Tình hình Trung Đông-Bắc Phi vẫn bị xáo trá»™n bởi những bất ổn chính trị ở nhiều quốc gia, đặc biệt là ở Yemen và Libya. Có lo ngại cho rằng giá dầu sẽ lên đến 300 USD/thùng nếu tình trạng này tiếp diá»…n.

Người biểu tình chống chính phủ tại Yemen.

Những người biểu tình tại nhiều nÆ¡i ở Yemen hôm qua tiếp tục Ä‘òi Tổng thống Ali Abdullah Saleh từ chức tiếp sau má»™t vụ xung Ä‘á»™t đẫm máu giữa những người biểu tình và lá»±c lượng an ninh.

Người biểu tình hô to các khẩu hiệu trong lúc tràn ra đường phố của Taiz thuá»™c miền nam Yemen, nÆ¡i các người hoạt Ä‘á»™ng chống chính phủ tổ chức các cuá»™c biểu tình kể từ tháng 2.

Tại thủ Ä‘ô Sanaa, hàng nghìn người cÅ©ng đổ xuống đường phản đối tổng thống.

Những cuá»™c bạo Ä‘á»™ng do biểu tình trên toàn Yemen Ä‘ã làm 120 người thiệt mạng kể từ khi có sá»± chống đối bắt đầu vào đầu năm nay. Má»™t số các quốc gia phÆ°Æ¡ng Tây Ä‘ã lên án bạo lá»±c và kêu gọi má»™t giải pháp chính trị.

Người đứng đầu chính sách ngoại giao của Liên minh châu Âu, bà Catherine Ashton, nhấn mạnh rằng sá»± chuyển tiếp chính trị tại Yemen “phải bắt đầu ngay, không nên chậm trá»…”. Trong khi Ä‘ó, người phát ngôn Lầu năm góc Mỹ tuyên bố Mỹ không có ý định ngừng viện trợ quân sá»± cho Yemen, bất chấp tình trạng bất ổn ở nÆ°á»›c này. Yemen là đồng minh quan trọng của Mỹ trong cuá»™c chiến chống al-Qaeda.

Liên quan tình hình Libya, hôm qua, bà Carmen Romero, đại diện Tổ chức Hiệp Æ°á»›c Bắc Đại Tây DÆ°Æ¡ng (NATO) Ä‘ã lên tiếng cam kết bảo vệ thường dân ở Misrata, thành phố ở phía tây Libya, “nÆ¡i bị quân Ä‘á»™i Libya vây hãm và pháo kích trong hÆ¡n 40 ngày qua”.

Theo bà Romero, Misrata là mục tiêu số má»™t của NATO. NATO cho rằng lá»±c lượng ủng há»™ nhà lãnh đạo Libya Gaddafi “Ä‘ang dùng người dân làm lá chắn” ở Misrata và Ä‘ang giấy giếm vÅ© khí hạng nặng.

NATO có phản ứng nhÆ° trên sau khi lãnh đạo quân sá»± lá»±c lượng nổi dậy trÆ°á»›c Ä‘ó Ä‘ã tố cáo NATO bỏ mặc thường dân ở Misrata “bị giết hại dÆ°á»›i làn pháo kích của quân Ä‘á»™i Lybia”. Ông nói, nếu NATO còn chờ đợi hÆ¡n má»™t tuần nữa thì số phận thành phố Misrata sẽ bị kết liá»…u vì ở Ä‘ây Ä‘iện, nÆ°á»›c bị cắt và không còn lÆ°Æ¡ng thá»±c từ hÆ¡n 40 ngày qua.

Ngoại trưởng Pháp Alain Juppé sáng hôm qua cÅ©ng nhận định là không thể kéo dài tình trạng này. Theo giá»›i chuyên gia, từ ngày 5/4, NATO bị mất Ä‘i sá»± há»— trợ của không quân Mỹ sau khi Washington tuyên bố rút các máy bay ra khỏi chiến dịch quân sá»± tại Libya. Vấn đề được đặt ra là liệu không quân các nÆ°á»›c tham chiến trong Liên minh có đủ khả năng bù đắp sá»± thiếu hụt này hay không.

Trong khi Ä‘ó, ở phía Ä‘ông Libya, các vụ oanh kích vẫn tiếp diá»…n gần thành phố cảng dầu Brega. Ngày hôm qua, phe nổi dậy Ä‘ã đẩy lùi các lá»±c lượng chính phủ tại miền Ä‘ông và chiếm lại được phần đất gần cảng dầu hỏa Brega, trong khi các ná»— lá»±c thÆ°Æ¡ng thuyết về má»™t giải pháp hòa bình cho cuá»™c tranh chấp vẫn tiếp tục.

Libya cÅ©ng vừa bổ nhiệm tân ngoại trưởng. Bá»™ trưởng ngoại giao Libya hiện nay là ông Abdelati Obeidi, trÆ°á»›c Ä‘ây giữ vị trí Thứ trưởng Bá»™ Ngoại giao. Tại thời Ä‘iểm này, ông Obeidi giữ trách nhiệm đặc phái viên quốc tế của nhà lãnh đạo Libya Gadhafi và Ä‘ã đến thăm Hy Lạp, Thổ NhÄ© Kỳ và Malta để thảo luận về cuá»™c khủng hoảng Libya vá»›i các nhà lãnh đạo của các nÆ°á»›c này.

Trong khi Ä‘ó, Bá»™ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates Ä‘ang Ä‘i thăm Ảrập Xêút. Ông Gates sẽ há»™i kiến Quốc vÆ°Æ¡ng Abdullah để thảo luận về tình hình bất ổn chính trị gần Ä‘ây trên khắp vùng Trung Đông và Bắc Phi. Đây là chuyến công du thứ ba của ông đến khu vá»±c này trong vòng má»™t tháng qua.

