Kể từ khi bÆ°á»›c vào thế ká»· 21, các cuá»™c tranh giành tài nguyên trên thế giá»›i diá»…n ra ngày càng khốc liệt. Mấy năm gần Ä‘ây, đặc biệt là từ sau khi cÆ¡n bão tài chính đổ bá»™, các doanh nghiệp Trung Quốc cÅ©ng Ä‘ã đẩy nhanh bÆ°á»›c tiến tranh giành tài nguyên tại nÆ°á»›c ngoài.

TrÆ°á»›c hết, phải kể đến các cuá»™c mua bán thành công của Trung Quốc nhÆ°: Tập Ä‘oàn thép Valin Hồ Nam góp cổ phần vá»›i Tập Ä‘oàn thép Fortescue Metals Group (FMG); Công ty China Minmetals Ä‘ã mua lại tài sản của hãng mỏ OZ; Tập Ä‘oàn thép Trung Quốc mua lại hoạt Ä‘á»™ng khai khoáng của Midwest (Úc), Công ty Tây DÆ°Æ¡ng Liêu Ninh mua má»™t mỏ thiếc của Nga. Tuy nhiên, đằng sau thành công cÅ©ng không thiếu những trường hợp thất bại nhÆ° má»™t số thÆ°Æ¡ng vụ bất thành của Tổng công ty dầu mỏ khí đốt Trung Quốc CNPC, thÆ°Æ¡ng vụ thất bại giữa Công ty China Minmetals và Noranda, Tập Ä‘oàn CNOOC cÅ©ng thất bại vá»›i Unocal, thÆ°Æ¡ng vụ giữa Chinalco và Rio Tinto bất thành…

Nhìn chung, Trung Quốc gặp thất bại có thể do hiện tại Trung Quốc thiếu sá»± chỉ đạo chiến lược quốc gia mang tính mục tiêu. Các doanh nghiệp thường gặp rào cản trên con đường giành tài nguyên tại nÆ°á»›c ngoài, đối mặt vá»›i nhiều rủi ro chính trị khá cao. Tình trạng này là vấn đề cấp bách mà Trung Quốc cần phải cải thiện.

Sở dÄ© Trung Quốc cần má»™t lượng lá»›n tài nguyên của nÆ°á»›c ngoài, là vì mối quan hệ không thể tách rời giữa sá»± phát triển xã há»™i và tình hình tài nguyên năng lượng. Từ cuối thập niên 90 của thế ká»· trÆ°á»›c, kinh tế Trung Quốc vẫn duy trì tốc Ä‘á»™ tăng trưởng khá cao, tiêu hao tài nguyên luôn ở mức cao.

Theo số liệu của Bá»™ Tài nguyên Trung Quốc, năm 2008, lượng tiêu dùng dầu mỏ Trung Quốc là 388 triệu tấn, lượng tiêu dùng quặng sắt thành phẩm là 856 triệu tấn, lượng tiêu dùng đồng tinh luyện là 5,38 triệu tấn. Do vẫn chÆ°a bÆ°á»›c vào giai Ä‘oạn giữa công cuá»™c công nghiệp hóa, tiêu dùng tài nguyên Trung Quốc vẫn Ä‘ang đứng trÆ°á»›c nhu cầu tăng trưởng cao ít nhất 20 năm nữa.

Dá»± Ä‘oán đến năm 2020, lượng tiêu dùng than Ä‘á Trung Quốc sẽ vượt hÆ¡n 3,5 tá»· tấn, từ năm 2008 – 2020 Æ°á»›c tính nhu cầu năng lượng sẽ vượt hÆ¡n 43 tá»· tấn; Dầu mỏ là 500 triệu tấn, Æ°á»›c tính nhu cầu sẽ vượt 6 tá»· tấn; Quặng sắt là 1,3 tá»· tấn, nhu cầu Æ°á»›c tính sẽ vượt 16 tá»· tấn; Đồng tinh luyện là 1,3 tá»· tấn, nhu cầu Æ°á»›c tính sẽ gần 100 triệu tấn; Nhôm là 13 triệu – 14 triệu tấn, nhu cầu Æ°á»›c tính sẽ vượt 160 triệu tấn.

Đứng trÆ°á»›c cÆ¡n khát tài nguyên khổng lồ nhÆ° vậy, nếu chỉ dá»±a vào sá»± cung ứng ná»™i địa, khó mà Ä‘áp ứng được cÆ¡n khát này. Má»™t mặt, mặc dù tổng số tài nguyên Trung Quốc khá phong phú, nhÆ°ng lượng phân chia tài nguyên bình quân đầu người lại khá thấp. Trữ lượng bình quân của dầu mỏ, than Ä‘á, khí đốt theo đầu người chÆ°a đầy 1/4 mức bình quân của thế giá»›i. Mặt khác, công suất sá»­ dụng tài nguyên của Trung Quốc cÅ©ng khá thấp, Ä‘iều này sẽ khiến tình trạng thiếu hụt tài nguyên của Trung Quốc càng nghiêm trọng hÆ¡n.

Hoàn toàn phụ thuá»™c vào tài nguyên ná»™i địa sẽ khó mà được duy trì lâu dài, vì thế Trung Quốc Ä‘ã tích cá»±c triển khai các hoạt Ä‘á»™ng thu mua tài nguyên tại nÆ°á»›c ngoài. Về hiện tại, khu vá»±c mà Trung Quốc giành được chủ yếu tập trung ở châu Phi, Đông Nam Á, Châu Đại DÆ°Æ¡ng và Châu Nam Mỹ, ngoài ra còn có cả Nga, Kazakhstan và Iran.

Theo thống kê sÆ¡ bá»™, tại Châu Phi Trung Quốc có 17 dá»± án khai thác mỏ, 43 dá»± án dầu khí; Tại Đông Nam Á có 10 dá»± án khai thác quặng, 35 dá»± án dầu khí; Tại Úc có 30 dá»± án khai thác mỏ; Tại châu Nam Mỹ có 7 dá»± án khai thác mỏ, 17 dá»± án dầu khí.

Tóm lại, do bÆ°á»›c khởi đầu muá»™n, công thêm chịu sá»± cạnh tranh và sắp đặt của các doanh nghiệp từ các nÆ°á»›c phát triển, tổng lượng tài nguyên nÆ°á»›c ngoài mà Trung Quốc giành được vẫn còn khá ít, quy mô các dá»± án hiện tại cÅ©ng không lá»›n, vì thế Trung Quốc muốn từng bÆ°á»›c mở rá»™ng việc tìm kiếm tài nguyên năng lượng hÆ¡n nữa.

Vittinfo