Tổng cục Hải quan vừa có văn bản gá»­i các đầu mối kinh doanh xăng dầu nhập khẩu là Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tổng Công ty Dầu Việt Nam, Công ty TNHH MTV Xăng dầu Quân Ä‘á»™i, Công ty Hóa dầu Nam Việt..., khẳng định việc truy thu thuế là Ä‘úng quy định của pháp luật (Báo Người Lao Động ngày 12-6 Ä‘ã Ä‘Æ°a tin).

 

Dá»±a vào tờ khai hải quan má»›i

Ngay từ giữa tháng 5-2013, Bá»™ Tài chính Ä‘ã yêu cầu các công ty xăng dầu ná»™p bổ sung thuế cho các lô hàng tạm nhập không tái xuất vá»›i mức truy thu cụ thể: Công ty TNHH MTV Xăng dầu Quân Ä‘á»™i bị truy thu gần 20 tỉ đồng, Tổng Công ty Dầu Việt Nam 66 tỉ đồng, Công ty Hóa dầu Nam Việt 26 tỉ đồng và Petrolimex 170 tỉ đồng.

Theo Bá»™ Tài chính, các doanh nghiệp (DN) khai báo hải quan các lô hàng trên theo diện tạm nhập tái xuất từ đầu năm 2012 nhÆ°ng đến cuối năm thì còn lại má»™t khối lượng lá»›n Ä‘ã không được tái xuất mà chuyển đổi mục Ä‘ích sá»­ dụng để tiêu thụ tại thị trường trong nÆ°á»›c. Các lô hàng này không được miá»…n mà phải ná»™p đầy đủ số thuế nhập khẩu nhÆ° hàng hóa thông thường, thời hạn tính khi DN thá»±c hiện việc chuyển đổi mục Ä‘ích sá»­ dụng. Tuy nhiên, các DN đầu mối bị truy thu thuế không đồng tình vá»›i cách tính của Bá»™ Tài chính.

Má»›i Ä‘ây, Petrolimex Ä‘ã đề nghị các cÆ¡ quan hữu trách không truy thu thuế đối vá»›i các lô hàng xăng dầu tạm nhập nhÆ°ng không tái xuất hết mà chuyển tiêu thụ ná»™i địa trong năm 2012. Trong đề nghị này, ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch HĐTV Petrolimex, cho rằng cách truy thu và hồi tố trên không làm rõ được trách nhiệm các bên khi hÆ°á»›ng dẫn và thá»±c hiện Thông tÆ° 194 của Bá»™ Tài chính mà còn gây thiệt hại cho tập Ä‘oàn này khoảng 170 tỉ đồng. “Trong khi Ä‘ó, toàn bá»™ hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu của chúng tôi bị lá»— khoảng 125 tỉ đồng do Æ°u tiên nhiệm vụ bình ổn giá thị trường trong nÆ°á»›c” - ông Bảo nói.

Theo báo cáo gá»­i Chính phủ của Công ty CP Hóa dầu Quân Ä‘á»™i, quyết định truy thu thuế trên là chÆ°a hợp lý. 2012 là năm Chính phủ Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường vá»›i định hÆ°á»›ng kiềm chế lạm phát và bình ổn giá nên trong khoảng đầu năm, thuế suất mặt hàng xăng dầu được Ä‘iều chỉnh ở mức 0%-3%. Đến cuối năm, do bảo đảm nguồn thu ngân sách nên thuế suất nhập khẩu lên 8%-12%.

Đây chính là lý do làm cho các lô hàng xăng dầu tái xuất không hết nhập lại, nếu áp dụng theo tờ khai hải quan từ thời Ä‘iểm chuyển đổi mục Ä‘ích sá»­ dụng thì sẽ phải chịu mức thuế suất cao hÆ¡n. “HÆ¡n nữa, việc Chính phủ chỉ đạo dừng tái xuất xăng dầu Ä‘á»™t ngá»™t khiến lượng hàng chÆ°a tái xuất được chuyển vào tiêu thụ ná»™i địa của công ty tăng cao Ä‘á»™t biến vào cuối năm” - báo cáo nêu.

Văn bản chồng chéo

Đánh giá về Ä‘á»™ng thái “phản pháo” việc truy thu thuế của các DN đầu mối, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng do chính sách tạm nhập tái xuất còn thiếu chặt chẽ nên tạo kẽ hở cho DN lợi dụng. “NhÆ° vậy, xăng dầu Ä‘ã thẩm lậu vào Việt Nam dÆ°á»›i danh nghÄ©a tạm nhập tái xuất, sau Ä‘ó không được xuất Ä‘i nÆ°á»›c ngoài mà tiêu thụ trong nÆ°á»›c để trốn thuế” - ông Long nhận định.

Về những tranh cãi xung quanh thời Ä‘iểm tính thuế đối vá»›i những lô hàng tạm nhập không tái xuất mà chuyển sang tiêu thụ ở thị trường ná»™i địa, ông Long nhận định: “Áp thuế vào thời Ä‘iểm lô hàng được chuyển đổi mục Ä‘ích sá»­ dụng là hợp lý. Không thể tính thuế theo thời Ä‘iểm nhập vào nhÆ° đề xuất của DN vì thật ra họ Ä‘ang lợi dụng thời Ä‘iểm thuế suất nhập khẩu thấp để có lợi cho mình” - ông Long nói.

Tuy nhiên, theo má»™t chuyên gia về xăng dầu, hiện nay, việc DN và cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c bất đồng trong việc truy thu thuế xăng dầu tạm nhập tái xuất chuyển tiêu thụ ná»™i địa là do Ä‘ang cùng lúc tồn tại nhiều văn bản pháp lý.

Vị chuyên gia này cho biết Nghị định 154 của Chính phủ về thủ tục hải quan, giám sát hải quan, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối vá»›i hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu quy định rõ DN chỉ khai và ná»™p thuế theo quy định chứ không phải thay thế tờ hải quan, có nghÄ©a là  thuế suất nhập khẩu được tính tại thời Ä‘iểm nhập. Đến ngày 7-12-2012, Bá»™ Tài chính lại có công văn gá»­i các cục hải quan địa phÆ°Æ¡ng, yêu cầu hàng hóa tạm nhập tái xuất không hết khi chuyển sang tiêu thụ ná»™i địa phải thay tờ khai hải quan và thời Ä‘iểm tính thuế tính từ thời Ä‘iểm đăng ký tờ khai hải quan thay thế.

“Xét về tính pháp lý, Nghị định 154 cao hÆ¡n công văn trên. ChÆ°a kể, nếu công văn trên có giá trị thá»±c hiện thì không thể có tính hồi tố, tức là chỉ có hiệu lá»±c sau ngày ký chứ không phải quay lại áp dụng cho cả năm 2012” - vị chuyên gia này phân tích.