Trong khi giá dầu thô trên thế giá»›i sụt giảm mạnh, thì giá thành phẩm, giá bán lẻ trên thị trưá»ng Việt Nam vẫn Ä‘ang ở mức cao. Theo các chuyện gia, dù doanh nghiệp nói gì thì nói, nếu cÆ¡ quan quản lý cân động lại thì vẫn có thể hạ được giá xăng dầu trong thá»i Ä‘iểm hiện nay.
Giá xăng dầu Ä‘ã táºn cùng phi lý?
Má»™t lãnh đạo cá»§a Petrolimex cho biết: Giá xăng dầu trên thị trưá»ng thế giá»›i gần Ä‘ây có giảm nhưng giá các sản phẩm dầu thành phẩm thì chỉ giảm nhẹ. Giá xăng vỠđến Việt Nam là khoảng 125,56 USD/1 thùng. Vá»›i tá»· giá 20,680 VND/USD, má»—i lít xăng sẽ có giá là 16.300 đồng /lít. Cá»™ng thêm các chi phí khác như thuế tiêu thụ đặc biệt là 10%, VAT 10%, chi phí bán hàng và lợi nhuáºn cá»§a DN theo quy định, má»—i lít xăng tăng lên 20.659 đồng.
Do má»—i lít xăng phải trích quỹ bình ổn giá là 300 đồng, phí xăng dầu, sau khi tính tổng tất cả các khoản thuế và phí theo quy định, giá xăng A92 hiện ở 21.959 đồng /lít. Vá»›i giá bán như váºy, DN vẫn Ä‘ang lá»— 659 đồng /lít. Tương tá»± như váºy, dầu diezel 0,25% S Ä‘ang lá»— 345 đồng /1 lít. CÅ©ng theo lãnh đạo này thì Ä‘ó là cách tính cá»§a Bá»™ Tài chính, còn nếu tính theo chi phí thá»±c tế cá»§a DN thì số lá»— còn lá»›n hÆ¡n.
Theo các chuyện gia, nếu cÆ¡ quan quản lý cân động lại thì vẫn có thể hạ được giá xăng dầu trong thá»i Ä‘iểm hiện nay
Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, Viện nghiên cứu phát triển kinh tế -xã há»™i Hà Ná»™i thì cách tính này Ä‘ã có trong Nghị định 84 (giá cÆ¡ sở, gồm có các chi phí + giá gốc + các khoản phụ), không có gì khó hiểu. Vấn đỠchỉ còn nằm ở chá»— là giá cÆ¡ sở này chưa được kiểm toán. Chúng ta chỉ biết má»™t chiá»u, còn Ä‘úng hay sai, hợp lý hay chưa hợp lý, thì không ai biết được.
Äặc biệt là vấn đỠchi phí, theo TS Phong, hiện Ä‘ang thiếu tưá»ng minh. DN khai bao nhiêu thì biết là bấy nhiêu, không có cứ liệu thuyết phục. Theo Ä‘úng nguyên tắc, Ä‘ã là thị trưá»ng thì phải có lên có xuống. Giá xăng dầu bán lẻ hiện nay là khi giá trên thị trưá»ng thế giá»›i Ä‘ang đạt đỉnh, ở mức rất cao. Nhưng hiện giá xuống rất nhiá»u mà giá bán lẻ vẫn không hạ. Lý do được đưa ra là do DN chưa có lãi (vì trích ngân sách, quỹ bình ổn +lãi suất định mức).
"Tôi thấy ông Nguyá»…n Lá»™c An (Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thị trưá»ng trong nước -Bá»™ Công thương) trả lá»i thì từ tháng 6 Ä‘i kiểm tra các doanh nghiệp Ä‘ã lãi 900 đồng /lít, chỉ có Bá»™ Tài chính nói là không có lãi thôi. Hai Bá»™ mà nói ngược nhau thì Ä‘ã là khó thuyết phục rồi. Tôi cho rằng không có lãi lá»›n thì Ä‘ã có lãi nhá» nếu các cÆ¡ quan quản lý biết hài hòa được vá»›i lợi ích cá»§a ngưá»i dân như giảm bá»›t lãi cá»§a DN, giảm bá»›t trích ná»™p ngân sách để lấy má»™t khoản dư hạ giá xăng. Như thế sẽ tạo ra được sá»± đồng thuáºn lá»›n từ ngưá»i dân, từ xã há»™i. Äằng này, các cÆ¡ quan cứ chú ý đến lợi ích cá»§a DN, chú ý đến trích ná»™p ngân sách mà không chịu hạ", TS Nguyá»…n Minh Phong phân tích.
CÅ©ng theo TS Phong thì DN nói không có cÆ¡ há»™i nào để giảm giá trong thá»i gian này, Ä‘ó là việc cá»§a DN, quan trá»ng vẫn là cÆ¡ quan quản lý. Nếu cÆ¡ quan quản lý Ä‘iá»u chỉnh lại lợi nhuáºn định mức cá»§a DN, ít nhất cÅ©ng dư ra khoảng 1-2 trăm đồng/lít để hạ giá. Hiện nay, DN Ä‘ang được trích 300 đồng lãi định mức, Ä‘ó là chưa kể há» còn lãi nữa do chi phí khai "vống" lên. Việc trích ná»™p ngân sách Ä‘ang là 1.000 đồng, rồi còn quỹ ná» quỹ kia, tại sao không bá»›t Ä‘i. Giá vẫn có thể hạ được, vấn đỠchẳng qua là "tư duy chưa tá»›i" thôi.
Ông Bùi Ngá»c SÆ¡n, Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế quốc tế (Viện nghiên cứu và chính trị thế giá»›i) thì nhấn mạnh vá» tính minh bạch. "Lá»— lãi thế nào, chi phí ra sao thì chỉ có DN má»›i biết, há» khai thế nào chẳng được, rất khó kiểm soát. Ép quá, thì há» cÅ©ng chỉ giảm vài chục đồng lấy lệ mà thôi. Tôi thấy ở các nước, trạng thái thị trưá»ng lúc nào cÅ©ng là cạnh tranh. Có cạnh tranh thì má»›i có chuyện giá lên, giá xuống. Các Cty có nhiá»u đầu mối để bán xăng dầu nên má»›i có thể cạnh tranh được, còn ở mình gần như chỉ "có má»™t ông".
Ông SÆ¡n cÅ©ng cho hay, “Câu chuyện ở Petrolimex cÅ©ng chẳng khác nào như câu chuyện cá»§a EVN. Minh bạch ra thì Tổng Petrolimex chỉ nên phụ trách má»™t khâu, các phần còn lại phải để thị trưá»ng tham dá»±. Nhưng đằng này, ông vừa kiểm soát hệ thống phân phối, vừa là ngưá»i nháºp khẩu, vừa là ngưá»i đưa hàng ra bán và quyết định giá... rồi tham gia cả xây dá»±ng chính sách. Nhìn vào Ä‘ó, ngưá»i ta cÅ©ng biết là quá khó để có thể minh bạch".
Nguồn tin: Nguoiduatin