Việc chở khí gas của Nga qua Ukraina sang châu Âu đã bị ngừng ngày hôm nay là ngày thứ 3 do cuộc tranh cãi xung quanh việc đồng ý cho những người quan sát độc lập kiểm tra tại đây đã ngăn cản một quyết định sớm hơn.
OAO Gazprom cho biết Ukraina đã cho phép những người đại diện của Nga tham gia trong một nhóm sẽ giám sát việc lưu chuyển khí gas sang phương Tây sau khi đã phản đối trước đó. NAK Naftogaz Ukrainy đã yêu cầu Nga giữ một “vị trí có tính xây dựng.”
Giá khí Gas tại Anh, thị trường lớn nhất châu Âu, ban đầu thì giảm do dự đoán việc lưu chuyển khí gas sẽ sớm thực hiện trở lại thông qua Ukraina sau khi các viên chức của liên minh EU đã gợi ý một sự thỏa thuận giữa hai bên. Gazprom đã ngừng vận chuyển hôm 7/1 sau khi buộc tội Ukraina đã có ý định cung gas cho các khách hàng khác.
Việc vận chuyển vẫn sẽ phục hồi sớm vì “đây là sự mong muốn của Nga muốn thu được nhiều doanh thu sớm nhất có thể, bởi vì thu nhập của nhà nước đã giảm vì giá gas và dầu mỏ thấp,” Klaus Breil, một người quản lý vốn ở Cominvest Asset Management, Frankfurt, cho biết trong buổi phỏng vấn trên ti vi hôm 9/1.
CEO của Gazprom ông Alexei Miller cho biết Ukraina đã đồng ý lời đề nghị của Nga về việc kiểm soát lưu chuyển khí gas.
“Ngay khi đề nghị này được ký và người đại diện của ủy ban này bắt đầu làm việc ở các trạm khí gas của Ukraina và Nga, việc lưu chuyển khí gas sẽ có khả năng tiếp tục,” Miller phát biểu với các phóng viên ở Sochi, Nga.
Những nhân viên giám sát của EU đã có kế hoạck đến Ukraina lúc 5 giờ chiều giờ địa phương ngày 9/1, phó giám đốc điều hành của Naftogaz ông Volodymyr Trikolich, phát biểu tại một cuộc họp báo. Ukraina cũng sẽ cho phép các chuyên gia có thẩm quyền của Gazprom “tiếp cận” với hệ thống đường ống của họ, ông nói.
Hôm qua liên minh EU đã bày tỏ ý kiến về việc các chuyến hàng vận chuyển gas phải nhanh chóng được tiếp tục tiến hành mà không có thêm bất cứ sự trì hoãn nào nữa. Nhóm giám sát sẽ bao gồm 16 chuyên gia và 4 thành viên của ủy ban châu Âu, EU cho biết.
Giá gas
Trước đó Miller đã cho biết không có cuộc đàm phán nào về giá cả và phí vận chuyển khí gas với Ukraina được tiến hành, tâm điểm của sự bất đồng là làm tổn hại đến việc cung cấp đến ít nhất 20 quốc gia.
“Đàm phán đã được khôi phục nhưng vẫn có cảm giác phía Ukraina không có một quyền hay sự ủy quyền nào để bàn bạc về mức giá năm 2009 hay lượng gas mua vào, ông nói với tổng thống Nga Dmitry Medvedev ngày hôm qua. “chúng tôi không thấy một sự sẵn sàng nào từ phía Ukraina trong cuộc đàm phán để ký hợp đồng.”
Đồng rup của Nga đã tăng giá so với đồng euro sau khi thủ tướng Nga ông Vladimir Putin thỏa hiệp với thủ tướng cộng hòa Séc ông Mirek Topolanek, người đang giữ chức chủ tịch liên minh EU, vào cuối ngày hôm qua rằng sẽ mở đường cho sự cung cấp được khôi phục lại.
Sự thỏa thuận này “có thể dẫn đến” việc cung gas của Nga sang EU được phục hồi, chủ tịch cộng hòa Séc cho biết.
Sự giải quyết này đến sau sức ép chính trị từ các nhà lãnh đạo liên minh EU về việc cung khí gas.
Cả tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và tổng thống Đức Merkel đều thúc đẩy Nga tiếp tục vận chuyển khí gas trở lại sang châu Âu. Nga phải tôn trọng cam kết qua hợp đồng của họ, ông Sarkozy phát biển tại một buổi họp báo ở Paris hôm 8/1. “Nga phải thực hiện trách nhiệm của họ,” ông Merkel nói.
Chi phí tăng
Hôm qua, Putin cho biết Nga đã chuẩn bị cho việc phải trả phí vận chuyển cao hơn để chở gas qua Ukraina. Naftogaz cho biết họ cũng sẵn sàng bảo đảm 100% lượng gas cung sang châu Âu.
Cơ quan báo chí của Putin cho biết Nga đã yêu cầu có giám sát viên ở cả 2 biên giới ra và vào Ukraina.
Hôm 8/1 tổng thống Ukraina ông Viktor Yushchenko nói với chủ tịch ủy ban châu Âu ông Jose Barroso qua điện thoại và xác nhận Ukraina đã chuẩn bị khôi phục ngay lập tức việc vận chuyển khí gas của Nga, theo một thông báo từ văn phòng của ông Yushchendo.
Giá khí gas tại Anh trong tuần tới đã giảm 1,75 xu xuống 58,50 xu/therm sau khi đưa ra sự giải quyết này. Tuần này trong một ngày khí gas đã tăng 23% sau cuộc xung đột giữa Nga và Ukraina lan rộng thêm.
Hôm qua ông Putin cho biết Nga sẽ chuẩn bị tăng gấp đôi khoản chi phí họ trả cho việc vận chuyển khí gas thông qua Ukraina, nếu nước làng giềng này của họ trả giá thị trường cho gas của họ. Nga sẵn sàng trả 3,40$/1000 mét khối khí gas/100 km, tăng so với 1,70$ trước đó, ông Putin nói với các nhà báo trong chuyến đi của ông gần Matxcova.
Đồng rup đã tăng 4,2% lên 39,9473 rup/euro lúc 1h50 chiều tại Singapore, còn tỉ giá ngày trước đó là 41,7027.
