Tháng trÆ°á»›c, Trung Quốc Ä‘ã vượt qua Mỹ và trở thành quốc tiêu thụ dầu thô nhập khẩu lá»›n nhất thế giá»›i, vá»›i kim ngạch nhập khẩu đạt mức 6,3 triệu thùng/ngày so vá»›i mức 6,24 triệu thùng/ngày của Mỹ. Và theo nhÆ° bản dá»± báo triển vọng ngắn hạn phát hành bởi EIA thì xu hÆ°á»›ng này có thể sẽ còn tiếp tục cÅ©ng nhÆ° mức chênh lệch giữa Trung-Mỹ có thể sẽ ná»›i rá»™ng ra thêm. Theo Æ°á»›c tính của công ty tÆ° vấn đầu tÆ° năng lượng hàng đầu thế giá»›i Wood Mackenzie Æ°á»›c tính dá»±a theo số liệu của EIA thì nhập khẩu dầu thô Trung Quốc sẽ tăng lên mức 9,2 triệu thùng/ngày (chiếm 70% của tổng nhu cầu tiêu thụ năng lượng).

Xu hÆ°á»›ng này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố cá»™ng lại: sá»± bùng nổ khai thác dầu Ä‘á phiến tại Mỹ, tốc Ä‘á»™ tăng trưởng kinh tế phục hồi chậm và sá»± phát triển công nghệ cao trong ngành công nghiệp chế tạo xe cá»™ làm tăng hiệu quả sá»­ dụng nhiên liệu hÆ¡n; qua Ä‘ó làm giảm lượng dầu thô nhập khẩu vào Mỹ. Trong khi Ä‘ó, tại Trung Quốc, tăng trưởng kinh tế bền vững tạo Ä‘iều kiện cho tầng lá»›p trung lÆ°u Ä‘ang phát triển chi tiêu mua sắm xe ô tô cho nhu cầu sá»­ dụng cá nhân. TrÆ°á»›c Ä‘ó, vào đầu năm, thị trường xe ô tô Ä‘ã nguá»™i dần thì đến tháng 09 chứng kiến doanh số bán xe tăng thêm 21% - xu hÆ°á»›ng Ä‘ang đặt sá»± phát triển cÆ¡ sở hạ tầng tại nÆ°á»›c này cÅ©ng nhÆ° chất lượng không khí vào tình trạng báo Ä‘á»™ng bên cạnh nhu cầu tiêu thụ dầu thô tăng cao.

Sá»± ách tắc giao thông quy mô lá»›n trên thế giá»›i, hiện tại, rất phổ biến tại các thành phố của Trung Quốc, và chất lượng không khí ngày càng tồi tệ Ä‘ã buá»™c các cấp chính quyền theo Ä‘uổi công nghệ khí thiên nhiên tổng hợp nhằm bù đắp cho nhu cầu tiêu thụ Ä‘iện than. Trong khi Ä‘ó,  sá»± gia tăng tiêu thụ dầu thô chỉ làm trầm trọng thêm các vấn đề này.

HÆ¡n thế nữa, mức chênh lệch tiêu thụ dầu vào giữa 2 quốc gia vẫn còn má»™t khoảng cách khá lá»›n. Cụ thể, má»™t người dân Trung Quốc bình quân tiêu thụ má»—i năm là 2,9 thùng, thấp hÆ¡n rất nhiều so vá»›i mức tiêu thụ bình quân năm của người Mỹ là 21,5 thùng. Điều này cho thấy, cÆ¡n khát dầu thô ngày càng tăng của Trung Quốc sẽ không thể chậm lại sá»›m vào bất cứ lúc nào.

Sá»± thay đổi vị trí Ä‘ó có ý nghÄ©a gì?

