Cuộc chiến đang diễn ra của Israel với Hamas, Hezbollah và Iran hiện đang thống trị địa chính trị và các tiêu đề truyền thông. Đồng thời, cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ trong những tuần tới có thể lại thu hút thảo luận về nhu cầu tăng cường lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Iran. Không còn nghi ngờ gì nữa, các chế độ trừng phạt hiện tại là không hoàn hảo, không chỉ do sự chia rẽ ngày càng tăng giữa các cường quốc toàn cầu mà còn do thiếu sự thực hiện cứng rắn các chế độ trừng phạt hiện tại hoặc trong tương lai. Nhu cầu này rất rõ ràng, đặc biệt là khi xem xét những tin tức mới nhất đến từ Iran. Tehran đã đề xuất tăng gấp bốn lần doanh thu dầu khí cho nhóm quân sự cực đoan cứng rắn IRGC, vốn đã nằm trong danh sách trừng phạt của hầu hết các nước OECD.
Các nguồn tin từ Iran đã tuyên bố rằng dự luật ngân sách của chính phủ Iran mới (2024-2025) cho thấy hơn 50% tổng doanh thu xuất khẩu dầu khí sẽ chảy vào túi của Lực lượng vũ trang Iran. Đồng thời, chính phủ Iran sẽ nhận được khoảng 37,5% tổng doanh thu xuất khẩu dầu khí, dự kiến vào khoảng 24 tỷ euro. Lấy con số sau, 12 tỷ euro sẽ dành cho Lực lượng vũ trang. Bao gồm Quân đội, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) và Lực lượng thực thi pháp luật (LEF). Ngân sách cũng nêu rõ 42,5% số tiền còn lại sẽ được chuyển vào ngân sách hoạt động của chính phủ, trong khi 6,5% được liên kết với "các dự án đặc biệt".
Mặc dù tổng số tiền không quá ấn tượng, nhưng thực tế lại khác. Nếu tính đến tỷ giá hối đoái chính thức của EURO được ấn định ở mức 502.000 rial vào năm 2025, so với 310.000 rial vào năm 2024, có nghĩa là tổng thu nhập của Lực lượng vũ trang sẽ tăng đáng kể, khi tăng từ 4,3 tỷ euro vào năm 2024 lên 12 tỷ euro vào năm 2025. Phân tích ngân sách cũng cho thấy khoảng 583.000 thùng dầu thô và khí đốt xuất khẩu của Iran được phân bổ cho ngân sách quân sự, dựa trên giá dầu chính thức của ngân sách là 57,5 euro/thùng.
Dựa trên dữ liệu theo dõi tàu chở dầu quốc tế, IRGC hiện tại của Iran xuất khẩu 85.000 thùng/ngày sang Syria. Các thùng còn lại dự kiến sẽ được xuất khẩu sang Trung Quốc, hiện đang nắm giữ 95% lượng dầu xuất khẩu của Iran. Năm 2024, khối lượng xuất khẩu của Lực lượng vũ trang là khoảng 200.000 thùng/ngày, 50% sang Syria và 50% sang Trung Quốc.
Hầu hết doanh thu từ dầu khí của Iran đều tài trợ cho ngân sách chính phủ. Dự luật ngân sách chỉ ra tổng doanh thu xuất khẩu dầu khí là 64 tỷ euro vào năm tới, trong đó 4,8 tỷ euro sẽ đến từ xuất khẩu khí đốt (16 BCM với giá 0,30 euro/mét khối) và 59 tỷ euro từ dầu và các sản phẩm hóa dầu. Ước tính con số năm 2025 cao hơn nhiều so với mức hiện tại; năm 2023, doanh thu là 37 tỷ euro (dầu) và nửa đầu năm 2024 là 24 tỷ euro. Một số tiềm năng tăng trưởng doanh thu dự kiến sẽ đến từ đề xuất tăng xuất khẩu 350.000 thùng/ngày, hướng đến mục tiêu tổng cộng 3,75 triệu thùng/ngày vào năm 2025.
Sự phụ thuộc ngày càng tăng vào doanh thu xuất khẩu dầu khí chắc chắn là điểm yếu của chế độ Iran, đặc biệt là IRGC và các yếu tố quân sự khác. Nếu không có doanh thu để duy trì sự ủng hộ của Iran đối với Hamas, Hezbollah, Houthis và dân quân Iraq ở mức tương đương hoặc thậm chí tăng lên khi cần thiết trong cuộc đối đầu toàn diện với Israel, Tehran sẽ mất đi vị thế quyền lực trong khu vực. Đồng thời, doanh thu dầu khí cũng cần thiết để duy trì sự ổn định của chế độ Iran nói chung, vì nếu không có doanh thu, IRGC, lực lượng trung gian quyền lực chính, sẽ bị suy yếu hoặc bắt đầu tìm kiếm các lựa chọn khác bên ngoài giới tinh hoa cầm quyền. Tuy nhiên, như đã chỉ ra trong một danh sách dài các báo cáo, cho đến nay, Iran đã rất thành công trong việc gặt hái thành quả từ hoạt động buôn bán dầu bất hợp pháp của mình. Các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và châu Âu đã được thực hiện, nhưng việc thực hiện vẫn chưa hiệu quả. Nghiên cứu chính thống đã chỉ ra rằng Iran vẫn chuyển hàng chục tỷ đô la từ việc bán dầu bất hợp pháp cho các ngân hàng quốc tế, một phần tài trợ cho Hamas, Hezbollah và Houthis. Vai trò của Iran trong nhóm BRICS cũng khiến nước này trở thành một thế lực. Nga cần Iran để có vũ khí (máy bay không người lái), trong khi Trung Quốc và Ấn Độ lại phụ thuộc vào dầu của Iran.
Trong một báo cáo mới (FIN-2004-Alert003) của Mạng lưới thực thi tội phạm tài chính của Bộ Tài chính Hoa Kỳ (FinCEN), đã kêu gọi các tổ chức tài chính chống lại việc tài trợ cho Hezbollah và những tổ chức khác. Cảnh báo mới này có liên quan trực tiếp đến khuyến cáo năm 2024 của FINCEN về các tổ chức khủng bố được Iran hậu thuẫn. Cảnh báo mới nhất nêu rõ một lần nữa rằng "Hizballah tạo ra một phần lớn doanh thu của mình thông qua việc buôn lậu và bán dầu của Iran và khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) cho những người mua ở châu Á và Trung Đông, thường là thông qua sự hợp tác với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo-Quân đoàn Qods (IRGC-QF) và các mạng lưới Houthi. Phần lớn lượng dầu này được bán cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC); tuy nhiên, chế độ Syria cũng là một bên mua lớn.” Việc thực hiện các lệnh trừng phạt hiện tại đã được thảo luận, nhưng hiện tại, sự thiếu thiện chí chính trị hoặc hành vi phản ứng ở Washington và Brussels vẫn tiếp tục duy trì dầu khí của Iran và hỗ trợ “Trục ma quỷ” (trích dẫn của phương Tây) hoặc “Trục kháng cự” (tuyên bố Iran-Nga). Có thể kết quả bầu cử Hoa Kỳ sẽ cho thấy tương lai của tất cả. Câu trả lời của Israel cho Iran cũng vẫn chưa rõ ràng.
Nguồn tin: xangdau.net
