Äể tăng tính cạnh tranh đồng nghÄ©a vá»›i việc giá bán lẻ xăng dầu sẽ giảm xuống, Nhà nÆ°á»›c cần tạo Ä‘iá»u kiện cho các doanh nghiệp khác tham gia thị trÆ°á»ng này. NhÆ°ng thá»i gian qua, vẫn chÆ°a có thêm doanh nghiệp nào được cấp phép kinh doanh mặt hàng xăng dầu?
Theo quy định của Nghị định 55, tất cả các doanh nghiệp thuá»™c má»i thành phần, trừ doanh nghiệp nÆ°á»›c ngoài, nếu Ä‘áp ứng đủ Ä‘iá»u kiện theo Nghị định này thì sẽ Ä‘á»u được kinh doanh cả. Äó là những Ä‘iá»u kiện nhÆ° doanh nghiệp phải có kho dữ trữ, có hệ thống đại lý bán lẻ… Äây là ngành kinh doanh có Ä‘iá»u kiện. Tuy nhiên, trên thá»±c tế là chÆ°a có doanh nghiệp tÆ° nhân hay doanh nghiệp nào khác được cấp phép. Lý do Ä‘Æ¡n giản là cÅ©ng chÆ°a có doanh nghiệp nào Ä‘áp ứng đủ Ä‘iá»u kiện của Nghị định 55.
NhÆ° váºy, có thể hiểu rằng Ä‘iá»u kiện của Nghị định 55 Ä‘Æ°a ra quá chặt chẽ nên hạn chế việc thành láºp các doanh nghiệp xăng dầu má»›i?
Äúng là chÆ°a có má»™t doanh nghiệp tÆ° nhân nào đủ các Ä‘iá»u kiện này. Tuy nhiên, tôi cho rằng, Ä‘ó là các Ä‘iá»u kiện cần thiết. Ví dụ nhÆ°, muốn nháºp khẩu xăng dầu thì Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên doanh nghiệp phải có kho dá»± trữ, nếu không thì làm sao kinh doanh được.
ChÆ°a kể, xăng dầu là liên quan đến an ninh năng lượng, phòng chống cháy nổ. Do Ä‘ó, không phải ai thích mua, thích bán là được. Dù chặt chẽ, khắt khe nhÆ°ng muốn kinh doanh mặt hàng này, không còn cách nào khác là doanh nghiệp buá»™c phải chấp nháºn các Ä‘iá»u kiện Ä‘ó. NhÆ° váºy thì Nhà nÆ°á»›c má»›i quản lý được.
Váºy ông lý giải ra sao khi các doanh nghiệp lúc nào cÅ©ng kêu lá»— nhÆ°ng há» vẫn trụ được và vẫn mở rá»™ng phạm vi kinh doanh?
Chúng ta phải khách quan nhìn nháºn vấn Ä‘á» này. Nhiá»u năm qua, cÆ¡ chế kinh doanh mặt hàng này là cÆ¡ chế bù lá»—. Nhà nÆ°á»›c yêu cầu doanh nghiệp bán xăng dầu theo giá Nhà nÆ°á»›c qui định, chấp nháºn mức giá lá»— và Nhà nÆ°á»›c sẽ bù cho doanh nghiệp phần lá»— này.
Tức là, tuy lá»— nhÆ°ng doanh nghiệp không phải chịu lá»— Ä‘ó mà là Nhà nÆ°á»›c chịu. Còn sau này, từ 16/9/2008, tất cả các mặt hàng Ä‘á»u thống nhất chuyển sang cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng. Từ Ä‘ó đến nay, có lúc há» cÅ©ng dÆ° lợi nhuáºn, có lúc há» lá»—. Tuy nhiên, phần lố ấy là tính trên cÆ¡ sở giá không được Ä‘iá»u chỉnh. HÆ¡n nữa, doanh nghiệp kinh doanh sẽ phải tính dài hÆ¡i.
Có ý kiến cho rằng, vá»›i má»™t thị phần rất lá»›n nhÆ° xăng dầu, các doanh nghiệp chỉ cần lãi ròng 200 đồng/lít Ä‘ã có lợi nhuáºn rất lá»›n. Ông nháºn định thế nào vá» ý kiến này?
Tôi không tin là có chuyện chỉ lãi 200 đồng/lít mà Ä‘ã gá»i là hấp dẫn. Äiá»u Ä‘ó không có cÆ¡ sở. Äã là doanh nghiệp thì lợi nhuáºn phải 300% má»›i là hấp dẫn.
Nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c hiện nay cao hÆ¡n giá xăng dầu bán lẻ các nÆ°á»›c khác?
- Nói váºy là không chính xác. Tôi khẳng định chắc chắn má»™t Ä‘iá»u là giá xăng dầu của ta Ä‘ang thấp hÆ¡n so vá»›i các nÆ°á»›c láng giếng. Giá bán lẻ xăng dầu nÆ°á»›c ta vẫn thấp hÆ¡n từ 2.000-3.000đồng/lít so vá»›i các nÆ°á»›c nhÆ° Trung Quốc, Campuchia, Singapore, Lào.
 |
| Nhiá»u ý kiến cho rằng các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu chÆ°a thá»±c sá»± tiết giảm chi phí, giảm giá bán. (Ảnh: VNN) |
NhÆ° ông nói, khả năng tăng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sắp tá»›i là hoàn toàn phụ thuá»™c xu hÆ°á»›ng giá thế giá»›i, tại sao Bá»™ Tài chính không giảm thuế để giảm lá»— cho doanh nghiệp?
