Ngoài khơi Guyana đang thu hút sự chú ý đáng kể từ các công ty dầu mỏ quốc tế khi có một loạt các phát hiện dầu kể từ năm 2015 nhấn mạnh tiềm năng dầu mỏ đáng kể của vùng lãnh hải thuộc địa cũ của Anh. Kể từ năm 2015, tập đoàn năng lượng khổng lồ toàn cầu ExxonMobil đã thực hiện một loạt các phát hiện dầu khí chất lượng cao ở Stabroek Block nằm ngoài khơi Guyana mà công ty ước tính chứa hơn 11 tỷ thùng tài nguyên dầu có thể khai thác. Trong một bước ngoặt đáng chú ý, đối với một quốc gia không có lĩnh vực hydrocarbon thương mại, những phát hiện đó đã đưa Guyana vào liên minh các quốc gia sản xuất dầu mỏ hàng đầu của Châu Mỹ Latinh và Caribe. Hoạt động thăm dò và khai thác ngày càng tăng có nghĩa là Guyana đang đi đúng hướng để bơm hơn một triệu thùng mỗi ngày trong vòng chưa đầy 5 năm và trở thành nhà sản xuất cũng như xuất khẩu dầu ngoài khơi hàng đầu.
Tâm điểm của sự bùng nổ dầu mỏ hoành tráng của Guyana là Stabroek Block rộng 6,6 triệu mẫu Anh. Chính tại đây, Exxon, nhà điều hành nắm giữ 45% cổ phần và các đối tác của hãng, Hess có 30% cổ phần và CNOOC nắm giữ 25% cổ phần còn lại, đã thực hiện hơn 30 phát hiện chất lượng cao. Vào cuối tháng 1 năm 2023, đối tác của Exxon là Hess đã công bố một phát hiện dầu lớn khác tại Stabroek Block. Điều này diễn ra tại giếng Fangtooth SE-1 nằm cách 8 dặm về phía đông nam so với phát hiện Fangtooth-1 vào tháng 1 năm 2022. Hess cho biết giếng đã tìm thấy 200 feet đá sa thạch chứa dầu. Phát hiện này sẽ không chỉ củng cố nguồn tài nguyên dầu có thể khai thác theo ước tính, hiện đã hơn 11 tỷ thùng, mà còn có khả năng hỗ trợ việc khai thác mỏ khác. Sau phát hiện đó, có thông báo rằng Exxon đang chuẩn bị đẩy giếng thăm dò Kokwari-1 về phía tây bắc của mỏ Liza.
Trong tháng 2 năm 2021, Exxon tuyên bố họ đã ưu tiên khai thác nhanh các mỏ dầu nước sâu có lợi nhuận cao ở ngoài khơi Guyana, nơi họ hiện đang xây dựng hai dự án dầu khí ở Stabroek Block. Đầu tiên là mỏ Payara 220.000 thùng mỗi ngày được dự báo sẽ khởi động trong năm 2023 và cuối cùng sẽ bao gồm 20 giếng sản xuất và 21 giếng bơm. Thứ hai là dự án Yellowtail nhắm đến các phát hiện dầu mỏ Yellowtail và Redtail với 26 giếng sản xuất và 25 giếng bơm. Theo dự đoán, Yellowtail sẽ có công suất lắp đặt 250.000 thùng mỗi ngày và dự kiến khởi động trước cuối năm 2025. Hai dự án này khi hoàn thành sẽ bổ sung thêm 470.000 thùng mỗi ngày vào 360.000 thùng hiện đang được bơm từ mỏ dầu Liza ở Stabroek Block, nâng tổng sản lượng của liên doanh do Exxon đứng đầu lên 830.000 thùng mỗi ngày vào năm 2025.
Exxon đang chờ sự phê duyệt của chính phủ cho đợt khai thác thứ năm là Dự án Uaru. Exxon dự kiến sẽ đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng (FID) cho hoạt động đó vào cuối quý 1 năm 2023. Dự án Uaru đặt mục tiêu sản xuất khoảng 1,3 tỷ thùng dầu thô và dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động vào khoảng năm 2026 nếu nhận được tất cả các phê duyệt cần thiết như dự kiến. Mỏ dầu này sẽ có công suất 275.000 thùng mỗi ngày, khiến nó trở thành dự án lớn nhất ở Stabroek Block cho đến nay. Khi bắt đầu hoạt động, Uaru sẽ nâng sản lượng dầu của Guyana lên hơn 1,1 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2027. Theo công ty tư vấn năng lượng Rystad Energy, thuộc địa cũ của Anh sẽ bơm 1,7 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2035, trở thành nhà sản xuất dầu ngoài khơi lớn thứ tư thế giới.
Có những dấu hiệu cho thấy sản lượng dầu của Guyana có thể vượt khối lượng dự đoán trong vòng chưa đầy một thập kỷ vì Exxon đang tăng tốc khai thác Stabroek Block do tiềm năng mang lại lợi nhuận lớn của nó. Khả năng sinh lời khổng lồ đó được nhấn mạnh khi Exxon tuyên bố họ đã thu hồi được 3,7 tỷ đô la được đầu tư để phát triển Liza Giai đoạn Một. Điều này đặc biệt đáng chú ý vì khoảng thời gian tương đối ngắn giữa lần phát hiện đầu tiên, diễn ra vào tháng 5 năm 2015, khởi động mỏ vào tháng 12 năm 2019 và đạt được công suất khai thác tối đa trong quý 2 năm 2022. Exxon đã lên kế hoạch cho một chương trình thăm dò mở rộng tại Stabroek Block với một Chiến dịch 25 giếng hiện đang được tiến hành, dự kiến sẽ kết thúc vào đầu năm 2023 với liên doanh 35 giếng dự kiến sẽ bắt đầu trong quý hai. Exxon cũng có kế hoạch khoan 12 giếng tại Kaieteur và Canje ở ngoài khơi Guyana, tiếp giáp với Stabroek. Có nhiều dấu hiệu cho thấy sẽ có nhiều phát hiện hơn nữa để củng cố thêm nguồn tài nguyên dầu mỏ có thể khai thác của Guyana.
Tuy nhiên, một trở ngạih có thể làm hỏng các kế hoạch của Exxon tại Stabroek đó là sự bất hòa to lớn liên quan đến thỏa thuận chia sẻ sản lượng lợi nhuận cao với Georgetown. Liên doanh do Exxon đứng đầu đã đàm phán một thỏa thuận ngọt ngào bao gồm tiền thuế tài nguyên cực kỳ thấp là 2%, so với mức trung bình của ngành là 12,5%, đối với tất cả xăng dầu được sản xuất và bán. Ngoài ra còn có khả năng thu hồi chi phí khai thác từ 75% đầu tiên của dầu được sản xuất mỗi tháng. Có ý kiến cho rằng điều này rất bất lợi cho Guyana khiến quốc gia nghèo khó này mất tới 55 tỷ đô la doanh thu. Trong khi Tổng thống Irfaan Ali cam kết duy trì hợp đồng, thì các nhóm đối lập đang thúc giục một thỏa thuận mua bán sửa đổi bằng cách sử dụng mức thuế tài nguyên và chế độ thuế mới được đối với các thỏa thuận sẽ được ban hành trong đợt đấu thầu vào tháng 12 năm 2022. Theo các hợp đồng đó, đề xuất áp dụng mức thuế tài nguyên 10% và mức trần đối với chi phí khai thác dầu sẽ giảm xuống 65%. Ngoài ra còn có kế hoạch đánh thuế doanh nghiệp 10% khi trước đây không có loại thuế này.
Nguồn tin: xangdau.net
