Nghe tin đồn xăng dầu sẽ tăng giá, chiều ngày 4.4.2011, người dân Hà TÄ©nh và má»™t số địa phÆ°Æ¡ng đổ xô đến các cá»­a hàng xăng dầu để mua. Nhiều người còn tranh thủ Ä‘Æ°a can, thùng mua xăng dá»± trữ…

TrÆ°á»›c Ä‘ó, có tin đồn thiếu gạo khiến mọi người đổ xô Ä‘i mua tích trữ. TrÆ°á»›c nữa, vì tin đồn, hàng loạt người ồ ạt rút tiền khỏi má»™t ngân hàng. Nhiều tin đồn khác, vá»›i những mức Ä‘á»™ tác Ä‘á»™ng khác, Ä‘ã xuất hiện nhÆ° ngân hàng Nhà nÆ°á»›c phát hành tiền mệnh giá giá má»™t triệu đồng, ăn cá kèo bị ung thÆ°, thá»±c phẩm nhÆ° sữa, nÆ°á»›c tÆ°Æ¡ng có chất Ä‘á»™c hại…

Người dân TP Hà TÄ©nh chen lấn ở các cây xăng mua xăng sau khi nghe tin đồn tối 4.4, giá xăng sẽ tăng. Ảnh minh họa của H.A.

Phòng ngừa và xá»­ lý khủng hoảng tin đồn nhÆ° thế nào?

Có thể thấy tin đồn thường nhằm vào những lÄ©nh vá»±c và mặt hàng nhạy cảm hay thiết yếu và xuất hiện ở những thời Ä‘iểm nhạy cảm - gắn vá»›i những biến Ä‘á»™ng lá»›n trong nền kinh tế trong nÆ°á»›c hoặc thế giá»›i. Ngoài ra, nó cÅ©ng xuất hiện khi chính sách không đồng bá»™, hiệu quả, có sá»± thay đổi bất ngờ, người dân thiếu hay nhận được thông tin không chính xác. Ví dụ, trÆ°á»›c khi tăng giá xăng dầu vào ngày 21.7.2008, các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c khẳng định trên phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng là không tăng các mặt hàng thiết yếu cho đến hết năm. Điều này khiến người dân hiểu rằng, xăng dầu sẽ không tăng giá. Liền sau Ä‘ó, xăng tăng giá và tăng tá»›i 31%, khiến người dân sau này có tâm lý nghe theo tin đồn - dù là tin đồn thất thiệt.

Còn ở góc Ä‘á»™ doanh nghiệp, phần lá»›n các cuá»™c khủng hoảng gần Ä‘ây đều do các đối thủ cạnh tranh đạo diá»…n hay má»™t bá»™ phận nhỏ nhân viên của chính mình trả thù riêng

Ở góc Ä‘á»™ quản lý nhà nÆ°á»›c, để xá»­ lý tốt các tin đồn thất thiệt thì cần phải tạo sá»± minh bạch và nhất quán trong việc ban hành chủ trÆ°Æ¡ng và thá»±c thi chính sách, cập nhật kịp thời những bổ sung, Ä‘iều chỉnh chính sách. Điều quan trọng trong việc tổ chức thá»±c hiện chính sách là phải duy trì được niềm tin của người dân đối vá»›i nó. Nếu không, việc xá»­ lý tin đồn thất thiệt nói riêng và việc ban hành các chính sách khác để Ä‘iều tiết đời sống kinh tế - xã há»™i sẽ không phát huy được tác dụng nhÆ° mong muốn của các nhà hoạch định chính sách.

Bên cạnh Ä‘ó, cần có cÆ¡ chế tiếp cận, phản ứng hiệu quả khi có tin đồn thất thiệt. Cần tạo lập hệ thống thông tin hiệu quả đến người dân vá»›i nhiều hình thức Ä‘a dạng để họ được quyền thường xuyên tiếp nhận thông tin đầy đủ, chính xác và không bị bất ngờ từ các cÆ¡ quan chức năng. Khi Ä‘ó, các tin đồn thất thiệt sẽ không dá»… lan truyền, tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến xã há»™i.

Mặt khác, phải có chế tài đủ mạnh để ngăn chặn và xá»­ lý những kẻ phao tin đồn thất thiệt. Hiện nay xá»­ lý tin đồn ở góc Ä‘á»™ pháp luật còn chÆ°a chặt chẽ. Đồng thời, cần có lá»±c lượng kinh tế đủ mạnh - đặc biệt là hệ thống phân phối đối vá»›i những mặt hàng thiết yếu để Ä‘iều tiết thị trường.

Ở góc Ä‘á»™ doanh nghiệp, má»™t số kinh nghiệm Ä‘ã được Ä‘úc kết ra khi xá»­ lý khủng hoảng do tin đồn thất thiệt tạo ra. Thứ nhất là hãy dá»± báo những phÆ°Æ¡ng án rủi ro nhất có thể xảy ra vá»›i tổ chức mình trong tÆ°Æ¡ng lai và chuẩn bị phÆ°Æ¡ng án đối phó. Thành lập má»™t bá»™ phận xá»­ lý khủng hoảng vá»›i bảng mô tả công việc rõ ràng cho từng vị trí khi khủng hoảng xảy ra. Chỉ định má»™t người phát ngôn chính thức, thường là người đứng đầu. Phải nhanh chóng ổn định tình hình bên trong bằng cách ra thông báo ná»™i bá»™ hoặc họp thông báo. Đối vá»›i bên ngoài phải lập tức thông tin cho các đối tác, các nhà phân phối, các cổ Ä‘ông, nhà đầu tÆ°… Để nhiá»…u thông tin chỉ có gây bất lợi mà thôi!

Thứ hai, có thể liên hệ vá»›i các công ty PR chuyên nghiệp, nÆ¡i có những chuyên gia được Ä‘ào tạo bài bản và có kinh nghiệm trong đối phó vá»›i khủng hoảng, phối hợp cung cấp thông tin nhanh chóng và đều đặn cho các phÆ°Æ¡ng tiện truyền thông và công chúng về hoạt Ä‘á»™ng của doanh nghiệp mình.

Thứ ba, khủng hoảng phải được xem xét và giải quyết trong thời hạn sá»›m nhất vá»›i duy nhất má»™t nguyên tắc: Ä‘ó là chữ tín vá»›i khách hàng. Khi quyết định hành Ä‘á»™ng, chấp nhận những mất mát tạm thời, coi trọng uy tín và hiệu quả lâu dài.

Thứ tÆ°, có thể đề nghị sá»± giúp đỡ của cÆ¡ quan công quyền quản lý lÄ©nh vá»±c doanh nghiệp Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng hay tranh thủ sá»± ủng há»™ của các chuyên gia có tiếng trong ngành, các tổ chức hoạt Ä‘á»™ng xã há»™i, môi trường, đại diện Hiệp há»™i người tiêu dùng.

Nguồn: SGTT.VN