Giá xăng thế giá»›i liên tục giảm sâu trong gần 2 tuần qua, nhÆ°ng giá xăng trong nÆ°á»›c khó giảm tÆ°Æ¡ng ứng khi các doanh nghiệp xăng dầu vẫn Ä‘ang kêu lá»—. Trong khi Ä‘ó, tính toán cho thấy thá»±c tế doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ang có lãi.
 Giá xăng dầu thế giá»›i giảm sâu, nhÆ°ng trong nÆ°á»›c vẫn kêu lá»— - Ảnh: Ngá»c Thắng |
Lãi 300 đồng/lít
Theo Hiệp há»™i Xăng dầu VN (Vinpa), bình quân 30 ngày đến 16.9, giá xăng A92 nháºp khẩu là 115,69 USD/thùng, tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i giá cÆ¡ sở là 24.793 đồng/lít, cao hÆ¡n 523 đồng/lít xăng so vá»›i giá bán lẻ hiện hành (24.270 đồng/lít). Tuy nhiên, nếu tính 100 đồng/lít lợi nhuáºn định mức và được trích quỹ bình ổn 300 đồng/lít thì thá»±c tế, tính bình quân 30 ngày các doanh nghiệp (DN) xăng dầu lá»— khoảng 100 đồng/lít xăng.
Tuy nhiên giá xăng thế giá»›i sau khi cán mốc cao 119,21 USD/thùng ngày 29.8 Ä‘ã giảm xuống chỉ còn 113,61 USD/thùng vào ngày 16.9. Nếu tính bình quân 10 ngày từ 6.9 đến 16.9, giá xăng A92 nháºp khẩu trên thị trÆ°á»ng Singapore chỉ còn 114,1 USD/thùng, tÆ°Æ¡ng ứng khoảng 24.400 đồng/lít xăng, chỉ cao hÆ¡n giá bán lẻ hiện hành hÆ¡n 100 đồng/lít. NhÆ° váºy, vá»›i lượng xăng dầu nháºp từ đầu tháng 9 hoặc trong 10 ngày trở lại Ä‘ây, cá»™ng cả lợi nhuáºn định mức 100 đồng/lít và trích quỹ bình ổn 300 đồng/lít, DN xăng dầu tháºm chí có lãi khoảng 300 đồng/lít.
 | Quy định tính giá 30 ngày là bất hợp lý, nếu tách bạch dá»± trữ quốc gia và dá»± trữ doanh nghiệp nhÆ° các nÆ°á»›c Ä‘ã làm được, thì có thể tách bạch được thá»i Ä‘iểm tính giá lên xuống theo thị trÆ°á»ng 10 ngày hoặc 15 ngày, ngÆ°á»i dân sẽ được lợi hÆ¡n |  |
| TS Nguyá»…n Minh Phong | ||
Äáng nói hÆ¡n, theo thông tin từ má»™t tổng đại lý xăng dầu lá»›n (Ä‘á» nghị không nêu tên), dù mức thù lao hoa hồng cho đại lý theo Thông báo 308 của Bá»™ Tài chính chỉ khoảng 470 đồng/lít bình quân, nhÆ°ng hiện tại vẫn có những đầu mối chi hoa hồng cho đại lý tá»›i 700 - 800 đồng/lít. Theo ông này, tính toán chi phí vá»›i đại lý bình thÆ°á»ng khoảng 500 đồng/lít là hợp lý và có má»™t phần lợi nhuáºn, nhÆ°ng việc Ä‘Æ°a hoa hồng lên cao Ä‘ang gây cạnh tranh bất bình đẳng giữa các đại lý. “ChÆ°a kể việc chi hoa hồng cao là sai do vượt chi phí định mức quy định, việc nhiá»u đầu mối vẫn giữ mức chi định mức quá lá»›n nhÆ° váºy cho thấy DN xăng dầu không thá»±c sá»± lá»— nhÆ° công bố theo công thức tính”, chuyên gia kinh tế, TS Nguyá»…n Minh Phong nháºn định.
Khó chá» DN tá»± giảm giá
Hiện tại, giá xăng thế giá»›i Ä‘ang có xu hÆ°á»›ng giảm sâu do tình hình căng thẳng ở Syria Ä‘ã hạ nhiệt. Tuy nhiên, ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn khó hy vá»ng giá xăng trong nÆ°á»›c sẽ giảm. ÄÆ¡n cá», trong tháng 8, khi giá thế giá»›i đứng ở mức thấp và giảm khá sâu xuống 112,76 USD/thùng ngày 22.8 (bình quân 30 ngày đến 22.8 là 114,33 USD, giảm mạnh so vá»›i cuối tháng 7, đầu tháng 8), DN cÅ©ng không có Ä‘á»™ng thái Ä‘iá»u chỉnh giảm, chỉ đến khi liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng yêu cầu, các DN má»›i giảm giá xăng 300 đồng/lít. Tuy nhiên, chỉ ná»a tháng sau, khi giá thế giá»›i tăng trở lại, hai đầu mối lá»›n là Táºp Ä‘oàn xăng dầu VN (Petrolimex) và Công ty TNHH MTV thÆ°Æ¡ng mại xăng dầu Äồng Tháp Ä‘ã gá»i văn bản kiến nghị tăng giá.
