
- PV: Ông có thể cho biết mức giảm giá xăng 500 đồng/lít vào ngày 9-5 được tính toán dá»±a trên cÆ¡ sở nào?
- Ông Nguyá»…n Tiến Thá»a: Theo tính toán cá»§a Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), việc giảm giá xăng 500 đồng/lít từ 22h ngày 9-5 được dá»±a trên cách tính giá bình quân 30 ngày. Tính từ ngày 9-4 đến 8-5-2012 giá bình quân 30 ngày các loại xăng dầu thành phẩm giảm từ 2,78 - 4,69%. Còn nếu tính bình quân 20 ngày (từ ngày 20-4 là thá»i Ä‘iểm tăng giá xăng 900 đồng/lít) thì giá bình quân thành phẩm các mặt hàng xăng dầu giảm 1,86 - 5,18%.
Vá»›i cách tính theo quy định bình quân 30 ngày thì giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán mặt hàng xăng, dầu trong nước đối vá»›i mặt hàng xăng là 828 đồng/lít; mặt hàng dầu diezel là 626 đồng/lít. Còn theo phương án tính 20 ngày thì mức chênh vá»›i xăng là 1.100 đồng/lít, diezel 720 đồng/lít...
- Việc cháºm Ä‘iá»u chỉnh giá xăng khi giá thế giá»›i giảm mạnh Ä‘ã Ä‘em lại lợi nhuáºn lá»›n cho doanh nghiệp xăng dầu, có thá»i Ä‘iểm mức lãi lên tá»›i 1.600 đồng/lít. Thá»±c tế có Ä‘úng như váºy không thưa ông?
- Không có chuyện doanh nghiệp lãi lá»›n như váºy, tôi cÅ©ng không hiểu cách tính như thế nào mà lại ra mức lãi cá»§a doanh nghiệp tá»›i gần 2.000 đồng/lít. Theo tính toán chung nhất cá»§a cÆ¡ quan quản lý và cả doanh nghiệp theo Nghị định 84 thì mức chênh giữa giá cÆ¡ sở và giá bán hiện hành chỉ là 828 đồng/lít đối vá»›i xăng.
Tôi khẳng định, việc Ä‘iá»u chỉnh giảm giá xăng 500 đồng/lít không có gì khuất tất và làm lợi cho doanh nghiệp. Trong tính toán giá cÆ¡ sở để Ä‘iá»u hành có tính lãi cho doanh nghiệp là 300 đồng/lít, còn lá»— lãi thá»±c tế cá»§a từng doanh nghiệp thế nào thì phải dá»±a trên kết quả sản xuất kinh doanh cá»§a doanh nghiệp Ä‘ó.
- Ngưá»i tiêu dùng cho rằng, mức giảm cá»§a giá xăng lần này chỉ là 500 đồng/lít so vá»›i mức tăng mạnh 900 đồng/lít trong tháng trước, Ä‘iệp khúc “tăng nhiá»u, giảm ít” lại tái diá»…n?
- Việc tăng hay giảm giá xăng phải căn cứ vào các yếu tố hình thành giá, chứ không phải do tâm lý. Chúng ta phụ thuá»™c tá»›i 70% giá xăng dầu thế giá»›i, giá xăng dầu thế giá»›i tăng hay giảm là má»™t tín hiệu để xem xét Ä‘iá»u chỉnh.
Vá»›i phương án giảm lần này Nhà nước cÅ©ng tăng thuế nháºp khẩu xăng lên 2% (tương đương 300 đồng/lít), và giảm tiêu dùng 500 đồng/lít để hài hòa lợi ích các bên. Äồng thá»i, việc tăng thuế cÅ©ng Ä‘ã cân nhắc tính tá»›i việc bù đắp cho lá»c hóa dầu Nghi SÆ¡n, bấy lâu ngân sách Ä‘ã phải “gánh” phần này khi thuế nháºp khẩu ở mức 0%. Dá»± báo từ nay tá»›i cuối năm, nhất là vào mùa Ä‘ông nhu cầu xăng dầu tăng, giá xăng dầu tăng theo sẽ tăng thuế nháºp khẩu để có thêm nguồn lá»±c bình ổn giá.
- Các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc tính giá bình quân 30 ngày để so sánh là quá dài, gây thiệt hại cho ngưá»i tiêu dùng và doanh nghiệp, do Ä‘ó cần được sá»a đổi. Quan Ä‘iểm cá»§a Bá»™ Tài chính vá» vấn đỠnày như thế nào?
- Vá» thá»i gian tính giá, tôi cÅ©ng thừa nháºn là 30 ngày là hÆ¡i dài. Nhưng việc sá»a đổi, xuống 10 hay 20 ngày còn cần phải bàn. Vừa rồi Ä‘iá»u chỉnh giá, chúng tôi cÅ©ng thá» tính theo 20 ngày thì thấy mức chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán tăng lên 1.100 đồng đối vá»›i xăng. Nhiá»u ý kiến trong Thưá»ng trá»±c Chính phá»§ cho rằng nếu giảm được mức 1.100 đồng này vào giá thì rất tốt.
Nên ưu tiên quyá»n lợi ngưá»i tiêu dùng
Việc Ä‘iá»u chỉnh giảm vá»›i mức 500 đồng được nhìn nháºn là “nhá» giá»t”, Ä‘iá»u này tạo ra cảm giác khi tăng thì rất mạnh còn khi giảm lại rón rén, cầm chừng. Còn dưới góc nhìn cá»§a các chuyên gia, lần giảm giá này mang hiệu ứng tâm lý là chính, chứ còn tăng đến 3.000 đồng mà giảm 500 đồng thì quả là “không thấm vào Ä‘âu” và khiến ngưá»i tiêu dùng không khá»i ấm ức. Thế nhưng, có hiệu ứng tâm lý là tốt và ngưá»i tiêu dùng mong đợi ở cÆ¡ quan quản lý sá»± Ä‘iá»u hành tăng, giảm linh hoạt hÆ¡n.
Trong lần Ä‘iá»u chỉnh này, Bá»™ Tài chính Ä‘ã tính toán “đủ phần” cho lợi ích cá»§a ngưá»i dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Trong các lần Ä‘iá»u chính giá xăng dầu trước Ä‘ây, liên Bá»™ Tài chính - Công Thương thưá»ng chần chừ không giảm ngay vá»›i lý do là chá» Ä‘iá»u chỉnh thuế nháºp khẩu để bù vào phần lá»— trước Ä‘ó. Các chuyên gia cho rằng lý do này không thuyết phục.
Lần Ä‘iá»u chỉnh vừa rồi được các chuyên gia Ä‘ánh giá là có biểu hiện tích cá»±c vì tần suất Ä‘iá»u chỉnh nhanh hÆ¡n, khoảng cách giữa các lần Ä‘iá»u chỉnh gần hÆ¡n. Bá»™ Tài chính phải cân đối giữa giảm giá và thu ngân sách. Ngưá»i tiêu dùng luôn mong muốn có mức giảm cao hÆ¡n nhưng cÆ¡ quan quản lý cÅ©ng cần có sá»± cân đối.
Tuy nhiên, cÅ©ng có ý kiến chuyên gia cho rằng, các cÆ¡ quan quản lý nên ưu tiên hÆ¡n đến quyá»n lợi ngưá»i tiêu dùng. Giảm thu ngân sách nhưng tăng niá»m tin cho thị trưá»ng là Ä‘iá»u cần làm hÆ¡n trong bối cảnh hiện nay.
Nguồn tin: ANTÄ