Trung Quốc Ä‘ang nổi lên thành quốc gia được lợi hàng đầu trong cuá»™c chiến giá dầu giữa Tổ chức Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»­a (OPEC) và đối thủ. Còn Việt Nam chúng ta được lợi gì trong cuá»™c chiến này?

Trung Quốc lợi đủ đường

Trong sá»± ngạc nhiên của nhiều người, giá dầu Ä‘ã tuá»™t dốc kinh khủng nhÆ° má»™t thứ hàng ế ẩm chứ không phải vàng Ä‘en nhÆ° vẫn được tôn vinh.

Chiều 16/12, giá dầu xuống mức 53,6 USD/thùng, mức thấp nhất kể từ tháng 5-2009, theo số liệu từ Bloomberg. Tính ra giá dầu Ä‘ã giảm xấp xỉ 45% kể từ đầu năm.

Việc giá dầu giảm đến gần má»™t ná»­a từ đỉnh cao khoảng 106 USD/thùng hồi tháng 6-2014 Ä‘ã làm chao đảo thị trường tài chính toàn cầu. Dầu giảm giá đợt này được xem nhÆ° cuá»™c chiến vô tiền khoáng hậu, có rất nhiều Ä‘iều đặc biệt, không Ä‘Æ¡n thuần giảm mạnh do suy thoái kinh tế hoặc giảm mạnh do sá»± Ä‘iều chỉnh của thị trường.

Cho tá»›i lúc này, Ä‘a số nhà kinh tế quốc tế đều đồng ý vá»›i nhận định được giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Ä‘Æ°a ra tháng này rằng “giá dầu hạ thời gian qua là tin tốt lành cho kinh tế toàn cầu”.

Nhìn chung là vậy, song có những nÆ°á»›c Ä‘ang hưởng lợi nhiều hÆ¡n phần còn lại của thế giá»›i, có nÆ°á»›c lợi không chỉ về kinh tế.

Theo hãng tin Bloomberg, Trung Quốc Ä‘ang nổi lên thành quốc gia được lợi hàng đầu trong cuá»™c chiến giá dầu giữa Tổ chức Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»­a (OPEC) và đối thủ. Tranh thủ Ä‘à lao dốc chóng mặt của giá dầu, Trung Quốc - nÆ°á»›c tiêu thụ năng lượng lá»›n nhất thế giá»›i - Ä‘ang nhanh tay gom “vàng Ä‘en” để dá»± trữ.

Bloomberg dẫn số liệu từ công ty tÆ° vấn năng lượng Energy Aspects có trụ sở ở London dá»± báo, ná»— lá»±c của Trung Quốc nhằm tăng dá»± trữ dầu chiến lược có thể đẩy mức nhập khẩu dầu của nÆ°á»›c này tăng thêm 700.000 thùng/ngày vào năm 2015.

Mức nhập dầu tăng thêm này của Trung Quốc tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng hÆ¡n má»™t ná»­a mức sản lượng dầu dôi dÆ° trên toàn cầu theo dá»± báo mà ngân hàng Citigroup Ä‘Æ°a ra sau khi OPEC tuyên bố giữ nguyên sản lượng ở mức 30 triệu thùng/ngày. Trong má»™t báo cáo ra ngày 27/11, Citigroup nhận định, lượng dầu dÆ° thừa trên toàn cầu sẽ tăng gấp Ä‘ôi so vá»›i hiện nay lên mức 1,3 triệu thùng/ngày vào ná»­a đầu năm 2015.

Tàu chở dầu tiến về Trung Quốc - Ảnh: Bloomberg

Tin tức trên báo Tuổi Trẻ cho biết thêm, Trung Quốc được cho là chi tá»›i 500 tỉ USD má»—i năm cho việc nhập khẩu dầu và khí. Nếu giá dầu giảm được gần ná»­a nhÆ° hiện nay, đồng nghÄ©a vá»›i chi ngân sách của Trung Quốc cÅ©ng đỡ Ä‘i gần ná»­a. Tính toán của FT cho thấy dầu cứ giảm 1 USD, kinh tế Trung Quốc tiết kiệm được 2 tỉ USD má»—i năm. Các giáo sÆ° khoa kinh tế Ðại học Oxford khẳng định Trung Quốc rõ ràng hưởng lợi tính theo con số tuyệt đối lá»›n nhất thế giá»›i.

Trung Quốc hồi tháng 11 cÅ©ng Ä‘ã tuyên bố sẽ mở thêm kho dá»± trữ dầu chiến lược. Từ năm 2009, Trung Quốc Ä‘ã có xu hÆ°á»›ng tăng mua dầu thô vào khi giá giảm xuống mức được cho là rẻ. Ðợt này họ Ä‘ã tăng cường mua khi giá giảm.

Theo số liệu của Thomson Reuters, nhập khẩu dầu thô vào Trung Quốc trong tháng 11-2014 Æ°á»›c đạt 6,33 triệu thùng/ngày, tăng 11,6% so vá»›i mức 5,67 triệu thùng/ngày của tháng 10.