Các giá»›i chức nói rằng cuá»™c há»™i Ä‘àm của ông vá»›i Quốc vÆ°Æ¡ng Abdullah sẽ tập trung vào những thay đổi chính trị trên khắp khu vá»±c, tiến Ä‘á»™ của má»™t thỏa thuận mua bán vÅ© khí trị giá 60 tỉ Ä‘ôla và kế hoạch nâng cấp hệ thống phi đạn phòng vệ của Ảrập Xêút.

Gánh nặng trút lên dầu mỏ?

Má»™t bá»™ trưởng về dầu người Ảrập nói rối loạn chính trị tại Trung Đông, cùng vá»›i thiên tai và khủng hoảng hạt nhân tại Nhật làm tăng giá dầu trên thế giá»›i, chứ dầu trên thị trường không thiếu.

Ông Mohamed Al-Hamli, Bá»™ trưởng Năng lượng của Liên hiệp các Tiểu VÆ°Æ¡ng quốc Ảrập, tuyên bố trong má»™t cuá»™c họp báo tại Paris hôm qua rằng giá dầu Ä‘ã bị đẩy lên mức cao nhất tính trong gần 30 tháng do hàng loạt tệ hại xảy ra tại nÆ°á»›c sản xuất dầu Libya và tình hình khủng hoảng hạt nhân của Nhật.

Giá dầu bán ra tại London trên 122 USD má»™t thùng, và hÆ¡n 108 USD má»™t thùng tại thị trường New York - hai sá»± kiện chÆ°a từng thấy kể từ năm 2008.

Toàn bá»™ sản lượng 1,6 triệu thùng dầu má»—i ngày của Libya kể nhÆ° không còn kể từ tháng 2. NhÆ°ng ông Al-Hamli nói rằng tổ chức 12 nÆ°á»›c xuất khẩu dầu OPEC vẫn còn duy trì “trữ lượng” dầu và “vẫn có thể cung cấp” cho thị trường thế giá»›i.

Trong khi Ä‘ó, CÆ°Ì£u BôÌ£ trưởng dâÌ€u mỏ ẢrâÌ£p Xêút Zaki Yamani, ngÆ°Æ¡Ì€i Ä‘ã giữ chức vuÌ£ naÌ€y trong 26 năm liêÌ€n, dÆ°Ì£ Ä‘oán nêÌ€n kinh tế thế giới sẽ trải qua cÆ¡n sốc nếu giá dâÌ€u mỏ tăng đến mức 200 vaÌ€ thâÌ£m chí 300 USD/thuÌ€ng. Tuy nhiên, theo lÆ¡Ì€i ông, diễn biến sÆ°Ì£ kiêÌ£n có thể phát triển nhÆ° vâÌ£y chỉ trong trÆ°Æ¡Ì€ng hÆ¡Ì£p cuôÌ£c cách maÌ£ng buÌ€ng nổ trên Ä‘iÌ£a baÌ€n ẢrâÌ£p Xêút, nước lớn nhất thế giới xuất khẩu “vaÌ€ng Ä‘en”.

LaÌ€n sóng baÌ£o loaÌ£n ở các nước CâÌ£n Đông vaÌ€ Bắc Phi Ä‘ã laÌ€m cho giá dâÌ€u mỏ gia tăng mức cao kỷ luÌ£c. Giới phân tích thÆ°Ì€a nhâÌ£n rằng, nếu các nước vuÌ€ng viÌ£nh Péc-xích cũng biÌ£ bao truÌ€m bởi laÌ€n sóng baÌ£o loaÌ£n thiÌ€ giá dâÌ€u sẽ tiếp tuÌ£c gia tăng vaÌ€ Ä‘aÌ£t những kỷ luÌ£c liÌ£ch sử mới.

Phó trưởng ban phân tích của hãng “Alor-Invest” (Nga), ông Dmitry Lyutyagin, thÆ°Ì€a nhâÌ£n rằng dÆ°Ì£ Ä‘oán của ông Yamani có thể thaÌ€nh hiêÌ£n thÆ°Ì£c. Trong bối cảnh baÌ£o loaÌ£n taÌ£i ẢrâÌ£p Xêút, ngaÌ€nh dâÌ€u mỏ của nước naÌ€y sẽ biÌ£ tác Ä‘ôÌ£ng trÆ°Ì£c tiếp. TiÌ€nh hiÌ€nh bất ổn sẽ laÌ€m cho giá dâÌ€u trên thiÌ£ trÆ°Æ¡Ì€ng thế giới tăng cao Ä‘aÌ£t những kỷ luÌ£c liÌ£ch sử mới, vÆ°Æ¡Ì£t ngưỡng 200 USD. NhiêÌ€u Ä‘iêÌ€u phuÌ£ thuôÌ£c vaÌ€o tâm traÌ£ng của giới Ä‘âÌ€u cÆ¡ trên thiÌ£ trÆ°Æ¡Ì€ng dâÌ€u mỏ.

Giá dâÌ€u thô tăng cao Ä‘ã tác Ä‘ôÌ£ng Ä‘ến tiÌ€nh raÌ£ng tăng trưởng kinh tế châu Âu. Theo số liêÌ£u của Ngân haÌ€ng Đức Deutsche Bank, nếu giá dâÌ€u Brent duy triÌ€ ở mức 120 USD/thuÌ€ng, thiÌ€ nhiÌ£p Ä‘ôÌ£ tăng trưởng kinh tế của Liên minh châu Âu sẽ giảm ít nhất 0,5%.

Nguồn: Dantri