- Vá» phía Ä‘iá»u hành của Nhà nÆ°á»›c, thuế nháºp khẩu xăng dầu cÅ©ng Ä‘ã giảm tá»›i 3-4 lần, hiện chỉ bằng má»™t ná»a so vá»›i mức mà Quốc há»™i cho phép. Ở thá»i Ä‘iểm này, ngân sách Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã phải giảm thu rất nhiá»u, sức chịu Ä‘á»±ng này cÅ©ng có giá»›i hạn. Nếu giảm thuế nữa thì chúng ta lấy gì mà đầu tÆ° xây dá»±ng. Nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và ngÆ°á»i tiêu dùng sẽ buá»™c phải chia sẻ khó khăn cùng nhau.
Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã tính toán đến cách thức nào khác trong Ä‘iá»u hành giá xăng dầu để má»—i lần tăng giá bán lẻ ngÆ°á»i dân không còn thấy "sốc", thÆ°a ông?
| Äến nay, vẫn chÆ°a có doanh nghiệp tÆ° nhân nào Ä‘áp ứng đủ Ä‘iá»u kiện theo Nghị định 55/2007 của Chính phủ để được cấp phép nháºp khẩu, kinh doanh mặt hàng xăng dầu. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ánh giá, do việc kinh doanh xăng dầu luôn luôn lá»— trong thá»i gian qua nên cÅ©ng không hấp dẫn các doanh nghiệp tÆ° nhân tham gia. Hiện nay, Bá»™ này Ä‘ang hoàn chỉnh, lấy ý kiến dá»± thảo văn bản sá»a đổi Nghị định 55 theo chủ trÆ°Æ¡ng, nhất quán để xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng. |
- Äể giải quyết bất cáºp Ä‘ó, Nghị định 55 vá» kinh doanh xăng dầu sẽ phải sá»a đổi sá»›m. Chúng ta tưởng, cÆ¡ chế của Nghị định 55 là má»m hÆ¡n ngày trÆ°á»›c nhÆ°ng bản chất, giá xăng dầu vẫn là do Nhà nÆ°á»›c quyết định. Äáng lẽ, doanh nghiệp chỉ cần đăng ký Ä‘iá»u chỉnh giá và sau 3 ngày gá»i văn bản thông báo cho liên Bá»™, doanh nghiệp cứ bán theo mức giá Ä‘ó. Sau này, phát hiện mức giá Ä‘ó là bất hợp lý, liên Bá»™ má»›i cần can thiệp. Còn thá»±c chất hiện này, các doanh nghiệp đăng ký giá và vẫn phải chá» xét duyệt giá.
Chính vì cÆ¡ chế này nên giá xăng dầu “dá»…” bị nén. Mà càng nén lâu, đến lúc lá»— không chịu nổi, giá “báºt” lên tá»›i 1.000-2.000đồng/lít thì sẽ lại gây sốc cho thị trÆ°á»ng.
Tôi cho rằng, nên để cho doanh nghiệp được bán xăng dầu sát vá»›i giá thị trÆ°á»ng thế giá»›i. Nếu làm được thế thì các mức tăng giá xăng dầu cÅ©ng sẽ không Ä‘á»™t biến. Nó sẽ giống nhÆ° các mặt hàng quan trá»ng khác nhÆ° gạo, gas, giá “bò” lên cao dần mà ngÆ°á»i dân vẫn cảm thấy bình thÆ°á»ng.
ChÆ°a kể, má»™t yếu tố quan trá»ng khác là hiện nay, giá dầu thế giá»›i không há» Ä‘á»™t biến. Nó nhích lên nhÆ°ng là ở nhịp Ä‘á»™ dần dần, váºn hành nhÆ° thế là bình thÆ°á»ng. Khi thị trÆ°á»ng Ä‘ã không có gì Ä‘á»™t biến thì Nhà nÆ°á»›c không phải tham gia bình ổn, can thiệp sâu.
Rất nhiá»u ý kiến bức xúc trÆ°á»›c việc các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu chÆ°a chú ý đến việc tiết giảm các chi phí đầu vào, giảm giá bán lẻ, chẳng hạn lÆ°Æ¡ng, thưởng của lao Ä‘á»™ng ngành xăng dầu khá cao. Ông nhìn nháºn thế nào vá» vấn Ä‘á» này?
- Tôi cho rằng các doanh nghiệp cÅ©ng Ä‘á»u ná»— lá»±c giảm giá thành xăng dầu để cạnh tranh. Trong cÆ¡ chế hiện nay, chi phí kinh doanh xăng dầu tối Ä‘a chỉ là 600đồng/lít. Há» buá»™c phải tính toán linh hoạt để giảm chi phí này.
Ví dụ, lúc giá thế giá»›i xuống thấp, cần khuyến khích tiêu thụ, há» cạnh tranh vá»›i nhau bằng việc Ä‘Æ°a ra mức chiết khấu hấp dẫn cho đại lý bán lẻ, có lúc lên tá»›i 800-1.000đồng/lít. Còn lúc giá thế giá»›i căng thẳng, các doanh nghiệp cÅ©ng phải thoả thuáºn để giảm giá thành hợp lý, tôi được biết, há» chỉ chiết khấu cho đại lý 200-300đồng/lít mà thôi.
( Vietnamnet )
