Các nÆ°á»›c có thị trường xăng dầu cạnh tranh, việc giá lên xuống theo ngày hoàn toàn bình thường và không gặp khó khăn gì. Song tại Việt Nam, trong bối cảnh giá dầu liên tục giảm mạnh, các cÆ¡ quan chức năng vẫn khẳng định “chÆ°a thể Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu theo ngày”.

Giá giảm vẫn phải chờ 15 ngày

Giá dầu thô thế giá»›i Ä‘ã giảm xuống sát về mốc 30 USD/thùng, mức thấp nhất trong hÆ¡n 12 năm qua. Giá dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) của Mỹ giảm khoảng 20% so vá»›i đầu năm nay, chỉ nhỉnh hÆ¡n mốc 30 USD/thùng chút ít. Dầu thô Brent cÅ©ng giảm 83% và có thời Ä‘iểm giảm 30,66 USD, đứng ở mức thấp nhất kể từ tháng 4.2004.

NhÆ° vậy, kể từ đầu năm 2016 đến nay, trên thị trường thế giá»›i, ngày nào giá dầu thô cÅ©ng giảm và tính tổng cá»™ng Ä‘ã sụt giảm tá»›i 20%. Còn tính từ tháng 7.2014 (thời Ä‘iểm thị trường dầu bắt đầu lao dốc cho tá»›i nay) giá nhiên liệu này Ä‘ã sụt giảm tổng cá»™ng 70%. Thậm chí, hàng loạt tổ chức tài chính lá»›n nhÆ° Barclays, Macquarie, Bank of America Merrill Lynch, Standard Chartered và Societe Generale còn dá»± báo giá dầu có thể xuống tá»›i 10 USD/thùng.

Trong khi Ä‘ó, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c từ đầu năm tá»›i nay chỉ má»›i Ä‘iều chỉnh giảm 1 lần do “vÆ°á»›ng” quy định 15 ngày má»›i Ä‘iều chỉnh giá má»™t lần và mức giảm cÅ©ng chỉ được 373 đồng/lít (vá»›i xăng RON 92).

Trao đổi vá»›i phóng viên Dân Việt ngày 13.1, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Đỗ Thắng Hải khẳng định: “Chúng ta chÆ°a thể Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu tăng giảm theo ngày thời Ä‘iểm này được. Đó chỉ là mong muốn trong tÆ°Æ¡ng lai khi Ä‘iều hành giá xăng dầu”.

Theo giải thích của ông Hải, Ä‘iều hành giá xăng dầu hiện nay phải phù hợp vá»›i thá»±c tiá»…n của Việt Nam. Tức “doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu phải có đủ Ä‘iều kiện về cÆ¡ sở vật chất, công nghệ thông tin, nhân lá»±c… Các cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c phải đủ năng lá»±c để kiểm tra, kiểm soát, nhất là công tác hậu kiểm thì má»›i theo ngày, còn không vẫn phải tuân thủ quy định 15 ngày” - ông Hải giải thích.

Ông Trần Minh Hà - Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Dầu khí TP.HCM (Saigon Petro) thì lại cho rằng, Ä‘iều hành giá xăng dầu theo ngày hoàn toàn có thể thá»±c hiện được hiện nay. “TrÆ°á»›c hết các cÆ¡ quan chức năng phải sá»­a nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu cho phù hợp khi giá lên xuống theo ngày. Doanh nghiệp chỉ vất vả ở khâu kiểm kê, bán hàng nếu giá thay đổi theo ngày, song khi xã há»™i và doanh nghiệp quen vá»›i giá thay đổi theo ngày thì thị trường xăng dầu Việt Nam sẽ tốt hÆ¡n, cạnh tranh hÆ¡n rất nhiều” - ông Hà chia sẻ vá»›i Dân Việt ngày 13.1.

Quyền lợi của dân thì dân sẽ giám sát

Thá»±c tế, các chuyên gia kinh tế Ä‘ã không ít lần lên tiếng rằng, trong bối cảnh giá dầu thế giá»›i giảm mạnh, cần rút ngắn thời gian giảm giá xăng dầu trong nÆ°á»›c để nền kinh tế và người dân không bị thiệt, thậm chí giá xăng dầu cần Ä‘iều chỉnh lên xuống theo ngày cho phù hợp vá»›i thị trường.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nói: “Khi giá xăng dầu thế giá»›i liên tục giảm mạnh thì việc chậm giảm giá trong nÆ°á»›c ngày nào dân sẽ thiệt ngày Ä‘ó”. Ông Long khẳng định: Giá xăng dầu thế giá»›i hiện nay tăng hay giảm thì doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nÆ°á»›c cÅ©ng Ä‘ã được cá»™ng hai khoản chi phí và lợi nhuận định mức trên má»—i lít xăng, gồm 1.050 đồng/lít và 300 đồng/lít. “NhÆ° vậy, ở thời Ä‘iểm nào thì doanh nghiệp cÅ©ng không lo lá»— mà vẫn lãi. Vậy tại sao phải chờ 15 ngày má»›i giảm giá bán xăng dầu cho người tiêu dùng?” - ông Long đặt câu hỏi.

Theo chuyên gia này, giá xăng dầu hiện nay vẫn còn ở trong thế Ä‘á»™c quyền, chÆ°a hoàn toàn theo giá thị trường là nguyên nhân chính khiến giá xăng dầu không thể lên xuống theo ngày, làm người dân, nền kinh tế chÆ°a được hưởng giá xăng dầu thấp theo giá thế giá»›i. “Tôi cho rằng, Nhà nÆ°á»›c không nên “ôm” mà cÅ©ng không thể “ôm hết” việc giám sát giá xăng dầu. Giá xăng dầu Ä‘á»™ng chạm trá»±c tiếp tá»›i lợi ích người dân thì tá»± dân sẽ giám sát được giá. Chỉ Ä‘Æ¡n cá»­ các vụ gian lận, vi phạm về xăng dầu hiện nay Ä‘a số là do người dân phản ánh, tố giác mà ra” - ông Long nói.

Để người tiêu dùng có thể hưởng giá xăng dầu lên xuống theo ngày Ä‘úng theo thị trường, GS.TS Trần Ngọc ThÆ¡ - Trưởng khoa Tài chính, Đại học TP.HCM cho rằng, Nhà nÆ°á»›c phải tiến hành tá»± do hóa thị trường mạnh hÆ¡n nữa vá»›i ngành xăng dầu. Theo vị chuyên gia này, cú sốc giảm giá xăng dầu hiện nay dường nhÆ° chỉ thấy mặt tiêu cá»±c là việc ngân sách Nhà nÆ°á»›c hụt thu nặng từ xuất khẩu dầu thô, còn việc nền kinh tế và người dân tận dụng và được hưởng lợi thế nào lại chÆ°a thấy rõ.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng giá xăng dầu Ä‘ang “ăn” vào quyền lợi của người tiêu dùng: “Dường nhÆ° Luật giá và các quy định về kinh doanh xăng dầu không bảo vệ công bằng cho lợi ích của người tiêu dùng. Vá»›i giá xăng dầu liên tiếp giảm mạnh lẽ ra phải có chế tài nào Ä‘ó để rút ngắn thời gian giảm giá bán xăng dầu sá»›m cho người tiêu dùng, thay vì phải đợi 15 ngày má»›i giảm giá”.

Nguồn tin: Danviet