Khi nào giá xăng dầu còn tù mù khi Ä‘ó đồng nghÄ©a vá»›i việc quyá»n lợi ngÆ°á»i tiêu dùng còn bị xếp sau quyá»n lợi của doanh nghiệp.
Theo quy định tại Nghị định 84, vá» kinh doanh xăng dầu, giá bán lẻ xăng dầu dá»±a trên giá cÆ¡ sở (gồm các loại chi phí, giá thành, định mức lợi nhuáºn...). Tuy nhiên, theo Tiến sÄ© Nguyá»…n Minh Phong (Viện Kinh tế Xã há»™i Hà Ná»™i), nếu chỉ căn cứ vào giá cÆ¡ sở thì không thể nói là giá xăng dầu minh bạch.
Bởi má»™t số yếu tố cấu thành giá cÆ¡ sở của xăng dầu, nhÆ° chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuáºn định mức trÆ°á»›c thuế, do các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c ban hành, chứ không phải là giá vốn của doanh nghiệp, nên việc doanh nghiệp nói lá»— hay lãi cÅ©ng chẳng biết Ä‘âu mà lần.
Bởi thế, trong tháng 6-2011, chính đại diện Petrolimex Ä‘ã tiết lá»™ do cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành, hÆ°á»›ng dẫn không rõ, nên Ä‘ã làm mất cÆ¡ há»™i giảm giá xăng dầu. CÆ¡ há»™i ấy trở lại vào đầu tháng 8-2011, khi mức giá giao dịch xăng dầu thành phẩm trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i giảm sâu (còn khoảng 118-119 USD/thùng), thì Bá»™ Tài chính Ä‘ã quyết định không giảm giá.
Äến ngày 24-8 xăng A92 có giá 120,5 USD/thùng và ngày 25-8 là 122,09 USD/thùng, thì bá»™ này lại bất ngá» quyết định giảm giá nhá» giá»t, từ 300-500 đồng/lít xăng dầu vào ngày 26-8.
Quyết định giảm giá xăng dầu nhá» giá»t vào thá»i Ä‘iểm Ä‘ó, chỉ tăng thêm sá»± bức xúc của ngÆ°á»i dân, bởi Ä‘iá»u này chứng tá», ở những thá»i Ä‘iểm trÆ°á»›c Ä‘ó cÅ©ng có cÆ¡ sở để giảm giá bán lẻ xăng dầu (vì giá thế giá»›i còn giảm sâu hÆ¡n).
Sá»± tù mù vá» giá bán lẻ xăng dầu, còn thể hiện ở cả việc chiết khấu cho các đại lý. Theo quy định, các đại lý bán lẻ xăng dầu chỉ được ký hợp đồng vá»›i má»™t thÆ°Æ¡ng nhân (đầu mối). Có nghÄ©a, quyá»n quyết định tá»· lệ chiết khấu phụ thuá»™c phần nhiá»u vào doanh nghiệp đầu mối. NhÆ°ng hiện tá»· lệ chiết khấu giá bán lẻ má»—i nÆ¡i má»—i lúc má»™t kiểu.
Do cách quản lý ná»a vá»i, nên có thá»i Ä‘iểm chính các doanh nghiệp đầu mối bán lẻ xăng dầu cÅ©ng phải thừa nháºn, lợi nhuáºn của doanh nghiệp đầu mối Ä‘ang bị chuyển qua các đại lý bán lẻ. Còn lợi nhuáºn ấy được phân phối cho ai, chỉ chủ đại lý biết.
Giá xăng dầu tác Ä‘á»™ng đến tất cả ngÆ°á»i dân. Nên ở góc Ä‘á»™ nào Ä‘ó, sá»± minh bạch giá xăng dầu, chính là sá»± tạo dá»±ng niá»m tin của ngÆ°á»i dân vào cÆ¡ quan công quyá»n.
Nguồn tin: TP