HÆ¡n tất cảm Ä‘ó là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc sẽ ngày càng phụ thuá»™c vào thị trường dầu thô toàn cầu để giải quyết nhu cầu dầu thô ngày má»™t lá»›n mạnh của mình. Và dÄ© nhiên Ä‘iều này Ä‘òi hỏi Trung Quốc đẩy mạnh sá»± có mặt của mình cÅ©ng nhÆ° tầm ảnh hưởng vá»›i toàn bá»™ hệ thống chính trị thế giá»›i nhằm bảo đảm quyền lợi khai thác tài nguyên thiên nhiên vá»›i chiến lược mà Trung Quốc Ä‘ang theo Ä‘uổi là chính sách tiền tệ và Ä‘á»™ng thái ngoại giao.

Sá»± thay đổi vị trí giữa Mỹ-Trung có thể mở ra má»™t thị trường dầu thô má»›i nÆ¡i dầu sẽ được giao dịch bằng đồng NDT thay cho đồng USD. Tuy nhiên, quá trình này chỉ có thể xảy ra khi mà chính quyền Bắc Kinh thả nổi tiền tệ, Ä‘iều mà trÆ°á»›c giờ Trung Quốc luôn bị các cường quốc kinh tế nhÆ° Mỹ, Nhật, liên minh châu Âu phàn nàn. TrÆ°á»›c Ä‘ó, vào đầu năm, HSBC Ä‘ã dá»± Ä‘oán rằng đồng NDT sẽ hoàn toàn được thả nổi vào năm 2017. Theo phân tích của chiến lược gia Sacha Tihany của Scotia Capital nhận định rằng đồng NDT được thả nổi hoàn toàn sẽ là má»™t bÆ°á»›c tiến quan trọng trong việc thúc đẩy đồng ná»™i tệ Trung Quốc trở thành đồng tiền dá»± trữ trên thế giá»›i và sá»± tăng cường sá»­ dụng nó trong các giao dịch toàn cầu.

Về mặt ngoại giao, trong khi Mỹ khó có thể rút lui khỏi vai trò của mình nhÆ° là người bảo vệ tại các khu vá»±c khai thác dầu mỏ trên thế giá»›i hay các tuyến đường vận chuyển; thì việc Trung Quốc ngày má»™t phụ thuá»™c mạnh mẽ vào nguồn dầu thô nÆ°á»›c ngoài sẽ thúc đẩy chính quyền Bắc Kinh trong vai trò tham gia hÆ¡n nữa vào các cá»™ng đồng quốc tế. Nhiều khả năng thế giá»›i sẽ chứng kiến sá»± thay đổi trong cách tiếp cận thế giá»›i của Trung Quốc trong các cuá»™c can thiệp quốc tế và sá»± tham gia trong tÆ°Æ¡ng lai vào các tổ chức chống khủng bố Ä‘a phÆ°Æ¡ng hay bất cứ Ä‘iều gì có thể giúp Bắc Kinh duy trì được nguồn cung dầu thô phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ trong nÆ°á»›c. Trong tÆ°Æ¡ng lai, bất cứ Ä‘iều gì gây bất ổn định đối vá»›i thị trường dầu thô toàn cầu sẽ làm gia tăng tổn hại cho Trung Quốc hÆ¡n là vá»›i Mỹ. Bắc Kinh cho rằng sá»± gia tăng sá»± phụ thuá»™c nhập khẩu dầu thô này là Ä‘iểm yếu trong chiến lược kinh tế chính trị toàn cầu của mình; đối vá»›i các nhà phân tích  thì Ä‘ây là cÆ¡ há»™i để Bắc Kinh trở thành nhà lãnh đạo toàn cầu trong tÆ°Æ¡ng lai.

Cuối cùng, nhập khẩu dầu thô Trung Quốc tăng trưởng mạnh mẽ, buá»™c Bắc Kinh phải gia tăng sá»± phụ thuá»™c vào định hÆ°á»›ng hệ thống thị trường toàn cầu hiện tại – tin vui cho những ai Ä‘ang hưởng lợi từ chiến lược “status quo”.

Nguồn tin: xangdau.net/Rory Johnson via OilPrice.com