Cách Ä‘ây nhiá»u tuần, khi CÆ¡ quan năng lượng quốc tế IEA - má»™t cÆ¡ quan giám sát năng lượng cá»§a các nước phương Tây tuyên bố sẽ mở kho dá»± trữ dầu má» chiến lược, gây kinh ngạc cho thị trưá»ng dầu má», má»™t câu há»i quan trá»ng mà các nhà giao dịch muốn đặt ra Ä‘ó là: Trung Quốc sẽ phản ứng ra sao?
Trung Quốc không phải là nước thành viên cá»§a IEA. Mặc dù mấy năm trở lại Ä‘ây, IEA Ä‘ã ná»— lá»±c thiết láºp mối quan hệ hợp tác máºt thiết hÆ¡n nữa vá»›i Trung Quốc, nhưng việc Trung Quốc – nước tiêu dùng dầu má» lá»›n thứ hai thế giá»›i “thiếu chân” trong IEA vẫn khiến ý nghÄ©a thá»±c sá»± cá»§a cÆ¡ quan này ngày càng bị nghi ngá», đặc biệt là khi đỠcáºp tá»›i việc Ä‘iá»u hòa hoạch định các chính sách phức tạp, chẳng hạn như mở kho dá»± trữ dầu má».
Khi IEA thành láºp vào năm 1974, quy mô kinh tế Trung Quốc vẫn còn rất nhá», hÆ¡n nữa còn là má»™t nước xuất khẩu ròng dầu má». Nhưng hiện giá», bất kỳ má»™t quyết định thu mua dầu má» nào mà Trung Quốc đưa ra Ä‘á»u có thể làm dáºy sóng trên thị trưá»ng toàn cầu.
Cho nên khi các quan chức IEA tuyên bố thông tin trên, cÆ¡ quan này cho biết trước Ä‘ó há» Ä‘ã bàn bạc qua vá» chuyện này vá»›i Trung Quốc, thị trưá»ng Ä‘ã thở phào nhẹ nhõm. Ngay sau Ä‘ó, tháºm chí Trung Quốc còn đưa ra má»™t tuyên bố bày tá» sá»± á»§ng há»™.
Tân Hoa xã đưa tin, “Trung Quốc tính cá»±c Ä‘ánh giá và á»§ng há»™ biện pháp cá»§a IEA liên quan tá»›i việc các nước thành viên bắt tay mở kho dá»± trữ dầu má» chiến lược”.
Nhưng tại Trung Quốc, phản ứng cá»§a các chuyên gia kinh tế dầu má» và các há»c giả lại không mấy nhất trí, tháºm chí há» còn chỉ trích. Theo ông Dan Weiguo, Giám đốc Viện nghiên cứu thị trưá»ng cá»§a Há»c viện nghiên cứu công nghệ knh tế CNPC: “Giá dầu thấp Ä‘á»u có lợi cho tất cả những nước tiêu dùng bao gồm cả Trung Quốc....Nhưng tôi không hiểu tại sao IEA lại lá»±a chá»n việc mở kho dá»± trữ dầu má» vào lúc này mà không mở vào lúc giá dầu Ä‘ang ở mức cao nhất. Äiá»u kiện làm việc này là gì?”
CÅ©ng có má»™t vài ngưá»i cho biết thêm, trước việc Trung Quốc cần phải hoàn thành kho dá»± trữ dầu má» chiến lược, việc IEA mở kho dá»± trữ có thể là má»™t cÆ¡ há»™i tốt để Trung Quốc thu mua dầu má». Ông Lin Baiqiang, chá»§ nhiệm Trung tâm nghiên cứu kinh tế năng lượng Trung Quốc thuá»™c trưá»ng Äại há»c Xiamen nháºn định:
“Theo tôi, động thái này cá»§a IEA không có tác dụng gì. Trước hết, thị trưá»ng Ä‘á»u biết rằng, số lượng bÆ¡m dầu má» và thị trưá»ng rất ít, hÆ¡n nữa chỉ hành động má»™t lần. Thứ hai, các biện pháp mở kho dá»± trữ trước Ä‘ó cá»§a IEA chưa bao giá» có tác dụng thá»±c sá»±. Hoặc là giá dầu ở mức khá thấp không dừng lại ở 1, 2 ngày, mà trong thá»i gian tương đối dài, hoặc biên độ sụt giảm rất lá»›n, như váºy, đối vá»›i Trung Quốc – nước có nhu cầu mạnh mẽ, Ä‘ây chính là lúc tốt nhất để ra tay”.
Hiện giá», các nước thành viên IEA chỉ hạn chế ở những nước thuá»™c Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế OECD, nhưng muốn trở thành thành viên OECD, cần phải có kho dá»± trữ chiến lược dùng đủ trong 90 ngày. Trung Quốc Ä‘ang cố găng lấp đầy kho dá»± trữ để đạt được mức nói trên. Và Ä‘iá»u Ä‘áng lo ngại là: Chính hành vi lấp đầy kho dá»± trữ dầu má» chiến lược không thể dá»± báo này cá»§a Trung Quốc sẽ biến thành nhân tố làm lung lay thị trưá»ng dầu má» quốc tế.
Nguồn tin: FT