Từ chuyện giÆ¡ cao, Ä‘ánh khẽ
Cuối cùng thì Vinapco cÅ©ng không dám mạnh tay ngừng cung cấp nhiên liệu cho ICA từ 0 giờ ngày 26/6 nhÆ° đề nghị tại văn bản số 977/XDHK -TCKT ngày 22/6 gá»­i các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có thẩm quyền, trong Ä‘ó có Cục Quản lý cạnh tranh và Cục Hàng không Việt Nam (CHKVN).

Được biết, vào ngày 24/6, CHKVN Ä‘ã có Công văn hỏa tốc số 2131/CHK -TC do ông LÆ°u Thanh Bình, Phó cục trưởng ký yêu cầu Vinapco tiếp tục cung cấp nhiên liệu cho các chuyến bay của ICA, tránh gây ảnh hưởng đến hành khách và dây chuyền hoạt Ä‘á»™ng chung của ngành hàng không Việt Nam. Lệnh này có hiệu lá»±c cho đến khi có ý kiến chỉ đạo của các cÆ¡ quan chức năng có thẩm quyền về vấn đề nợ tồn đọng giữa Vinapco và ICA.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, không cần phải đợi đến khi CHKVN yêu cầu, Vinapco cÅ©ng không dám “ngừng cung cấp nhiên liệu cho ICA” dù số nợ tiền mua nhiên liệu tính đến ngày 23/6 của ICA Ä‘ã lên tá»›i 11 tá»· đồng.

Ná»—i ám ảnh về án ká»· luật và khoản phạt 3 tá»· đồng màø Vinapco phải gánh chịu sau khi cắt nhiên liệu bay trong vòng vài giờ cho Jetstar Pacific Airlines vào tháng 3/2008 vẫn còn quá lá»›n. Chính vì vậy, biện pháp cá»±c chẳng Ä‘ã nhằm buá»™c “con nợ ICA” phải thá»±c hiện đầy đủ các nghÄ©a vụ thanh toán xét cho cùng cÅ©ng chỉ là biện pháp “giÆ¡ cao Ä‘ánh khẽ” của Vinapco. Nhận định này là hoàn toàn có cÆ¡ sở, bởi trÆ°á»›c khi có văn bản số 977/XDHK -TCKT, số lượng công văn Ä‘òi nợ ICA của Vinapco vá»›i thái Ä‘á»™ mềm mỏng có, cứng rắn có Ä‘ã dày tá»›i cả tệp.

“Sau khi số nợ chậm thanh toán của ICA Ä‘ã lên tá»›i 11 tá»· đồng, Vinapco Ä‘ã phải vận dụng Ä‘iều 5, khoản 5.5 Hợp đồng kinh tế số 35/Vinapco - ICA, tiến hành thu tiền trÆ°á»›c chuyến bay đối vá»›i ICA, nhÆ°ng đến nay, việc trả tiền tra nạp nhiên liệu trÆ°á»›c chuyến bay cÅ©ng không được ICA thá»±c hiện nghiêm túc”, ông Trần Hữu Phúc, Giám đốc Vinapco cho biết.

... Đến những hÆ°á»›ng dẫn Ä‘ánh đố
Điểm nổi cá»™m nhất trong quá trình xá»­ lý vụ tranh chấp thÆ°Æ¡ng mại giữa Vinapco và ICA chính là những hÆ°á»›ng dẫn mang tính “nÆ°á»›c Ä‘ôi”, “né tránh” của 2 cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c chuyên ngành: CHKVN và Cục Quản lý cạnh tranh. Tại văn bản số 273/QLCR - HCT ngày 28/4/2009 của Cục Quản lý cạnh tranh, má»™t mặt cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c về chống Ä‘á»™c quyền trong hoạt Ä‘á»™ng kinh tế thừa nhận việc giải quyết công nợ giữa Vinapco và các khách hàng được thá»±c hiện theo quy định của pháp luật và các Ä‘iều khoản hợp đồng Ä‘ã được ký kết.

Cục Quản lý cạnh tranh cÅ©ng khẳng định việc Vinapco áp dụng biện pháp thu tiền trÆ°á»›c khi tra nạp là không trái vá»›i quy định hiện hành của pháp luật cạnh tranh về hành vi lạm dụng vị trí thống lÄ©nh, lạm dụng vị thế Ä‘á»™c quyền trên thị trường. Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng nhất mà Vinapco đặt ra cho Cục Quản lý cạnh tranh về việc nếu họ dừng cung cấp nhiên liệu cho ICA có vi phạm Luật Cạnh tranh hay không thì lại bị lảng tránh.

Văn bản hÆ°á»›ng dẫn số 1369/CHK -TC của CHKVN thậm chí còn mang tính Ä‘ánh đố doanh nghiệp hÆ¡n nữa. Theo Ä‘ó, má»™t mặt CHKVN đề nghị Vinapco chủ Ä‘á»™ng có các biện pháp hợp lệ để quản lý và thu hồi công nợ nhằm bảo toàn vốn nhà nÆ°á»›c, mặt khác lại yêu cầu Vinapco không được tá»± ý ngừng cung cấp nhiên liệu gây ảnh hÆ°á»›ng đến hành khách và dây chuyền chung của cả ngành.

CÅ©ng cần phải nói thêm rằng, ngày 23/6/2009, sau khi nắm được Ä‘iểm yếu của Vinapco, ICA có văn bản số 0908/2009/ICA gá»­i Vinapco chấp thuận thanh toán tiền dầu hàng ngày dÆ°á»›i hình thức trả trÆ°á»›c (khoảng 288 triệu đồng/ngày), nhÆ°ng lại ép Ä‘Æ¡n vị cung ứng khoanh nợ số tiền 11 tá»· đồng vá»›i lời hẹn trả dần sau khi hãng tái cÆ¡ cấu vốn vào khoảng tháng 9/2009!

“Vấn đề là ai phải chịu trách nhiệm cho số tiền này má»™t khi hãng hàng không tÆ° nhân này mất khả năng thanh toán. Vá»›i mức phí hÆ¡n 600.000 đồng/tấn hiện nay thì riêng vá»›i mức lãi suất ngân hàng phải trả thì liệu Vinapco có đủ trang trải chi phí sản xuất?”, lãnh đạo Vinapco đặt câu hỏi.

Theo các chuyên gia, không chỉ Vinapco, mà cả dÆ° luận Ä‘ang hy vọng có được má»™t cách hành xá»­ mẫu nếu nhÆ° vụ tranh chấp có yếu tố Ä‘á»™c quyền này được xá»­ lý hợp tình, hợp lý, nhất là khi những cÆ¡ sở pháp lý để xá»­ lý tranh chấp là tÆ°Æ¡ng đối rõ.