Giá dầu thế giá»›i những ngày cuối cùng của năm 2015 Ä‘ang tiếp tục lao dốc giảm mạnh, trong khi Ä‘ó giá xăng trong nÆ°á»›c không khỏi làm người tiêu dùng thất vọng vì cả năm má»›i chỉ “thủng thẳng” giảm tổng cá»™ng khoảng 1.170 đồng/lít.

DÆ° địa cho giá quá ít

Giá dầu thô ngọt nhẹ giao sau tại thị trường New York đến ngày 23.12 đứng ở mức hÆ¡n 36 USD/thùng. Những phiên giao dịch đầu tuần, giá dầu ngọt nhẹ Mỹ còn giảm dÆ°á»›i 34 USD/thùng, gần mức thấp nhất trong 11 năm qua, còn dầu thô Brent tại thị trường London khoảng 36 USD/thùng, cÅ©ng thấp nhất kể từ năm 2004. Nhìn chung, tâm lý thị trường vẫn tin là giá dầu còn giảm. Giá»›i đầu cÆ¡ còn dá»± báo giá dầu không chỉ xuống mốc 20 USD/thùng mà còn giảm xuống mốc má»›i là 15 USD/thùng vào năm 2016.

Trong lần Ä‘iều chỉnh giá cuối cùng của năm 2015 (vào ngày 18.12), giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ã giảm về mốc 16.400 đồng/lít. Giá dầu diesel bán lẻ còn 11.980 đồng/lít và dầu hoả còn 11.060 đồng/lít. Giá bán lẻ dầu mazut cÅ©ng còn ở mức 8.162 đồng/kg. Vá»›i xăng - mặt hàng tiêu thụ lá»›n nhất, Ä‘ây là lần Ä‘iều chỉnh giá thứ 18 trong năm 2015, trong Ä‘ó có 12 lần giảm giá và 6 lần tăng giá, song mức giảm tổng cá»™ng chỉ khoảng 1.170 đồng/lít.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận định: “Năm 2015, giá xăng dầu, đặc biệt là xăng giảm ít hÆ¡n giá thế giá»›i là quá rõ. Dầu thô thế giá»›i năm nay giảm tá»›i gần 40% kéo theo giá xăng dầu thành phẩm giảm mạnh song giá xăng trong nÆ°á»›c hiện chỉ thấp hÆ¡n đầu năm gần 1.200 đồng/lít, tức chỉ giảm khoảng 6-7%; giá dầu diesel thấp hÆ¡n khoảng gần 5.000 đồng/lít… Đây là Ä‘iều hết sức vô lý”. Trong khi Ä‘ó, nhìn vào giá xăng dầu hiện nay, ông Long cho biết, thuế, phí Ä‘ã tăng lên chiếm tá»›i gần 50% cÆ¡ cấu giá. “Chúng ta Ä‘ang thu thuế từ xăng dầu quá lá»›n bắt đầu từ năm nay nên không còn nhiều dÆ° địa cho việc giảm giá” - ông Long nhìn nhận.

Người tiêu dùng “gánh” thiệt

Thá»±c tế, thuế nhập khẩu xăng dầu năm nay Ä‘ã có lúc tăng lên tá»›i 35% và má»›i chỉ giảm xuống 20% do Việt Nam phải thá»±c thi hiệp định thÆ°Æ¡ng mại ASEAN (ATIGA). Thuế bảo vệ môi trường vá»›i xăng dầu cÅ©ng tăng lên tá»›i 300% từ 1.5.2015… Đây là những yếu tố Ä‘iển hình nhất khiến giá xăng dầu không giảm được theo diá»…n biến giảm của giá xăng dầu thế giá»›i; thậm chí còn làm giá xăng dầu trong nÆ°á»›c liên tục bị tăng lên “ngược dòng” vá»›i thế giá»›i suốt từ tháng 3 đến tháng 6.2015. Gần Ä‘ây nhất, khi giá xăng dầu thế giá»›i liên tục giảm mạnh thì giá xăng trong nÆ°á»›c cÅ©ng chỉ giảm nhỏ giọt, ở các mốc 180 đồng/lít, 250 đồng/lít rồi 390 đồng/lít… Các doanh nghiệp xăng dầu thì liên tục công bố lãi khủng.

“Rõ ràng vá»›i 3 chủ thể: Nhà nÆ°á»›c thu thuế phí lá»›n từ xăng dầu, doanh nghiệp công bố lãi khủng từ xăng dầu thì Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên, người tiêu dùng phải chịu thiệt thòi nhất khi giá xăng dầu chỉ giảm nhỏ giọt, không tÆ°Æ¡ng xứng” - ông Long phân tích.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cÅ©ng cho rằng, chính vì giá xăng dầu trong nÆ°á»›c năm nay chÆ°a giảm tÆ°Æ¡ng xứng nên Ä‘ã ảnh hưởng lá»›n đến sức cạnh tranh của nền kinh tế và đời sống người dân nếu Ä‘iểm lại 1 năm qua. Theo ông Doanh, xăng dầu là đầu vào chủ yếu của nền kinh tế, quyết định toàn bá»™ hệ thống giá, chỉ số CPI (chỉ số giá tiêu dùng) của nền kinh tế nhÆ°ng vì không giảm tÆ°Æ¡ng xứng nên Ä‘ã không có tác Ä‘á»™ng mạnh tá»›i hoạt Ä‘á»™ng của doanh nghiệp, giúp kéo giá cả của các loại hàng hóa tiêu dùng.

“Minh chứng rõ nhất là giá cÆ°á»›c vận tải không giảm được bao nhiêu; giá hàng tiêu dùng nhÆ° lÆ°Æ¡ng thá»±c thá»±c phẩm cÅ©ng chẳng chịu xuống; thậm chí giá của nhiều dịch vụ nhÆ° Ä‘iện, nÆ°á»›c còn tăng lên… Điều này cho thấy việc tận dụng cÆ¡ há»™i giá xăng dầu giảm để nâng cao sức cạnh tranh cho nền kinh tế, giảm chi phí sản xuất kinh doanh Ä‘ã không để lại dấu ấn nào” - ông Doanh nói. Vá»›i người dân khi giá xăng dầu ở mức cao thì không tránh khỏi việc họ phải móc hầu bao nhiều hÆ¡n cho các chi chi Ä‘i lại, sinh hoạt… mà lẽ ra được giảm.

Chuyên gia kinh tế Phạm Tất Thắng cho rằng, Ä‘ã đến lúc phải thay đổi cÆ¡ chế chính sách vá»›i mặt hàng xăng dầu để minh bạch hÆ¡n, công bằng hÆ¡n và hài hòa lợi ích Nhà nÆ°á»›c - doanh nghiệp - người tiêu dùng. “Chúng ta không thể giữ mãi má»™t cÆ¡ chế Ä‘iều hành dá»… gây nhiá»…u xu hÆ°á»›ng giá thị trường, khiến giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c luôn ở tình trạng “lên nhanh - xuống chậm, tăng nhiều - giảm ít” nhÆ° suốt má»™t năm qua” - ông Thắng khẳng định.

Nguồn tin: Danviet