“Ðây là thời Ä‘iểm vàng để Trung Quốc mua dầu dá»± trữ chiến lược ở mức giá thấp” - ông Gordon Kwan, trưởng bá»™ phận nghiên cứu dầu khí của Ngân hàng Nomura tại Hong Kong, nhận xét.

Ðó má»›i là lợi ích thuần về kinh tế. Việc MátxcÆ¡va liên tục tìm lối thoát cho mình và vô hình trung tạo ra hàng tá cÆ¡ há»™i cho đối tác Trung Quốc. Bắc Kinh Ä‘ã có Ä‘iều kiện tốt hÆ¡n bao giờ hết để tiếp cận công nghệ đặc thù của Nga, kể cả mảng vÅ© khí, bên cạnh được thu nạp thoải mái nguồn tài nguyên thô từ Nga.

Bắc Kinh sẽ nhận các hệ thống tên lá»­a S-400 và máy bay chiến đấu Su-35 trong quý đầu năm 2015. Tiếp theo Ä‘ó dá»± kiến là tàu ngầm đời má»›i Amur 1650, cùng các hợp phần tạo vệ tinh chạy bằng năng lượng hạt nhân.

Việt Nam được lợi gì?

Bày tỏ quan Ä‘iểm trên báo VOV, theo TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung Æ°Æ¡ng, giá dầu mỏ giảm có thể là má»™t cÆ¡ há»™i tốt cho phát triển sản xuất, kinh doanh, tăng sức cạnh tranh cho nền kinh tế.

Giá dầu thế giá»›i Ä‘ang giảm rất sâu và Ä‘ang có xu thế tiếp tục giảm nữa. Chúng ta chÆ°a biết được giá dầu sẽ giảm đến mức Ä‘á»™ nào. Thời gian qua, xuất khẩu dầu, bán dầu thô Ä‘ã Ä‘óng góp vào nguồn thu ngân sách khoảng 13-20% ngân sách, tùy theo lượng dầu khai thác và giá thị trường.

Theo mức tính toán, giá dầu cứ giảm 1 USD/thùng thì làm ngân sách mất Ä‘i 1.000 tá»· đồng. Tức là giá dầu giảm sâu nhÆ° hiện nay, ngân sách Việt Nam có thể mất khoảng 2 tá»· USD. Đây là má»™t thất thoát rất nặng.

Theo TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung Æ°Æ¡ng, giá dầu mỏ giảm có thể là má»™t cÆ¡ há»™i tốt cho phát triển sản xuất, kinh doanh, tăng sức cạnh tranh cho nền kinh tế. (Ảnh minh họa)

Ông Doanh nói thêm, giá dầu giảm, má»™t mặt giảm nguồn thu ngân sách. NhÆ°ng mặt khác, do Việt Nam nhập khẩu rất nhiều sản phẩm có nguồn gốc sản xuất từ dầu mỏ, không chỉ có xăng dầu. Chẳng hạn, Việt Nam còn nhập khẩu chất dẻo, sợi tổng hợp, phân bón, thuốc trừ sâu... Nếu giá dầu mỏ giảm, giá các sản phẩm này cÅ©ng sẽ giảm theo. Cho nên, trong bài toán này, nếu tính toán tốt, rất có thể sá»± giảm giá dầu mỏ cÅ©ng là cÆ¡ há»™i để Việt Nam chấn hÆ°ng kinh tế, phát triển kinh tế dân doanh. Đó sẽ là Ä‘iều Ä‘áng mừng.

Thá»±c tế khi giá dầu giảm, có phÆ°Æ¡ng án đề xuất nâng thuế nhập khẩu xăng dầu để thu chênh lệch giá dầu và chuyển gánh nặng Ä‘ó cho người dân và doanh nghiệp. Theo tôi, phÆ°Æ¡ng án này cần phải tính toán thận trọng. Vì nếu thá»±c hiện cách này, giá xăng dầu Việt Nam quá cao so vá»›i các nÆ°á»›c trong khu vá»±c, lại nảy sinh buôn lậu từ các nÆ°á»›c có giá dầu thấp hÆ¡n về Việt Nam kiếm lời. Điểm thứ hai, quan trọng hÆ¡n, Ä‘ó là các doanh nghiệp Việt Nam không thể cạnh tranh được vá»›i các doanh nghiệp khác.

Năm 2015 là năm tiến trình há»™i nhập sẽ diá»…n ra rất sâu sắc. Các doanh nghiệp Việt Nam phải cạnh tranh rất gay gắt vá»›i các doanh nghiệp các nÆ°á»›c ASEAN, trong cá»™ng đồng kinh tế ASEAN, cÅ©ng nhÆ° trong các hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do khác mà Việt Nam vừa ký kết.

Nguồn tin: Nguoiduatin