục. Cần phải có nghiên cứu cụ thể và kiểm tra thá»±c tế sắt sao hÆ¡n.
TrÆ°á»›c các vụ việc vá» xăng kém chất lượng, cháy xe nhÆ°ng ông vẫn Ä‘i xe máy Ä‘i làm, váºy ông có lo lắng má»™t ngày nào Ä‘ó mình gặp bất trắc tÆ°Æ¡ng tá»± không?
Xăng bán có tiêu chuẩn nên khó xảy ra cháy nổ. NhÆ°ng cách làm này tạo sá»± hoang mang cho ngÆ°á»i dân, không biết tin tưởng vào ai. Äiá»u này thể hiện sá»± quản lý kém của các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c.
Kiểm tra 16 chỉ tiêu xăng, dầu Cây xăng Äồi Nên (Bắc Giang) thuá»™c Công ty TNHH Séc – Việt do ông Nguyá»…n Xuân Tiến làm giám đốc. Qua phản ánh của ngÆ°á»i dân, các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã kiểm tra chất lượng xăng dầu tại Ä‘ây. Kết qua ban đầu cho thấy, trị số octan xăng 92 chỉ đạt 75,5; tháºm chí có mẫu chỉ đạt 56,5. Theo tiêu chuẩn vá»›i xăng RON92, chỉ số octan là 92, còn RON95 là 95. Theo Ä‘ánh giá của các cÆ¡ quan chức năng, trị số octan thấp thế này được xem là hiếm gặp từ trÆ°á»›c đến nay. Ngoài ra, các Ä‘Æ¡n vị Ä‘ang kiểm tra thêm 15 chỉ tiêu để có kết luáºn chính thức. Hiện cây xăng Ä‘ã bị niêm phong vá»›i 3 cá»™t bÆ¡m xăng 92 và 2 cá»™t bÆ¡m dầu diesel 0,05%. |
Nguồn tin: Kienthuc