TrÆ°á»›c Ä‘ó, trao đổi vá»›i báo chí tại há»p báo tháng 9, đại diện Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cho rằng định giá theo thị trÆ°á»ng là “giá trong nÆ°á»›c phản ánh giá thế giá»›i, chứ không phải tăng lên hay giảm sát theo giá thế giá»›i”. Vá»›i láºp luáºn này của cÆ¡ quan quản lý, khó hy vá»ng các DN Ä‘iá»u chỉnh giảm giá xăng trong ngắn hạn dù giá thế giá»›i Ä‘ang giảm liên tục.
Trên thá»±c tế, tình trạng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c cháºm nhịp, tháºm chí Ä‘i ngược xu hÆ°á»›ng giá thế giá»›i vẫn bắt nguồn từ cÆ¡ chế tính giá bình quân 30 ngày chÆ°a được sá»a đổi. Vá»›i cách tính này, giá xăng dầu luôn trong tình trạng “lá»— công thức, lãi thá»±c tế”, đặc biệt khi giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng sâu và liên tục nhÆ° thá»i gian vừa qua. Theo nhiá»u chuyên gia, vá»›i công thức tính giá cÆ¡ sở 30 ngày, phần lợi vẫn nghiêng vá» DN nhiá»u hÆ¡n là ngÆ°á»i tiêu dùng, bởi DN có thể nháºp nhiá»u ở thá»i Ä‘iểm giá thấp, nhÆ°ng vẫn được cá»™ng thá»i Ä‘iểm giá cao cho ra bình quân giá cÆ¡ sở.
Äáng nói, trong dá»± thảo sá»a đổi Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu trình Chính phủ, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vẫn chủ trÆ°Æ¡ng giữ công thức tính giá cÆ¡ sở 30 ngày và tần suất Ä‘iá»u chỉnh 10 ngày, vá»›i lý do chu kỳ định giá 30 ngày gắn vá»›i dá»± trữ lÆ°u thông Ä‘ã được Chính phủ quy định trong các chiến lược vá» an ninh quốc gia tá»›i năm 2025. Sau năm 2025, sau khi các nguồn dầu khí trong nÆ°á»›c nhÆ° Dung Quất, Nghi SÆ¡n… Ä‘áp ứng đủ khả năng dá»± trữ tại chá»—, giảm sức ép dá»± trữ cho DN, má»›i xem xét dỡ bá» dần quy định tính giá theo chu kỳ 30 ngày. Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, cái khó là hiện tại ngân sách cho dá»± trữ xăng dầu hạn chế, chÆ°a thể tách ra được dá»± trữ an ninh quốc gia và dá»± trữ của DN để tính giá. “Quy định tính giá 30 ngày là bất hợp lý, nếu tách bạch dá»± trữ quốc gia và dá»± trữ DN nhÆ° các nÆ°á»›c Ä‘ã làm được, thì có thể tách bạch được thá»i Ä‘iểm tính giá lên xuống theo thị trÆ°á»ng 10 ngày hoặc 15 ngày, ngÆ°á»i dân sẽ được lợi hÆ¡n. NhÆ°ng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn Ä‘ang chồng chéo quá nhiá»u mục tiêu”, ông Phong nói.
| Cần loại bá» lợi nhuáºn định mức trong giá cÆ¡ sở Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, trong bối cảnh cÆ¡ quan quản lý chÆ°a thể sá»a đổi quy chế tính giá 30 ngày, vá»›i tình cảnh “thị trÆ°á»ng ná»a vá»i” hiện nay, có thể loại bá» lợi nhuáºn định mức trong giá cÆ¡ sở của DN xăng dầu, hoặc giảm thấp hÆ¡n mức 300 đồng/lít hiện nay. Việc duy trì lợi nhuáºn định mức tá»›i 300 đồng/lít vô hình trung giúp DN có má»™t khoản lợi lá»›n. Äiá»u này cÅ©ng Ä‘ã được chứng minh từ mức lãi 388 tỉ đồng riêng vá»›i kinh doanh xăng dầu trong 6 tháng đầu năm của Petrolimex, dù trÆ°á»›c Ä‘ó DN này Ä‘ã nhiá»u lần kêu lá»— Ä‘òi tăng giá. Bá» lợi nhuáºn sẽ tạo sức ép cho DN dá»± báo thị trÆ°á»ng tốt, có chính sách quản lý hợp lý để tiết giảm chi phí giá thành, làm tốt thì có lá»i. Mặt khác, khi thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘ang cần sá»± can thiệp từ nhà nÆ°á»›c thì cÆ¡ quan quản lý cÅ©ng rất cần theo dõi sát biến Ä‘á»™ng của giá thế giá»›i để có những Ä‘iá»u chỉnh giảm có lợi hÆ¡n cho ngÆ°á»i tiêu dùng. |
Nguồn tin: Thanhnien
