Giá»›i phân tích cho rằng việc Trung Quốc đứng ra đảm bảo khoản vay tài chính cho Venezuela trong liên doanh lá»c dầu PDVSA- Petrobras là có nhiá»u mục Ä‘ích sâu xa.
Lá»… ký hợp đồng liên doanh lá»c dầu PDVSA- Petrobras
Má»™t hợp đồng vốn bị trì hoãn giữa công ty dầu khí quốc doanh Petroleos de Venezuela (PDVSA) cá»§a Venezuela và công ty năng lượng Petroleos Brasileiros (Petrobras) cá»§a Brazil vá» nhà máy lá»c dầu Abreu e Lima, Ä‘ã nháºn được sá»± há»— trợ bất ngá» khi Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (CDB) đồng ý cung cấp khoản đảm bảo nợ vay cho 75% số tiá»n cam kết đầu tư (trị giá 5,7 tá»· USD) cá»§a PDVSA.
Việc PDVSA nhiá»u lần trì hoãn góp vốn đầu tư trong liên doanh Ä‘ã trở thành má»™t nguồn gây căng thẳng chính trị giữa Brazil và Venezuela.
Hiện ngưá»i ta chưa rõ vì sao Trung Quốc lại quyết định can dá»± vào hợp đồng này? Nhưng trong bối cảnh bối cảnh cạnh tranh Trung Quốc-Brazil vá» các nguồn tài nguyên, động thái trên cá»§a Trung Quốc có thể là má»™t cách buá»™c Brazil vào Venezuela nhằm cản trở khả năng cạnh tranh cá»§a Brazil vá»›i Trung Quốc ở các nÆ¡i khác.
Hợp đồng xây dá»±ng nhà máy lá»c dầu liên doanh PDVSA-Petrobras được ký kết hồi tháng 10/2009. Petrobras sở hữu 60% cổ phần cá»§a liên doanh và để lại 40% cổ phần cho PDVSA. Nhà máy lá»c dầu này dá»± kiến lá»c 230.000 thùng dầu/ngày và cung cấp các sản phẩm xăng dầu cho thị trưá»ng ná»™i địa Brazil. Khoảng má»™t ná»a số dầu thô dá»± kiến được cung cấp từ Carabobo, má»™t khu vá»±c mà PDVSA và Petrobras cùng khai thác.
Mặc dù Petrobras Ä‘ã bắt đầu xây dá»±ng dá»± án này, nhưng tiá»n tài trợ cho dá»± án Ä‘ã bị cháºm hai năm do những trì hoãn cá»§a PDVSA. Äá» nghị cá»§a CDB là á»§ng há»™ chắc chắn nhất cho đến nay trong các vụ thương thuyết và được đưa ra chỉ má»™t thá»i gian ngắn trước thá»i hạn 30/11 để PDVSA tìm ra nguồn tiá»n đầu tư hoặc rút khá»i dá»± án này.
Tuy nhiên, hiện có sức ép trong ná»™i bá»™ Petrobras, yêu cầu công ty này chấm dứt liên doanh vá»›i PDVSA. Má»™t trong những quan ngại cá»§a Petrobras là việc cam kết nháºp khẩu dầu thô nặng từ Carabobo có thể khiến việc lá»c dầu trở nên tốn kém hÆ¡n. HÆ¡n nữa, những rắc rối vá» tài trợ cho thấy PDVSA khó có thể coi là má»™t đối tác kinh doanh Ä‘áng tin cáºy.
Äá» nghị cá»§a CDB phù hợp vá»›i quan hệ ngày càng phát triển giữa Trung Quốc và Venezuela. Trong những năm qua, hai nước Ä‘ã ký những hợp đồng trị giá hÆ¡n 30 tá»· USD.
Khoản vay này sẽ vào khoảng 4,2 tá»· USD. Mặc dù những chi tiết cá»§a thá»a thuáºn giữa CDB và Venezuela chưa được công bố, nhưng xem ra Venezueal có kế hoạch thanh toán cho Trung Quốc bằng dầu thô. Theo PDVSA, tổng lượng dầu thô xuất khẩu sang Bắc Mỹ cá»§a Venezuela giảm trong năm 2010, trong khi lượng dầu xuất khẩu sang Châu Á, chá»§ yếu là Trung Quốc, tăng 154%, lên 341.000 thùng/ngày trong năm 2010.
Việc Ä‘a dạng hóa xuất khẩu dầu má» là má»™t mục tiêu chiến lược cá»§a chính phá»§ Venezuela. Tuy váºy, có nhiá»u lý do để tin rằng mặc dù lượng dầu xuất khẩu sang Trung Quốc Ä‘ã tăng mạnh, nhưng phần lá»›n số dầu này lại được bán lại cho các nhà máy lá»c dầu cá»§a Mỹ. Trung Quốc hầu như ít có khả năng tinh chế loại dầu thô nặng và chua mà Venezuela bán. Những nhà máy lá»c dầu được trang bị để tinh chế loại dầu thô Venezuela lại nằm ở khu vá»±c Caribe và ở các khu vá»±c ven Vịnh Mexico thuá»™c Mỹ. Äối vá»›i Trung Quốc, việc chuyển số dầu mua cá»§a Venezuela trở lại thị trưá»ng Bắc Mỹ rẻ hÆ¡n từ 4-6 lần so vá»›i việc vượt biển 15.000 km vá» Trung Quốc đại lục. Má»™t bức Ä‘iện máºt cá»§a bá»™ Ngoại giao Mỹ bị Wikileaks tiết lá»™ cho thấy trong “thá»a thuáºn đổi dầu lấy nợ “ này, giá dầu được bán cho Trung Quốc là 5 USD/thùng. Cho dù giá dầu có dưới mức 100 USD/thùng trên thị trưá»ng, Trung Quốc cÅ©ng được lợi lá»›n nhá» việc bán lại số dầu này cho các thị trưá»ng Bắc Mỹ.
Vì váºy, bất chấp chiến lược Ä‘a dạng hóa thị trưá»ng xuất khẩu dầu cá»§a Venezuela, trên thá»±c tế ngành dầu má» nước này vẫn phụ thuá»™c nhiá»u vào thị trưá»ng Mỹ. Thá»a thuáºn liên doanh lá»c dầu Abreu e Lima sẽ là má»™t cam kết thá»±c sá»± đầu tiên vá» việc tiêu thụ má»™t lượng Ä‘áng kể dầu thô cá»§a Venezuela ở má»™t thị trưá»ng nằm ngoài Bắc Mỹ và Châu Á.
Nguồn tin: Stratfor