Bá»™ Tài chính cÅ©ng chỉ ra má»™t số vi phạm của doanh nghiệp và nguyên nhân khiến doanh nghiệp bị lá»— nhÆ°: Tá»· giá, đầu tÆ° ra khỏi doanh nghiệp, chi phí thù lao đại lý quá cao…

Đã có đại biểu Quốc há»™i nêu ý kiến, doanh nghiệp xăng dầu lúc thì bảo lá»—, lúc thì bảo lãi. Vậy sá»± thật doanh nghiệp lá»— hay lãi? Thông tin này Ä‘ã được làm rõ tại buổi họp báo Công bố kết quả kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu, do Bá»™ Tài chính tổ chức tại Hà Ná»™i ngày hôm qua (19/12). Bá»™ Tài chính cÅ©ng chỉ ra má»™t số vi phạm của doanh nghiệp và nguyên nhân khiến doanh nghiệp bị lá»— nhÆ°: Tá»· giá, đầu tÆ° ra khỏi doanh nghiệp, chi phí thù lao đại lý quá cao…

Chi phí thù lao quá cao

Chủ trì cuá»™c họp báo, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Thị Mai khẳng định, kết quả kiểm tra tại 4 doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu là: Tổng Công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tổng Công ty dầu Việt Nam (PVOil), Công ty TNHH má»™t thành viên dầu khí TP. Hồ Chí Minh, Công ty TNHH má»™t thành viên thÆ°Æ¡ng mại dầu khí Đồng Tháp cho thấy, thù lao đại lý quá cao, vượt mức chi phí kinh doanh xăng dầu định mức quy định là má»™t trong những nguyên nhân khiến các doanh nghiệp này lá»—. Trên thá»±c tế, Thông tÆ° 36 của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng không quy định chi phí thù lao đại lý. Hiện, chi phí thù lao đại lý là thỏa thuận giữa các doanh nghiệp và Tổng đại lý/đại lý. Còn Thông tÆ° 234 quy định, định mức chi phí kinh doanh xăng dầu là 600 đồng/lít và 400 đồng/kg đối vá»›i dầu mazut để tính giá cÆ¡ sở Ä‘ã bao gồm cả thù lao đại lý. Quy định là vậy, song kết quả kiểm tra cho thấy, chi phí kinh doanh thá»±c tế của doanh nghiệp đều vượt mức quy định. Thậm chí, thù lao đại lý vượt cả mức 600 đồng/lít. Trong báo cáo cho thấy, có những thời Ä‘iểm thù lao đại lý chỉ là 100 đồng/lít, song có lúc vượt lên 600 đồng/lít, thậm chí lên tá»›i 1.000 đồng/lít. Đây là má»™t trong những nguyên nhân khiến doanh nghiệp xăng dầu lá»—.

Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Thị Mai cho rằng, việc Ä‘iều chỉnh giảm giá bán lẻ xăng, dầu tại thời Ä‘iểm 26/8/2011 của liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng là có căn cứ hợp lý: Căn cứ vào giá vốn hàng nhập tính đến 26/8, nếu DN thá»±c hiện theo mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở thì hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu đều có lãi (trừ Công ty TMDK Đồng Tháp vì giá vốn hàng nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm quá cao). Tại thời Ä‘iểm 26/8, kết quả kinh doanh xăng dầu ná»™i địa của các DN từ 1/7 - 26/8 về cÆ¡ bản không lá»— lá»›n hoặc có lãi. Ví dụ, Petrolimex báo cáo Æ°á»›c lãi 130 tá»· đồng; Sài Gòn Petro báo cáo lá»— 44,6 tá»· đồng nhÆ°ng nếu thá»±c hiện chi phí theo chi phí kinh doanh định mức để tính giá cÆ¡ sở thì có lãi 48 tá»· đồng…

Theo Thứ trưởng VÅ© Thị Mai, qua kết quả kiểm tra này, cần phải có quy định khống chế chi phí kinh doanh và thù lao đại lý. “Nếu không có quy định khống chế thù lao đại lý, khi Ä‘i vào thá»±c hiện, nó sẽ tăng chi phí kinh doanh, tăng thù lao đại lý, từ Ä‘ó gây ra việc cạnh tranh không bình đẳng giữa các doanh nghiệp, đại lý. Việc hưởng lợi sẽ rÆ¡i vào má»™t số nhóm người…” - Thứ trưởng VÅ© Thị Mai khẳng định.

Theo thứ trưởng VÅ© Thị Mai cÅ©ng cho rằng, qua lần kiểm tra này, Bá»™ Tài chính thấy rằng, cần phải có quy định chi phí kinh doanh tính cho từng vùng. Đối vá»›i vùng xa, vùng sâu, chi phí phải khác ở vùng đồng bằng. Việc này sẽ cần khảo sát cụ thể để có sá»± công bằng, doanh nghiệp kinh doanh có lãi hợp lý và đảm bảo lợi ích của người dân…

Điều khiến dÆ° luận băn khoăn, ai sẽ phải gánh phần chênh lệch khi chi thù lao đại lý vượt cả chi phí kinh doanh xăng dầu định mức? Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục quản lý giá, khẳng định, người tiêu dùng không phải chịu. Nhà nÆ°á»›c sẽ không cấp bù mà doanh nghiệp phải tá»± trang trải. Ông Thỏa khẳng định, trong giá cÆ¡ sở để Ä‘iều hành, Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng chỉ tính chi phí định mức là 600 đồng/lít, không có chuyện tính thành 700 hoặc 800 đồng/lít.

Đầu tÆ° ngoài doanh nghiệp

Má»™t vấn đề nữa được Bá»™ Tài chính chỉ ra, mặc dù năng lá»±c tài chính của doanh nghiệp còn hạn chế và vẫn còn thiếu vốn kinh doanh xăng dầu nhÆ°ng cả bốn Ä‘Æ¡n vị đều có vốn đầu tÆ° ra ngoài doanh nghiệp tÆ°Æ¡ng đối lá»›n vào các lÄ©nh vá»±c: Tài chính, ngân hàng, bất Ä‘á»™ng sản. Chính vì vậy, trong thời gian tá»›i, các doanh nghiệp cần có kế hoạch và lá»™ trình thá»±c hiện thoái vốn đầu tÆ° tại các lÄ©nh vá»±c có mức Ä‘á»™ rủi ro cao và không thuá»™c ngành nghề sản xuất kinh doanh chính để tập trung vốn cho hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh chính theo chỉ đạo của Chính phủ. Củng cố quan Ä‘iểm này, ông Lê Hoàng Hải, Cục phó Cục Tài chính doanh nghiệp cho biết, trong quá trình kiểm tra, Ä‘oàn nhận thấy ở má»™t số lÄ©nh vá»±c doanh nghiệp đầu tÆ° ra ngoài doanh nghiệp là không hiệu quả, tá»· suất lợi nhuận không bù đắp được cho lãi suất vay ngân hàng.

Bên cạnh Ä‘ó, kết luận kiểm tra cÅ©ng chỉ ra những vi phạm của doanh nghiệp trong công tác quản trị nhÆ°: Việc trích lập quỹ Khoa học công nghệ không đủ Ä‘iều kiện, các khoản chi phí không liên quan kinh doanh xăng dầu; ủng há»™ từ thiện, xây nhà tình nghÄ©a, chênh lệch tá»· giá mua condensate không có chứng từ…/.