Việc trừng phạt hai thành viên OPEC của chính quyền Trump đã gây ra một số biến động trên thị trường dầu mỏ, nhưng không phải là hinh thức có thể làm thiếu hụt hoặc gây tổn thương cho người tiêu dùng.
Một lý do lớn là sản xuất của Mỹ tiếp tục phát triển, và đối với những thùng đầu bị mất, nhiều thùng hơn đang được đưa vào sản xuất. Sản lượng của Mỹ hiện ở mức 12,1 triệu thùng mỗi ngày, tăng hơn 1 triệu thùng/ngày so với thời điểm này năm ngoái và IHS Markit dự kiến sẽ là 13 triệu thùng/ngày vào cuối năm nay.
Điều đó đã giúp Mỹ có nhiều sức lực và linh hoạt hơn khi đưa ra quyết định trừng phạt.
Saudi Arabia, OPEC và Nga ban đầu đã đồng ý vào mùa xuân năm ngoái sẽ bổ sung thêm dầu vào thị trường để bù cho sản lượng hạn chế của Iran, nhưng ngay cả khi xuất khẩu của Iran giảm 1,4 triệu thùng mỗi ngày, vẫn không thiếu hụt.
Chính quyền Trump đã gây ngạc nhiên cho thị trường vào mùa thu bằng cách cấp cho một số quốc gia quyền miễn trừ để tiếp tục mua dầu của Iran, sau khi đe dọa rằng tất cả các thùng dầu của Iran sẽ bị đưa ra khỏi thị trường. Giá dầu sau đó giảm mạnh sau thông báo tháng 10 đó, và các nhà sản xuất OPEC và ngoài OPEC đã đảo ngược tiến trình và hiện đang kéo các thùng dầu ra khỏi thị trường.
“Trump đang đổ lỗi cho OPEC, nhưng Trump đang là người cắt giảm hiệu quả nhất” các thùng dầu trên thị trường thế giới, bà Helima Croft, giám đốc chiến lược hàng hóa toàn cầu của RBC cho biết. “Ông ấy đã chắc chắn rằng OPEC đã thực hiện hạn ngạch của mình bằng cách trừng phạt Iran và Venezuela.”
Bà cho biết 1,6 triệu thùng mỗi ngày đã bị loại khỏi thị trường và Tổng thống Donald Trump có thể lựa chọn loại bỏ nhiều hơn nữa từ xuất khẩu của Iran khi các khoản miễn trừ phải được gia hạn vào tháng 5.
“Tất cả mọi người đang cố gắng tìm hiểu điều già sẽ diễn ra với vòng miễn trừ Iran tiếp theo,” Croft nói.
Ấn Độ, ví dụ, đang mua khoảng 300.000 thùng mỗi ngày từ Iran và đang tìm cách gia hạn quyền miễn trừ, theo Reuters.
“Trump là người gây rối hàng đầu trong thị trường. Ông ấy thực sự là như vậy, nếu bạn nhìn vào nơi mà một số tổn thất lớn nhất xảy ra,” Croft nói.
Cả Venezuela và Iran dự kiến sẽ là chủ đề lớn của cuộc trò chuyện giữa các thành viên của ngành công nghiệp dầu mỏ thế giới khi họ tập trung tại Houston trong tuần này cho hội nghị CERAWeek thường niên của IHS Markit. Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ phát biểu trong hội nghị này vào thứ Ba.
Elliott Abrams, Đại diện đặc biệt của Bộ Ngoại giao về Venezuela, cho biết các lệnh trừng phạt đối với Venezuela chỉ là tạm thời và buộc mọi người phải thay đổi hành vi. Các hành động của Mỹ được coi là một thông điệp nhằm vào lãnh đạo quân đội, cho đến nay vẫn tiếp tục ủng hộ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
Mỹ đã công nhận Juan Guaido, chủ tịch quốc hội, người đã tuyên bố mình là tổng thống lâm thời của Venezuela sáu tuần trước đó.
“Cáo buộc cho rằng Juan Guaido là một con rối của Mỹ là điều vô lý đầu tiên và thứ hai đã bị từ chối theo một số cách - một làcon số quốc gia hỗ trợ ông ấy,” Abrams nói tại một cuộc họp báo hôm thứ Sáu.
Sản xuất dầu của Venezuela đã giảm mạnh đến mức dự kiến sẽ ít hơn 1 triệu thùng mỗi ngày trong năm nay. Các lệnh trừng phạt đối với quốc gia đó vẫn chưa gây ra bất kỳ cú sốc lớn nào trên thị trường.
“Điều tuyệt vời là nó đã gây ra sự thắt chặt trong dầu nặng, và điều đó đã được phản ánh nhưng đó không phải là một sự kiện làm rúng động thị trường,” ông Daniel Yergin, phó chủ tịch IHS Markit cho biết.
