Sự trỗi dậy của đá phiến Mỹ đang "làm giảm" ảnh hưởng của OPEC, Nga và các đồng minh của họ, và liên minh này tốt hơn là nên để cho thị trường dầu tự diễn biến, Giám đốc điều hành của Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA Fatih Birol nói với Platts trong một cuộc phỏng vấn .
"Những ngày mà thị trường dầu, sự phát triển và giá cả được xác định bởi các nghị quyết, thảo luận và đã qua. Hiện tại có các lực thị trường rất mạnh mẽ, chủ yếu được thúc đẩy bởi cuộc cách mạng đá phiến của Mỹ," ông Birol nói đề cập chiến lược quản lý thị trường của OPEC.
OPEC, Nga và chín đối tác không thuộc OPEC khác đang cắt giảm 1,2 triệu thùng/ngày đã giúp giá dầu phục hồi từ sự sụt giảm trong ba tháng cuối năm 2018. Thỏa thuận cắt giảm dự kiến sẽ diễn ra đến hết tháng 6 và có khả năng sẽ được điều chỉnh sau khi Mỹ tuyên bố sẽ chấm dứt tất cả các miễn trừ trừng phạt dầu mỏ của Iran khi chúng hết hạn vào đầu tháng 5.
Saudi và UAE dự kiến sẽ bù đắp cho sự thiếu hụt này, nhưng hợp tác sản xuất toàn cầu được coi là phức tạp hơn.
Trong khi liên minh 24 quốc gia kiểm soát gần 50% thị trường dầu mỏ toàn cầu, sự gia tăng không ngừng của nguồn cung dầu thô Mỹ có nghĩa là sẽ có "sự cạnh tranh nhiều hơn giữa các giải pháp ở Vienna và sản xuất ở Permian".
Birol dự đoán Mỹ sẽ chiếm 70% mức tăng trưởng sản lượng dầu toàn cầu trong 5 năm tới, cho thấy sự vô ích trong các hành động của OPEC.
"Tiếng nói của Mozart sẽ không được nghe thấy ở Pennsylvania," ông nói, phát biểu tại trụ sở IEA ở Paris. Birol giải thích rằng "hiệu quả kinh tế không lay chuyển được, có rất nhiều dầu xuất hiện trên thị trường, với việc mở rộng các đường ống," điều này sẽ làm tăng khả năng và tốc độ của đá phiến Mỹ để "phản ứng với sự phát triển giá cả quốc tế".
Birol nói thêm rằng đá phiến của Mỹ có sự phát triển của các công nghệ sạch, đặc biệt là với sự phát triển của xe điện, điều này làm tăng thêm thách thức cho OPEC và ăn mòn hỗn hợp năng lượng toàn cầu của họ.
"Đề nghị khiêm tốn của tôi với tư cách là một cựu nhân viên OPEC là bây giờ là thời điểm cao nhất trong lịch sử mà họ cần đa dạng hóa cơ sở kinh tế của mình," ông nói.
Birol ít quan tâm đến tác động của đá phiến Mỹ đang có trong việc làm sáng tỏ tổng thể dầu thô toàn cầu. Dầu thô Mỹ thường nhẹ hơn và ngọt hơn nhiều so với phần lớn các loại dầu OPEC và do đó những phát triển gần đây đã thay đổi chế độ tiêu thụ cho các nhà máy lọc dầu và các loại sản phẩm dầu. Dầu thô nhẹ hơn có xu hướng sản xuất nhiều xăng và naphtha, vốn đang rất dồi dào.
"Sự phức tạp của các nhà máy lọc dầu sẽ ngày càng ít đi trong tương lai. Sự đảo ngược của xu hướng mà chúng ta đã thấy trong quá khứ. Vì vậy, từ quan điểm của chúng tôi, chúng tôi không thấy một vấn đề lớn và chất lượng đá phiến rất phù hợp với sự phát triển cùng với nhu cầu dầu," ông giải thích.
Rủi ro địa chính trị
Biến động thị trường dầu đã được thúc đẩy bởi sự gia tăng của rủi ro địa chính trị trong thời gian gần đây và Birol cho biết những rủi ro này tiếp tục xấu đi.
Ông nhấn mạnh Iran, Libya, Venezuela, Algeria, căng thẳng thương mại Trung Quốc-Mỹ và cho biết những điều này sẽ ảnh hưởng đến thị trường trong các quý tới hơn là các yếu tố cơ bản về cung và cầu.
"Tôi là một người của năng lượng, do đó tôi không thích điều đó, tôi muốn thấy thị trường dầu được xác định bởi các lực lượng thị trường hơn là sự phát triển như vậy", Birol nói.
Các lệnh trừng phạt và mất điện đã làm tê liệt ngành công nghiệp dầu mỏ của Venezuela, Iran phải đối mặt với toàn bộ các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với xuất khẩu dầu mỏ và Libya đang phải chịu đựng sự đấu đá chính trị, một lần nữa có thể phá hủy sản lượng mà gần đầy đã tăng lên mức trên 1 triệu thùng/ngày. Trong khi đó, Iran đã đe dọa sẽ đóng cửa một điểm vận chuyển quan trọng, Eo biển Hormuz, để trả đũa Mỹ.
Ông cảnh báo về nguy cơ giá dầu sẽ vượt trên 70 đô la/thùng đối với thị trường dầu mỏ và nền kinh tế toàn cầu, đồng thời nói rằng nếu giá quá thấp sẽ ảnh hưởng đến đầu tư vào ngành công nghiệp này và các nước sản xuất dầu chủ chốt.
"Một mức giá tối ưu để mọi người hài lòng là rất khó", ông nói, nhưng giám đốc điều hành IEA rõ ràng lo ngại về tác động gia tăng rủi ro địa chính trị đang có với giá dầu và sự ổn định của thị trường và nguy cơ giá dầu tiếp tục tăng. Giá dầu thô Brent đã tăng từ 50 đô la/thùng vào cuối năm 2018 lên gần 75 đô la/thùng vào thứ Ba.
Nguồn: xangdau.net (theo Platts)