Tổng thống mới đắc cử của Mexico, Claudia Sheinbaum, vừa được tạp chí Time vinh danh là một trong 100 nhà lãnh đạo vì khí hậu có ảnh hưởng nhất trong kinh doanh vào năm 2024. Với bằng tiến sĩ về kỹ thuật năng lượng và kinh nghiệm tốt trong việc triển khai các dự án năng lượng tái tạo với tư cách là thị trưởng của Mexico City, người ta hy vọng rằng bà sẽ là người đưa Mexico đi đúng hướng để chuyển đổi xanh. Tuy nhiên, nhiều người kỳ vọng Sheinbaum sẽ đi theo bước chân của cựu Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador (AMLO), người đã lãnh đạo đảng chính trị Morena trong sáu năm qua và tập trung mạnh vào việc quốc hữu hóa năng lượng Mexico và ủng hộ mạnh mẽ dầu khí.
Là một học giả, Sheinbaum đã đóng góp vào hai báo cáo quan trọng cho Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc. Sau đó, với tư cách là thị trưởng của Mexico City, bà đã cho ra mắt đội xe buýt điện đầu tiên của thành phố và phát triển một trong những dự án năng lượng mặt trời đô thị lớn nhất thế giới tại chợ bán sỉ Centro de Abasto. Bà thường tuyên bố cam kết của mình đối với năng lượng tái tạo, trái ngược với người tiền nhiệm của bà, người hiếm khi đề cập đến các thuật ngữ 'bền vững' hoặc 'năng lượng tái tạo' trong các bài phát biểu của mình.
Trong bài phát biểu nhậm chức vào tháng 10, Sheinbaum đã cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ công ty dầu khí nhà nước đang mắc nợ Pemex, đồng thời thực hiện kế hoạch do nhà nước lãnh đạo để chuyển đổi năng lượng. Bà cho biết: "Tất cả chúng ta đều cần các công ty năng lượng nhà nước công khai, mạnh mẽ, đảm bảo năng lượng sạch với giá thấp cho các thế hệ hiện tại và tương lai". Đầu năm nay, Sheinbaum đã tuyên bố kế hoạch chi ít nhất 13,6 tỷ đô la cho năng lượng tái tạo - bao gồm phát triển năng lực năng lượng gió và mặt trời của Mexico và hiện đại hóa năm nhà máy thủy điện, cũng như công bố mục tiêu đạt được 45 phần trăm năng lượng sạch vào năm 2030, từ 24 phần trăm vào năm 2023.
Vào tháng 11, chính phủ Mexico đã công bố Chiến lược Điện quốc gia mới, một phần của Kế hoạch Năng lượng Quốc gia, bao gồm 23,4 tỷ đô la đầu tư để hỗ trợ công ty điện quốc gia do nhà nước sở hữu CFE trong việc bổ sung 13 GW công suất có nguồn gốc từ cả nhiên liệu hóa thạch và năng lượng tái tạo. Khoản tài trợ này sẽ đóng góp cho các dự án sản xuất, truyền tải và phân phối. Chính phủ cũng thiết lập các quy tắc để cho phép các công ty tư nhân bổ sung thêm tới 9,6 GW từ các nguồn tái tạo vào năm 2030. Khung mới cho phép 46 phần trăm sản lượng điện đến từ các khoản đầu tư tư nhân, đánh dấu sự thay đổi khỏi chiến lược quốc hữu hóa năng lượng nghiêm ngặt của AMLO.
Trong khi kế hoạch cho phép khu vực tư nhân tham gia nhiều hơn, chính phủ tuyên bố rằng CFE đã được "giải cứu khỏi quá trình tư nhân hóa" theo chính quyền AMLO, tăng thị phần phát điện từ 38 phần trăm vào năm 2018 lên 54 phần trăm vào năm 2024, thông qua khoản đầu tư 20 tỷ đô la và việc mua lại 13 nhà máy Iberdrola, bổ sung thêm 8.639 MW công suất.
Trong khi chiến lược quốc gia mới đưa ra triển vọng lạc quan cho ngành năng lượng, đề xuất ngân sách năm 2025 của Mexico nhằm mục đích giảm thâm hụt hiện tại bằng cách cắt giảm chi tiêu trên nhiều lĩnh vực. Chi tiêu cho môi trường đã giảm 39 phần trăm, trong khi chi tiêu công cho Pemex đã giảm 7,5 phần trăm. Mặc dù chính phủ dự kiến sẽ chuyển 6,69 tỷ đô la cho Pemex vào năm 2025 để giúp công ty đang ngập trong nợ nần này trả nợ và các khoản vay.
Pemex đã trở nên nổi tiếng là "công ty dầu mỏ mắc nợ nhiều nhất thế giới", với tổng số nợ khoảng 120 tỷ đô la. Vào tháng 11, Mexico đã công bố kế hoạch đơn giản hóa hệ thống nộp thuế cho Pemex bằng cách gộp ba loại thuế hiện hành thành một. Sheinbaum tuyên bố, "Chúng ta phải cải tổ Pemex" và kế hoạch mới "sẽ tìm cách cắt giảm tình trạng kém hiệu quả, đa dạng hóa các nguồn năng lượng và trả nợ trong khi vẫn bảo vệ mức sản lượng". Trong khi đó, giám đốc mới của Pemex, Víctor Rodríguez, được giao nhiệm vụ giảm chi phí của công ty xuống 2,44 tỷ đô la.
Chính phủ đặt mục tiêu giúp Pemex tăng trữ lượng dầu ước tính, tăng sản lượng khí đốt tự nhiên lên 5 tỷ feet khối mỗi ngày và duy trì sản lượng hydrocarbon ở mức 1,8 triệu thùng/ngày. Mặc dù mục tiêu này thấp hơn nhiều so với mục tiêu trước đây của ALMO là 2,6 triệu thùng/ngày. Sheinbaum đã công khai thảo luận về cải cách năng lượng năm 2013 từ khi đó là Tổng thống Enrique Peña Nieto, với mục tiêu đạt sản lượng 3 triệu thùng/ngày. Bà tuyên bố, "Điều đó là không thể đối với môi trường... Tốt hơn là thúc đẩy hiệu quả và các nguồn tái tạo". Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng quốc gia Mỹ Latinh từng giàu có dầu mỏ này hiện chỉ còn khoảng mười năm dầu nữa với tốc độ khai thác hiện tại, trừ khi nước này khởi động hoạt động khai thác khí đá phiến hoặc tiến hành thăm dò vùng nước sâu.
Trong khi Sheinbaum có ý định tiếp tục ủng hộ Pemex, bà cũng đã công bố kế hoạch mở rộng sản lượng năng lượng tái tạo của Mexico. Giai đoạn thứ ba và thứ tư của nhà máy điện mặt trời Puerto Penasco công suất 1 GW tại Sonora – dự kiến sẽ trở thành "trang trại điện mặt trời lớn nhất ở Mỹ Latinh" - dự kiến sẽ hoàn tất trong nhiệm kỳ sáu năm của bà, cùng với một số dự án điện gió và điện mặt trời khác ở phía bắc Mexico. Tuy nhiên, giới hạn về công suất mà các công ty tư nhân được phép bổ sung có thể ngăn các nhà đầu tư khai thác tiềm năng năng lượng tái tạo rộng lớn của Mexico.
Nguồn tin: xangdau.net