Phản ứng của thị trường dầu
Yergin cho biết các hoạt động khai thác dầu của Venezuela đã xấu đi rất nhiều dưới thời Maduro đến nỗi chúng đã trở nên ít quan trọng hơn đối với nguồn cung thế giới, mặc dù Venezuela có trữ lượng dầu lớn nhất thế giới. “Chế độ Maduro đã và đang giết mình bằng dầu,” Yergin cho biết.
Venezuela xuất khẩu dầu sang Trung Quốc và Nga, nhưng những thùng dầu đó về cơ bản là để trả nợ. Ấn Độ vẫn là một khách hàng lớn và Mỹ cũng đã sử dụng dầu thô của Venezuela.
Những gì bạn cần biết về lệnh trừng phạt của Mỹ đối với dầu Venezuela
Các nhà phân tích coi việc giảm các thùng dầu nặng là một tình huống tạm thời cho thị trường Mỹ, nơi dựa vào dầu thô nặng nhập khẩu để cung cấp cho các nhà máy lọc dầu Bờ Vịnh. Saudi đã cắt giảm đáng kể việc xuất khẩu dầu thô nặng sang Mỹ nhưng đã tăng chúng trong tuần trước.
“Sự thiếu hụt dầu thô nặng đã khiến nó trở nên đắt đỏ hơn và điều đó đã làm tổn hại đến lợi nhuận tinh chế,” theo ông Andrew Lipow, chủ tịch của Lipow Oil Associates cho biết. Lipow cho biết dầu thô nặng hiện đang có giá cao hơn vài đô la mỗi thùng.
Brazil và Iraq cũng dự kiến sẽ đưa nhiều thùng dầu thô nặng hơn vào thị trường và Canada có thể sẽ cung cấp thêm dầu thô nặng của Canada cho Mỹ nếu giá vẫn đủ cao để làm cho nó khả thi về mặt kinh tế. Dầu thô của Canada đi vào Mỹ bằng đường sắt.
“Câu hỏi nghiêm túc mà mọi người đang nhìn đến là sự sẵn có của dầu thô nặng khi một vòng trừng phạt tiếp theo đối với Iran diễn ra,” ông Keith Pascual, phó chủ tịch cấp cao của IHS Markit cho biết. Như ông giải thích, thời gian sẽ cho biết quốc gia nào sẽ bị ảnh hưởng đáng kể nhất.
Pascual cho biết có thể chấm dứt tình trạng thiếu hụt dầu thô nặng hơn khi ngành vận tải toàn cầu chuyển ra khỏi nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh cao, bắt đầu từ ngày 1 tháng 1.
Ông cũng nói nếu Maduro rời đi, sẽ không có cách khắc phục nhanh chóng cho ngành năng lượng Venezuela. “Sẽ mất nhiều năm. Một phần của thách thức là cơ sở hạ tầng đã bị tháo tung để lấy các bộ phận để sửa chữa cho các cơ sở hạ tầng khác. ... Đó là một trường hợp xây dựng lại hoặc tháo dỡ và xây dựng mới,” Pascual nói.
Mỹ sản xuất dầu thô ngọt nhẹ, do đó, nhiều dầu của Mỹ sẽ được tung ra thị trường thế giới. Trong hai tuần riêng biệt trong vài tháng qua, Mỹ đã tạm thời là nhà xuất khẩu ròng các sản phẩm dầu thô và tinh chế, với hơn 3 triệu thùng dầu của Mỹ tấn công thị trường thế giới.
“Tôi nghĩ rằng đó là những lệnh trừng phạt Iran, dưới thời Obama hoặc Trump, sẽ không có hiệu quả nếu không có sự gia tăng sản xuất của Mỹ,” ông Yergon nói. “Mặc dù nó không phải là cùng loại dầu, nhưng sẽ rất khó để làm điều đó trên thị trường.”
Yergin cho biết ông dự đoán Mỹ sẽ trở thành nhà xuất khẩu ròng trong vòng hai đến ba năm tới, điều mà Mỹ đã không có được từ cuối những năm 1940.
“Nó [cung cấp] sự linh hoạt cho các biện pháp trừng phạt. Nó cũng đặt một cái gì đó rất lớn trên bàn đàm phán thương mại Mỹ-Trung Quốc,” ông Yergin nói.
Yergin cho biết ngành công nghiệp Mỹ hiện đang tập trung vào các cách để xuất khẩu thêm dầu và mở rộng các cảng ở Texas. Đây là một sự định hình lại đầy kịch tính của dòng chảy thương mại toàn cầu, ông nói.
Nguồn: xangdau.net (theo CNBC)